|
Paulina Ratkowska
Poznań pełen Wieniawskiego
XIV Międzynarodowy Konkurs Skrzypcowy im. Henryka Wieniawskiego,
8-23 października 2011
Warszawa raz na pięć lat cieszy się świętem muzyki fortepianowej pod znakiem Fryderyka Chopina. Jednak
w latach 30. XX w., gdy go inicjowano, w stolicy miały odbywać się dwa międzynarodowe konkursy muzyczne
- fortepianowy, Chopinowski i skrzypcowy, Wieniawskiego. Ten drugi w Warszawie odbył się jednak tylko
raz - w setną rocznicę urodzin Henryka Wieniawskiego. Po zniszczeniach wojennych w grudniu 1952 roku
festiwal został przeniesiony do uwielbianego przez Mistrza Poznania - i tu już pozostał. Październikowa
edycja to już czternaste spotkanie z obiecującymi muzykami z całego świata. Częstotliwość odbywania tej
imprezy - raz na pięć lata sprawia, że mimo zaledwie trzynastu zakończonych odsłon, jest to najstarszy
konkurs skrzypcowy na świecie. Impreza jest także członkiem - założycielem Światowej Federacji Międzynarodowych
Konkursów Muzycznych z siedzibą w Genewie.
Początki nie były spektakularne. Na pierwszy poznański konkurs w 1952 roku przybyło zaledwie 23 skrzypków
z 7 krajów, jednak kolejny - w 1957 roku zgromadził już 45 uczestników z 16 państw i na tym poziomie
ustabilizowała się frekwencja w następnych edycjach. W Poznaniu zwyciężali wybitni skrzypkowie m.in.
Charles Treger, Keiko Urushihary, Ewgenija Buszkowa. Pierwszy polski laureat, Piotr Janowski, triumfował
dopiero w 1967 roku, a na kolejne sukcesy rodaków trzeba było poczekać aż do 1991 - za to było to podwójne
zwycięstwo - Bartłomieja Nizioła i Piotra Pławnera. Tylko jeden raz w historii imprezy, w 1996 roku,
jurorzy nie znaleźli skrzypka godnego I nagrody.
W tym roku do konkursu finałowego, który odbędzie się w dniach 8-23 października, zakwalifikowało się
aż 56 młodych skrzypków z różnych zakątków świata: Australii, Azerbejdżanu, Rosji, Argentyny, Wielkiej
Brytanii, USA, Białorusi, Japonii, Kazachstanu, Ukrainy, Korei Południowej, Armenii, Hiszpanii, Niemiec,
Kanady, Francji, Holandii, Chin, Turcji oraz Polski. Podobnie jak Konkurs Chopinowski i ten rozpoczyna
się od losowania kolejności występowania uczestników i koncertu inauguracyjnego. Na poszczególne etapy
konkursu artyści są proszeni o przygotowanie konkretnych utworów. W trakcie konkursu preselekcji musieli
zaprezentować Koncert skrzypcowy e- moll, 64, cz. I, F. Mendelssohna, Sonatę nr 2 A-dur op.
100, cz. I J. Brahmsa lub Sonatę A-dur, cz. III C. Francka, Kaprys nr 3 lub 4, op. 18 H.
Wieniawskiego oraz jeden z Kaprysów op. 1 N. Paganiniego. Do głównego konkursu uczestnicy mieli
za zadanie przygotować z kolei utwory do wykonania z pamięci, do każdego z etapów są to trzy utwory obowiązkowe
oraz jeden z listy do wyboru. W pierwszym etapie muzycy będą więc wykonywać pierwszą i drugą część jednej
z sonat na skrzypce solo BWV 1001, 1003, 1005 lub Chaconne z Partity BWV 1004 J.
S. Bacha, jeden z 24 Kaprysów z op. 1 N. Paganiniego, jeden z Kaprysów op. 10 H. Wieniawskiego
oraz jeden z utworów do wyboru z listy obejmującej działa B. Bartóka, H.W. Ernsta, F. Kreislera, N.
Milsteina,
A. Schnittke, E. Ysaÿe. W drugim etapie prezentowane są obowiązkowo: jeden z wymienionych utworów
na skrzypce i fortepian B. Bartóka, L. van Beethovena, J. Brahmsa, G. Fauré, P.
