Recenzje

Rzym. Przewodnik Wiedzy i Życia 
Izabela Wyszowska

     W 2008 roku nakładem Wydawnictwa Wiedza i Życie ukazał się kolejny interesujący przewodnik turystyczny tym razem prezentujący „Wieczne Miasto”. W bogatej ofercie tego wydawnictwa, funkcjonującego na naszym rynku już od 1990 roku, serie przewodników turystycznych zajmują znaczące miejsce. Dzięki nim wydawnictwo cieszy się niesłabnącym powodzeniem. Co roku ukazują się nowe tytuły oraz aktualizacje dotychczasowych wydań co powoduje, że turysta ma szansę być stale na bieżąco zwłaszcza z informacjami praktycznymi dotyczącymi interesujących go miejsc. Od dwóch lat na rynku polskim sukcesy odnosi także nowa seria „Globtroter” oraz „Miejsca Niezwykłe” dzięki pierwszej publikacji pt. „Wypoczynek w Dworach i Pałacach”. Walorem przewodników rekomendowanego wydawnictwa jest niewątpliwie ich nowoczesne opracowanie, które przyciąga potencjalnych nabywców. 
     Książka już poprzez okładkę reklamuje swą treść. Nastrojowe zdjęcie z Bazyliką Św. Piotra w blasku zachodzącego słońca uzupełnia informacja, że przewodnik przeznaczony jest dla turystów chcących spędzić w Rzymie cztery dni. Magnesem dla czytelnika jest też hasło: „Ten przewodnik pokazuje to co inne tylko opisują”. To zdanie odnosi się do bogactwa ilustracji, zdjęć, planów i przekrojów budowli zawartych na kartach publikacji. 
     Przewodnik podzielono na cztery zasadnicze części: Wprowadzenie, gdzie omówiono w podrozdziałach zagadnienia: „Cztery dni w Rzymie” (rozpisano program dla dwóch osób na czterodniowy pobyt w mieście uwzględniając koszty przejazdów, posiłków i biletów wstępu), „Rzym na mapie” (zawiera zwięzłe informacje dotyczące położenia miasta), „Historia Rzymu” (prezentuje zarys dziejów Rzymu z uwzględnieniem kalendarium i poglądowych ilustracji), „Rzut oka na Rzym” (wskazuje problematykę charakterystyczną dla miasta: kościoły i świątynie, muzea i galerie, fontanny i obeliski, artyści i pisarze zafascynowani Rzymem). Krótkim opisom towarzyszą mapki i informacje praktyczne ułatwiające lokalizację interesujących miejsc. „Rok w Rzymie” natomiast przybliża czytelnikowi święta, uroczystości, wydarzenia i imprezy organizowane w ciągu całego roku w Rzymie. Sugeruje ponadto kiedy najdogodniej byłoby przyjechać do Wiecznego Miasta. 
     Kolejna część zatytułowana „Rzym krok po kroku” prezentuje najważniejsze zabytki miasta w poszczególnych jego rejonach. Opis otwiera Kapitol. Zamieszczona mapa panoramiczna przejrzyście pokazuje budowle i ulice, na których się znajdują. Na marginesach zamieszczone są miniaturowe zdjęcia poszczególnych atrakcji turystycznych wskazanych na mapce. Dodatkowym udogodnieniem jest wypunktowanie w ramce pod hasłem „Najciekawsze”: najważniejszych turystycznie miejsc czy obiektów, które powinno się zobaczyć. Kolejna strona dotycząca Kapitolu zawiera już obszerniejsze informacje zarówno historyczne jak praktyczne: adresy, telefony, godziny otwarcia, dojazd. Kolejno w tej części omówione zostały: Forum, Palatyn, Piazza Della Rotonda, Piazza Navona, Piazza di Spagna, Campo de Fiori, Kwirynał, Eskwilin, Lateran, Karakalla, Awentyn, Zatybrze, Janiculum, Watykan, Via Veneto, Obrzeża Rzymu (m.in. Tivoli, Ostia, itd.). Na zakończenie autorzy zamieścili dziewięć propozycji pieszych wycieczek tematycznych: „Dwugodzinny spacer wzdłuż Tybru” (uwzględniający