Paulina Ratkowska
Teatralna prowincja w stolicy
XXX Warszawskie Spotkania Teatralne, 11-27 kwietnia 2010 r.
Nie od dziś wiadomo,
że „teatralna Polska” dzieli się na stolicę i całą resztę
kraju, czyli „teatralną prowincję”. Nawet jeśli w innych
miastach kraju działają prężne ośrodki teatralne, to jest ich
nieproporcjonalnie mniej w porównaniu z ilością scen oraz eventów
teatralnych i okołoteatralnych organizowanych w Warszawie. Regułą
stało się już także, że większość najlepszych przedstawień oraz
artystów skupiona jest właśnie wokół scen stołecznych. Jakby tego
było mało, Prezydent Miasta Warszawy postanowiła reaktywować jeden z
najstarszych polskich festiwali teatralnych, który w czasach
poprzedniego systemu politycznego postrzegany był jako najważniejsza
impreza teatralna Polski. Mowa tu o Warszawskich Spotkaniach
Teatralnych, zainicjowanych w 1965 roku i kontynuowanych do 2000
roku. W XXI wieku imprezę zawieszono, by powrócić do tej niej w 2008
roku. I powrócić z sukcesem.
Kiedy inicjowano
Warszawskie Spotkania Teatralne, za główne zadanie stawiano sobie
zaprezentowanie stołecznej publiczności najlepszych spektakli sezonu,
zrealizowanych w innych ośrodkach. Przegląd ten miał charakter
ogólnopolski, a zaproszenie na festiwal było wielkim zaszczytem i
nagrodą samą w sobie. Dla artysty występy w takcie tego przeglądu
wiązały się z uznaniem dla jego osiągnięć i pozycji. Przez cały sezon
po kraju jeździli recenzenci z prasy branżowej oraz organizatorzy
Spotkań, którzy przyglądali się nowym spektaklom, a następnie
zapraszali wybrane przedstawienia na koniec jesieni na stołeczne
sceny. Dobra passa imprezy skończyła się wraz z przemianami
ustrojowymi.
Kiedy w 2000 roku
festiwal po kilku problematycznych sezonach ostatecznie zniknął z
warszawskiego kalendarza kulturalnego, praktycznie natychmiast
podjęto próbę wskrzeszenia go – w odmiennej postaci i pod nową
nazwą. Teatr Dramatyczny pod dyrekcją Piotra Cieplaka stworzył
jesienny przegląd: Festiwal Festiwali, na który zapraszane były
najlepsze produkcje sezonu z kraju, a także z zagranicy. W 2008 roku
z inicjatywą powrotu do starszej formy imprezy wyszła wspomniana
wcześniej Prezydent Warszawy i tak na nowo Warszawskie Spotkania
Teatralne – o nieco odświeżonej formule na miarę i potrzebę XXI
wieku – wróciła do stolicy, zachowując przy tym jednolitą
numerację.
W trakcie kolejnych
edycji Spotkań prezentowane są dokonania reżyserów różnych pokoleń,
liczą się świeże pomysły oraz nowe formy. Nowością jest przeniknięcie
pierwiastka międzynarodowego w postaci udziału zagranicznych artystów
w polskich produkcjach lub zapraszanie międzynarodowych koprodukcji z
udziałem polskich twórców. Sama impreza podzielona została na dwa
nurty – program główny, w którym prezentowane są zaproszone
spektakle oraz przegląd teatru z określonego środowiska czy obszaru.
Do tego dochodzą imprezy towarzyszące w formie pokazów filmowych,
koncertów, promocji książek czy wykładów. Organizowany jest także
cykl promujący polski teatr przeznaczony dla organizatorów festiwali
z zagranicy oraz dla animatorów z kraju.
