|
Paulina Ratkowska
Powrót do tradycji w nowym stylu
V Tzadik Poznań Festival, 22-24 lipca 2011
W dawnej Polsce praktycznie w każdym mieście istniała mniejszość żydowska. Historia, szczególnie ta XX wieku potoczyła się jednak tak, że dziś trudno mówić o silnych czy licznych społecznościach żydowskich, można raczej wskazywać na aktywne jednostki, które zajmują się przede wszystkim kultywowaniem tradycji i poszukiwaniem prawdy historycznej. Nie inaczej jest w Poznaniu. W przeszłości mieszkała tu bardzo liczna i aktywna grupa Żydów, która wydała nawet kilku znanych przedstawicieli takich jak: podróżnik i kartograf Caspar da Gamma, rabin Jehuda Löw ben Bekalel, rabin Akiva Eger czy aktorka Lilli Palmer. Odwołując się do tej pięknej karty wspólnej historii od pięciu lat w mieście organizowany jest festiwal kultury żydowskiej, jednak co ciekawe – nie jest to powrót do przeszłości, ale promocja współczesnej kultury żydowskiej.
Tzadik Poznań Festiwal, bo tak nazywa się impreza, jest stosunkowo krótkim choć intensywnym wydarzeniem. Trwa zaledwie trzy dni i jest podzielony na dwa zasadnicze cykle – muzyczny oraz filmowy. Założeniem organizatorów jest by koncerty muzyczne prezentowały muzykę żydowską bądź muzykę inspirowaną bogatą żydowską tradycją, zaś filmy prezentowane w trakcie festiwalu – to produkcje nagrodzone na kolejnych edycjach Międzynarodowego Festiwalu Filmowego „Żydowskie motywy”. Naturalnie całości towarzyszą także liczne imprezy reprezentujące inne dziedziny sztuki jak spotkania literackie czy plastyczne.
Festiwal gromadzi zawsze wybitnych artystów – z Polski z zagranicy, zarówno twórców z dużym dorobkiem artystycznym, jak również młodych, początkujących artystów zafascynowanych bogactwem kultury żydowskiej. W poprzednich edycjach Poznań gościł m.in. Johna Zorna z kwartetem Masada i pianistą Uri Cainem, Jamie Saft Trio, francuski kwartet Zakarya (2007 r.); Yair Dalal – BandOrient oraz Albert Beger New Quwartet czy dwuczęściową wystawę prac Yossi Lamela: "Yossi Lamel Retrospektywa" i "Serce moje" prezentowane w Muzeum Narodowym (2008 r.); kwartet Feldman/ Cohen/ Caine/ Perowsky, trio Rashanim, Joe McPhee, La Mar Enfotuna (2009 r.), Tim Sparks i Yves Weyh (2010). Prezentowali się również polscy artyści, których twórczość inspirowana jest muzyką i kulturą żydowską, m.in. Raphael Rogiński ze swoimi projektami Shofar i Cukunft, formacje The Transgress, Yazzbot Mazut, Enterout Trio, oraz klarnetowy projekt Mikołaja Trzaski – Ircha Pneumatic. Mieliśmy także przyjemność oglądać performens poetycki "Słowo Święte, Słowo Przeklęte", z udziałem Ewy Lipskiej, Ryszarda Krynickiego i Piotra Matywieckiego oraz muzyków – Mateusza i Marka Pospieszalskich czy brać udział w spotkaniu z Agnieszką Sabor, autorką książki "Sztetl. Śladami żydowskich miasteczek".
Na tegorocznym festiwalu w cyklu muzycznym wystąpią m.in. międzynarodowy kwartet Undivided w towarzyszeniu klarnecisty Perry Robinsona (USA), polska grupa Daktari, gdański kwartet Meadow Quarter, prezentację muzyki Żydów z Jemenu w wykonaniu Perrego Robinsona (USA), Michaela Zeranga (USA), Rafaela Rogińskiego (Polska) i Wacława Zimpel (Polska), zaś w cyklu Nowy wiek awangardy usłyszymy m.in. Mikołaja Trzaskę.
Tzadik Filmowy jak co roku poświęcony będzie narodowi żydowskiemu, jego tradycji, tożsamości narodowej i kulturowej oraz historii, zarówno współczesnej jak i na przestrzeni dziejów. Selekcji filmów na potrzebę przeglądu dokonał Piotr Forecki, politolog z Zakładu Kultury Politycznej Instytutu Nauk Politycznych i Dziennikarstwa UAM, który na co dzień zajmuje się kwestią niepamięci w dialogu polsko-żydowskim i retoryką antysemicką. Wszystkie projekcje będą poprzedzone jego prelekcjami. Podobnie jak w ubiegłych latach w salę kinową zamieni się sala audiowizualna Małego Domu Kultury w klubie Dragon, która mieści około 100 osób.
Festiwal będzie odbywał się w kilku miejscach takich jak: Scena na Piętrze, na Dziedzińcu Muzeum Archeologicznego, w klubokawiarni Meskalina oraz w Małym Domu Kultury klubu Dragon jak i w samym klubie. Można kupować już bilety na poszczególne wydarzenia (w cenie 20 – 50 zł) lub karnet na całość imprezy w cenie 150 zł.
Warto również podkreślić niezwykłą wartość oprawy samej imprezy. Współpracujący z organizatorami artyści to prawdziwi mistrzowie swojego gatunku. Za plakat do trzeciej edycji grafik Piotr Młodożeniec zakwalifikował się do głównego konkursu Biennale Plakatu w Warszawie 2010, zaś plakat drugiej edycji, autorstwa jednego z najbardziej znanych współczesnych izraelskich grafików – Yossi Lamel w bezpośredni sposób odwoływał się do istoty monograficznej wystawy prezentowanej w trakcie festiwalu. Oprawę graficzną tegorocznej edycji powierzono grafikom z Morski Studio Graficzne z Poznania.
Organizatorem eventu jest stowarzyszenie Multikulti. Partnerami imprezy zostali: Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, klub Dragon, klubokawiarnia Meskalina, Fundacja Mały Dom Kultury, Morski Studio oraz Stowarzyszenie Żydowskie Motywy. Mecenat nad impreza objęło Miasto Poznań. Więcej informacji na:
www.tzadikpoznanfestival.pl
|
