Paulina Ratkowska
Mały jubileusz Dialogu
V Międzynarodowy Festiwal Teatralny Dialog - Wrocław, 10-17 X 2009
Czy może być lepsze
miejsce do dialogu na temat kultury niż w mieście o tysiącletniej historii, w
którym krzyżowały się wpływy czeskie, polskie, niemieckie i żydowskie? Miasto,
które w zależności od strefy wpływów zmieniało swoją nazwę –
Wratislavia, Breslau,
Wrocław. Dziś Wrocław to miasto w którym nadal mieszają się kultury - po wojnie
przesiedlono tam Polaków ze wschodu, a dziś zjeżdżają się tu ludzie z całego
kraju. Miasto jest otwarte na młodych ludzi, artystów, nowe pomysły i
technologie. Co roku organizuje wiele imprez kulturalnych – jednorazowych i
cyklicznych, komercyjnych i zupełnie niszowych.
W październiku Wrocław
czeka na jubileuszową, piątą edycję Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego
Dialog. Impreza, mimo że odbywa się co dwa lata, jest dziś postrzegana jako
jedno z najważniejszych wydarzeń teatralnych w Europie. Na każde kolejne
spotkanie przyjeżdżają artyści, dziennikarze i teatromani z całego kontynentu.
Dialog to kolejne udane „dziecko”
Krystyny Meissner. Reżyserka ma „rękę do teatru” – jako artystka i
organizatorka. Na początku lat 90. uporządkowała i przyczyniła się do rozwoju
Teatru im. W. Horzycy w Toruniu, potem pracowała w Narodowym Teatrze Starym w
Krakowie, a od 10 już lat jest dyrektorką Teatru Współczesnego we Wrocławiu.
Meissner ma także doskonałe pomysły na niebanalne festiwale. Jako dyrektor
teatru toruńskiego zamknęła jeden ze starszych festiwali w kraju – Festiwal
Teatrów Polski Północnej i w jego miejsce powołała Międzynarodowy Festiwal
Teatralny Kontakt [1] – dziś jeden z najbardziej popularnych
i uznanych festiwali w kraju. Za jego autorski projekt otrzymała wiele nagród,
m.in. Paszport „Polityki” (1994). Kiedy zakotwiczyła we Wrocławiu narodził się
pomysł na kolejną niezwykłą imprezę – Dialog.
Celem tego festiwalu jest
konfrontacja najciekawszych wydarzeń teatru polskiego z najważniejszymi
produkcjami europejskimi tego samego okresu. Spektaklom towarzyszą prezentacje,
sprzedaż publikacji – książek, albumów i prasy teatralnej z kraju, a bywa także
że i z zagranicy, przegląd filmów artystów korespondujących z myślą przewodnią
festiwalu czy na temat Wrocławia, wystawy, warsztaty dla młodych krytyków,
przedstawienia zamiejscowe prezentowane jako promocja lokalnego ośrodka
artystycznego lub konkretnego twórcy, spotkania z artystami oraz teoretykami
kultury. Codzienne odbywają się dyskusje poświęcone spektaklom dnia
poprzedniego, a imprezę wieńczy finałowy międzynarodowy panel poświęcony
podsumowaniu oraz analizie zjawisk i torów rozwoju współczesnego teatru w
kontekście obejrzanych przedstawień. Od trzeciej edycji festiwalowi przyświeca
myśl przewodnia. W trakcie tamtej odsłony organizatorzy codziennie zadawali
inne pytanie związane z problemami XX-wiecznej Europy, czwarta została
opatrzona cytatem z Imre Kertesz „Sztuka nie jest niczym innym jak przesadą i
zniekształceniem”, tegoroczna zaś próbuje określić położenie teatru i ludzi w
XXI w. wobec zła. Przyjazd na „Dialog” jest
swego rodzaju wyróżnieniem dla spektaklu i jego twórców. W czasie trwania
imprezy nie są przyznawane żadne dodatkowe nagrody. Zapraszane spektakle należą
do rożnych obszarów teatru - klasycznego i współczesnego, tego z przestrzeni