Warszawskie
Spotkania Teatralne w nowej szacie zyskały nowego organizatora w
postaci Instytutu Teatralnego, czyli ośrodka dotychczas zajmującego
się badaniem życia teatralnego. Impreza bardzo szybko zyskała także
sympatię widzów i została docenione przez organizatorów plebiscytów
popularności imprez kulturowych. Festiwal dwukrotnie był nominowany
do nagrody Gazety Wyborczej „WDECHY” w kategorii
„Wydarzenie roku”, którą w końcu otrzymał na początku
2010 roku za edycję ubiegłoroczną. Niestety nowe Spotkania Teatralne
przystąpiły również do brutalnej walki o widza i sponsora, która jest
równie nierówna jak rozłożenie sił teatralnych w Polsce. Przegląd nie
jest już organizowany tradycyjnie późną jesienią, kiedy odbywa się
relatywnie mniej dużych i atrakcyjnych imprez, ale wiosną, w kwietniu
czy maju, kiedy ogólnie następuje koncentracja i wiosenna reaktywacja
życia eventowego.
W tym roku
jubileuszowe, 30. Warszawskie Spotkania Teatralne odbędą się w dn.
11-27 kwietnia. W ciągu 17-stu festiwalowych dni warszawska
publiczność będzie miała możliwość obejrzeć 30 przedstawień granych w
teatrach i przestrzeniach nieteatralnych. Jako dwie największe
atrakcje organizatorzy zapowiadają na otwarcie festiwalu polską
premierę spektaklu „Tramwaj”, który Krzysztof Warlikowski
zrealizował w Paryżu oraz „Biesy” w reżyserii Andrzeja
Wajdy – na zamknięcie. Wśród innych zaproszonych spektakli na
scenach Teatru Studio, Polskiego, Nowego, Koneser oraz Studia Tęcza
obejrzeć będzie można spektakle z Krakowa, Wrocławia, Poznania,
Gdańska, Łodzi, Opola, Bydgoszczy oraz Kalisza. W cyklu prezentacji
dokonań ciekawego teatru pozastołecznego będzie można obejrzeć
spektakle Teatru Dramatycznego im. Józefa Szaniawskiego z Wałbrzycha
– „Niech żyje wojna!!!”, „Olga Tokarczuk z
Wałbrzycha”, „Opętani” oraz „Zemsta”. W
cyklu „Wydarzenia” zorganizowany zostanie panel
dyskusyjny na temat fenomenu wałbrzyskiego teatru, cykl spotkań
„Wałbrzych odczytany”, czyli czytanie dramatów oraz
projekcje tamtejszych spektakli archiwalnych. Pół godziny przed
spektaklami teatrolodzy i antropolodzy kultury będą robić
wprowadzenia do spektakli w formie mini wykładów. W
tym roku pojawi się po raz pierwszy nurt spektakli dla dzieci
zatytułowany – Małe Warszawskie Spotkania Teatralne, w którym
zostanie zaprezentowanych 7 przedstawień
z najlepszych teatrów lalkarskich w kraju: toruńskiego
teatru Baj Pomorski, białostockiego Teatru Lalek, bydgoskiego
Teatru Polskiego, szczecińskiego Teatru Lalek Pleciuga czy Teatr
Lalek
Banialuka z Bielska – Białej.
Ciekawie zapowiada
się również cykl imprez towarzyszących, w ramach których publiczność
będzie mogła obejrzeć spektakle eksperymentalne, koncerty na żywo,
wziąć udział w promocji książek, wysłuchać wykładów oraz dyskusji, a
w centrum festiwalowym, w kawiarni przy Nowym Świecie 63, obejrzeć
filmy dokumentalne czy zapisy koncertów. Dla zagranicznych kuratorów,
producentów, krytyków oraz dyrektorów festiwali organizowany jest
pięciodniowy warsztat na temat sytuacji polskiego teatru Polish
Theatre Show oraz Warszawski Obóz Teatralny dla animatorów życia
kulturalnego z kraju w formie serii wykładów, spotkań i zajęć
praktycznych.
Rezerwacja i
sprzedaż biletów rozpocznie się 22 marca. Bilety można nabywać w
siedzibie organizatora – Instytutu Teatralnego, kasach
biletowych wybranych scen oraz w Internecie. Więcej informacji na
temat imprezy na stronach: http://warszawskie.org
|