rejony przyległe do nabrzeży, żydowskie getto i Zatybrze, które zachowały wiele z dawnego charakteru), „Godzinny spacer po Via Giulia” (ze sklepami z antykami oraz nastrojowym klimatem), „Półtoragodzinną wycieczkę szlakiem rzymskich łuków triumfalnych” (umożliwiającą poznanie kilku znaczących łuków starożytnych zachowanych szczęśliwie do dziś), „Trzygodzinny spacer szlakiem mozaik rzymskich” (prowadzący do wczesnochrześcijańskich bazylik zdobionych kolorowymi mozaikami m.in. do San Giovanni i Santa Maria Maggiore), „Dwugodzinny spacer śladami Berniniego” (niezwykle interesująca trasa pozwalająca poznać najlepsze realizacje architektoniczne i rzeźbiarskie tego wybitnego barokowego artysty), „Półtoragodzinny spacer po Via Appia Antica” (przenosi turystów w czasy starożytnego Rzymu), „Dwugodzinna wycieczka szlakiem grobowców, legend i artystów” (prezentuje m.in. miejsca związane z wybitnymi twórcami kultury przebywającymi w Rzymie tj. Goethem, Keatsem i Shelleyem itd.), „Dwugodzinny spacer po Zatybrzu i wzgórzu Janikulum” (kładzie nacisk na świątynie Santa Maria in Trastevere oraz Tempietto Bramantego), „Dwugodzinna wycieczka po Awentynie” (prowadzi m.in. do Bazyliki Św. Sabiny, gdzie na cennych drewnianych drzwiach z V w. można zobaczyć jedno z pierwszych przedstawień ukrzyżowania Chrystusa w sztuce chrześcijańskiej). 
     Część następna przewodnika zawiera „Informacje Turystyczne” – podzielone na zagadnienia: gdzie się zatrzymać, restauracje i kawiarnie, sklepy i bazary, rozrywki w Rzymie, zwiedzanie Rzymu z dziećmi. Z tego zestawienia dowiedzieć się można wiele o specyfice kuchni włoskiej, co i gdzie warto kupić, kiedy są obniżki cen itp. Dla chcących zaopatrzyć się w odzież zamieszczono w przewodniku także i tabelę rozmiarów. Dodatkowo jeszcze mamy część pt. „Informacje praktyczne” ułatwiające bezpieczne poruszanie się po Rzymie pod wieloma względami (transport, waluta, telefony, pomoc medyczna, spis ulic, szczegółowe plany poszczególnych dzielnic miasta itd.). Brakuje jedynie mini rozmówek czy podstawowego słowniczka przydatnych słów i zwrotów ułatwiających porozumiewanie się w języku włoskim. Mankamentem jest też spory ciężar książki, co nie jest bez znaczenia dla turysty zwiedzającego miasto przez cały niemal dzień. Każdy dodatkowy kilogram w torbie czy plecaku, zwłaszcza gdy doskwiera upał, odczuwany jest dotkliwie. Podane w przewodniku wiadomości dla dociekliwego turysty kulturowego mogą okazać się zbyt powierzchowne. Dlatego też sądzę, że ta publikacja może mieć charakter uzupełniający. Spełni natomiast niewątpliwie swe zadanie praktyczne – ułatwiając dotarcie do pewnych miejsc, zabytków. Poprzez zamieszczone plany i przekroje budowli oraz mapki panoramiczne znakomicie pozwala poznać architekturę i zorientować się szybko w rozplanowaniu wnętrza budowli, lokalizacji w niej znaczących dzieł sztuki oraz interesujących elementów wyposażenia czy detali. 
     Reasumując można stwierdzić, że przewodnik skierowany jest w dużej mierze do turysty, który po raz pierwszy rozpoznaje miasto, mniej do konesera, historyka czy historyka sztuki poszukującego bardziej szczegółowej wiedzy. Jakość wydania powoduje jednak, że książka ta skusi każdego niezależnie od profesji i znajomości Rzymu. Myślę, że dla wszystkich, chcących odwiedzić wkrótce to wyjątkowe miasto, jest godną polecenia lekturą.