teatralnych oraz tego z przestrzeniach niekoniecznie kojarzących się ze sztuką
teatru. Realizowane są przez różne ośrodki artystyczne, profesjonalne oraz
eksperymentalne. W trakcie poprzednich edycji we Wrocławiu gościli wybitni
twórcy z kraju i zagranicy. Wielu z nich odwiedzało Wrocław w czasie Dialogu już
nie raz. Niektórzy, jak Krystian Lupa, w czasie jednej edycji prezentowali
więcej niż jeden spektakl. Do najbardziej rozpoznawalnych, także wśród laików tematu,
należą Wralikowski, Cieplak, Jarzyna, Grzegorzewski, Lupa, Klata, Szkotak,
Wiliams, Korsunovas, Martchaler, Pollesh, Schilling, Tuminas, Purcel – żeby
wymienić tu tylko największych wśród największych reżyserów. Lista wybitnych
osobowości aktorskich czy ze świata krytyki oraz refleksji naukowej byłaby
znacznie dłuższa. Tegoroczna edycja, jak już
zostało wspomniane, została zorganizowana pod hasłem „Wobec zła”. Drugim –
corocznym – tematem przewodnim festiwalu ma być kondycja współczesnego teatru,
jak możemy przeczytać na oficjalnej stronie imprezy – w „jego obszarach
tematycznych, poszukiwaniach formalnych (szczególnie dotyczących komunikacji z
widzem) oraz jego zadaniu rozpoznawania naszej rzeczywistości poprzez niepokoje
i fascynacje ich twórców” [2] . W październiku zaprezentowane będą
przede wszystkim spektakle z repertuaru klasycznego, choć nie koniecznie w
klasycznej aranżacji. Na scenach zobaczymy przedstawienia (na bazie) tekstów
Wiliama Szekspira, Fiodora Dostojewskiego, Bertolda Brechta czy Georga
Buchnera, a ze współczesnej „klasyki” – Petera Handkego, Piera Paola Passoliniego
oraz Doroty Masłowskiej. Organizatorzy zapowiadają także projekty autorskie
młodych twórców. Do Wrocławia, jak zwykle w czasie Dialogu, zawitają sławy –
Luk Perceval, Alize Zandwijk, Wiliam Kentridge, Eimuntas Nekrošius, Oskaras
Koršunovas, Ivo van Hove. Przedstawienia zapowiadają się bardzo różnorodnie – nie
tylko ze względu na spore spektrum wielkich nazwisk, przedstawicieli kilku
generacji po stronie twórców, ale również ze względu na sposób ich aranżacji –
reportaż, użycia multimediów, groteski czy bardziej tradycyjnych form wyrazu.
Przedstawienia „Dialogu”
odbywają się we wrocławskich teatrach – Współczesnym, Polskim, Operze a także
Wytwórni Filmów Fabularnych. Bilety rozprowadzane się od początku września
drogą tradycyjną – przez kasy wrocławskiego teatru współczesnego (WTW) oraz w
Internecie na oficjalnej stronie festiwalu . Ich ceny
lokują się w przedziale 35-100 zł i oferowane są z atrakcyjnymi zniżkami – dla
uczniów, studentów i emerytów, dostępne są też zniżki na bilety w pakietach –
powyżej 4 lub 8 biletów na różne spektakle. Wprowadzono także ulgi dla osób z
branży: aktorów, reżyserów, choreografów, scenografów, kompozytorów, dyrektorów
teatrów i festiwali, a także wykładowców szkół teatralnych oraz
teatrologicznych wydziałów uniwersyteckich.
Jak bardzo Wrocław czeka
na swój Dialog? Kiedy wejdzie się na stronę internetową imprezy, pierwsze co
zauważamy, to zegar odliczający dni, godziny, a nawet sekundy do rozpoczęcia Festiwalu…
Więcej informacji na
temat tej i poprzednich edycji Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Dialog na
oficjalnej stronie imprezy: www.dialogfestival.pl
[1]
Na temat „Kontaktu” pisaliśmy w majowym numerze Turystyki Kulturowej.
[2] www.dialogfestival.pl
|