Hindemitha, S. Prokofiewa,
M. Ravela, F. Schuberta, R. Schumanna, A. Schönberga lub K. Szymanowskiego oraz jeden z utworów z listy
Wieniawskiego i jeden z utworów z listy Szymanowskiego. W trzecim etapie młodzi artyści mają z kolei
do zaprezentowania dwa spośród wybranych utworów Mozarta z towarzyszeniem Orkiestry Kameralnej Polskiego
Radia AMADEUS pod dyrekcją Agnieszki Duczmal. Ostatni, czwarty etap to prezentacja jednego z koncertów
Wieniawskiego oraz jednego z koncertów z wybranej listy, zawierającej utwory J. Brahmsa, L. van Beethovena,
P. Czajkowskiego, M. Karłowicza, E. Lalo, F. Mendelssohna, S. Prokofiewa, J. Sibeliusa, D. Szostakowicza
i K. Szymanowskiego.
Każdy z czterech etapów jest otwarty dla publiczności, a koncerty będą odbywać się w Auli
UAM. Całość
rozpocznie się od przesłuchań pierwszego etapu w dniach 9-13 października. W dniach od 14 do 16 października
odbędą się przesłuchania drugiego etapu, a 17 i 18 października trzeci etap, w trakcie którego młodzi
artyści zaprezentują się w towarzyszeniu orkiestry kameralnej. Od 19 do 21 października w czwartym etapie
konkursu wystąpi już tylko garstka najwybitniejszych, którzy zaprezentują się z towarzyszeniem orkiestry
filharmonicznej. Całość zakończy ogłoszenie wyników, które przewidziano na późny wieczór 21 października.
Nagrody główne i specjalne zostaną wręczone 22 października - ceremonia wręczenia nagród pozaregulaminowych
odbędzie się w Ratuszu na Starym Rynku, zaś nagrody główne zostaną wręczone w trakcie wieczornej Gali
Laureatów. Kończący tegoroczną edycję konkursu koncert nadzwyczajny, na którym wystąpi światowej sławy
skrzypek Maxim Vengerov, odbędzie się 23 października.
Młodzi artyści rywalizują o nagrody główne - pierwszą w wysokości 30.000 Euro i złoty medal, drugą -
20.000 Euro i srebrny medal, trzecią - 12.000 Euro i brązowy medal oraz 3 wyróżnienia po 5.000 Euro każdy.
Oprócz nagród głównych wręczany jest szereg nagród sponsorskich i honorowych, w tym premie finansowe,
indywidualne lekcje mistrzowskie, stypendia artystyczne, sfinansowanie płyty czy użyczenie finaliście
Konkursu na rok włoskich skrzypiec autorstwa Giovanniego Battisty Guadagniniego (Turyn 1779) oraz zaproszenia
do udziału w festiwalach, kontrakty na koncerty i recitale w najznamienitszych salach koncertowych świata
przy udziale powszechnie znanych i poważnych orkiestr i dyrygentów.
W trakcie koncertów zaproszonym wirtuozom towarzyszyć będą m.in. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej,
Orkiestra Kameralna Polskiego Radia Amadeus i Orkiestra Filharmonii Poznańskiej. Bilety sprzedawane są
na poszczególne koncerty lub etapy przesłuchań oraz w formie karnetów na III i IV etap przesłuchań dających
możliwość rabatów na inne koncerty.
Konkurs przebiegnie w otoczeniu licznych imprez towarzyszących. Między innymi w ostatnie weekendy (od
piątku do niedzieli) poprzedzające wydarzenie będzie można wybrać się do Sali Mikołaja Groblicza w Muzeum
Instrumentów Muzycznych na Cykl "Przed Wieniawskim", w trakcie którego zagrają poznańscy Uczestnicy XIV
Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego. W październiku będzie można także odwiedzić
hol Auli Novej, w którym prezentowana będzie wystawa obiektów dedykowanych Henrykowi Wieniawskiemu, w
tym makiety, rzeźby, zegary, odbędą się przestrzenne formy kameralne, zachęcające do dialogu, prelekcje
na temat utworów śpiewnych, lirycznych, koncertów skrzypcowych, polonezów, kujawiaków, fantazji i muzyki
ludowej Mistrza. 7 października odbędzie się z kolei koncert Muzyczny live-act
pt. Wieniawski Remixed,
czyli prezentacja elektronicznych wersji dzieł Henryka Wieniawskiego, obok tego wiele innych wydarzeń.
Głównym organizatorem imprezy jest Towarzystwo Muzyczne im. Henryka Wieniawskiego. Więcej informacji
na: www.wieniawski.pl
|
