Recenzje

Anna Rzepa

"Najlepsze kasztany są na Placu Pigalle" czyli opowieść turystyczno-filmowa o Paryżu.

          "Zapraszam do mojego Paryża. Paryża, który kocham, wspominam, do którego wciąż wracam. Pod pewnymi względami będzie to podróż w poszukiwaniu straconego czasu - nostalgiczna, nieco tajemnicza, pełna wspomnień i szalona". Tymi słowami na tylnej okładce książki Elizabeth Duda zachęca nas do kupna przewodnika jej autorstwa. Z pewnością słowa trafne, bowiem autorka wraz z każdą stroną odbywa sentymentalną podróż po Paryżu, odkrywa przed czytelnikiem jego tajemnicze i urokliwe zakątki.
          Wydawnictwo Pascal klasyfikuje "Mój Paryż" jako przewodnik, natomiast Elizabeth Duda mówi, że książka ta tak do końca nim nie jest. Według niej jest to swego rodzaju opowieść turystyczno-filmowa, ponieważ jak sama stwierdziła, chciała stworzyć coś w rodzaju treatmentu (krótkiego opisu) scenariusza filmowego, który czytelnik mógłby samodzielnie rozwinąć. Książka została podzielona na sześć rozdziałów, w tym cztery nawiązują do znanych francuskich produkcji filmowych. Tytuły rozdziałów to: "Montmartre: Amelia czy Moulin Rouge", "Śródmieście: Zazie w metrze", "Stary Paryż: Hotel du Nord", "Dzielnica Łacińska: Do utraty tchu", "Spacery: Jeden dzień w Paryżu" i "Miasto świateł: Paryż nocą". Są one poprzedzone godnym uwagi wstępem, w którym umieszczone zostały przydatne informacje (oprócz mini-słowniczka znajdziemy tam m.in. informacje o tym jak dolecieć do Paryża, jak się w nim poruszać, informacje nt. kuchni i o wydarzeniach kulturalnych oraz ciekawy podrozdział zatytułowany "Śpieszmy się zwiedzić Paryż" mówiący o powodziach nękających miasto). W każdym z czterech pierwszych rozdziałów oprócz krótkiego wstępu opisującego z grubsza charakter całej omawianej dzielnicy, umieszczone zostały podrozdziały: "Ruszaj z Elisą", w którym znajdziemy proponowaną trasę; "Elisa poleca! Gdzie spać" - w nim uzyskamy informacje o dogodnym dla nas zakwaterowaniu (wraz z cennym komentarzem dotyczącym ceny noclegu oraz adresem), "Elisa poleca! Gdzie jeść", w którym autorka udziela porad, w której restauracji są serwowane wyśmienite owoce morza, a w której usłyszeć można poezję śpiewaną na żywo. Ponadto w każdym rozdziale umieszczone są ramki z ciekawostkami typu: "Ważne wydarzenia związane z Wieżą Eiffla" albo "Kilka dobrych rad zanim przekroczysz progi Luwru". Na początku książki znajdziemy też mapy miasta i rozkład linii metra. Oprócz tego autorka przeprowadziła wywiady z osobami, które miały lub mają styczność z Paryżem i umieściła je na stronach swojej książki. Rozmowy te z pewnością ubogacają treść przewodnika, ponieważ ukazują spojrzenia różnych osób na temat stolicy Francji. Dla mnie absolutnym hitem są opisy kuchni francuskiej wraz z dołączonymi przepisami kulinarnymi. Największym atutem książki jest odczuwalna wraz z każdą przeczytaną stroną pasja autorki. Widocznie naprawdę musi kochać to miasto, skoro przedstawia najdrobniejsze szczególiki związane z jego historią, pikantne ciekawostki z życia tamtejszych gwiazd oraz przywołuje nieznane, zapomniane fakty.
          Pierwsza trasa zwiedzania - omówiona w rozdziale pierwszym - przebiega przez Montmartre - "najbardziej urokliwe i magiczne miejsce w Paryżu". Zaczyna się na Placu Pigalle, który dziś słynie z dużej ilości sex-shopów i lekko skandalizującego klimatu. Nie bez powodu śpiewano przecież, że najlepsze kasztany są na Placu Pigalle. Kolejną propozycją jest Sacre Coeur czyli Bazylika Serca Jezusowego, która jest obowiązkowym punktem przy zwiedzaniu tej dzielnicy. Nie należy - według autorki - pominąć Saint-Pierre de Montmartre - kościoła św. Piotra (najstarszego w Paryżu). Trasa prowadzi też do Place du Terre, Place Clement, Rue Cortot, Rue des Saules, Placu Dalidy, Rue i Place Lepic mijając wiele ciekawych atrakcji np.:Musee d’ Art jiuf (Muzeum Sztuki Żydowskiej), by w końcu dojść do słynnego Moulin Rouge czyli "Czerwonego Młyna", jak uważają niektórzy: przybytku wiecznej rozpusty. W rozdziale są też zawarte informacje o mniej znanych atrakcjach, np. zabytkach, muzeach czy galeriach jakie turyści będą mijać spacerując pomiędzy poszczególnymi punktami trasy. Niewątpliwym plusem przewodnika jest fakt, iż autorka obok opisów najważniejszych miejsc umieszcza też informacje o mniej znanych i odwiedzanych, np. wspomina o kawiarence, która kiedyś była miejscem spotkań intelektualistów i podczas kłótni jeden z klientów powiedział "tu pachnie zdechłym szczurem". W ten sposób zrodziła się legenda słynnej Cafe du Rat mort, czyli "Kawiarni zdechłego szczura". Albo informacja, że przy rue des Trois Freres mieści sklep spożywczy, w którym kręcono sceny do filmu "Amelia".
          Kolejna trasa wiedzie przez Śródmieście. Zwiedzimy na niej takie obiekty jak dworzec Saint Lazare, Galerie Lafayette, gmach Paryskiej Opery Narodowej uznanej za jeden z najwspanialszych budynków w stolicy, ogromny Luwr (ponad 8,5 mln turystów odwiedza go rocznie, co plasuje go na pierwszym miejscu wśród najczęściej odwiedzanych placówek tego typu na całym świecie!), Musee d’Orsay, Pałac Inwalidów, "Stalową Damę" czyli Wieżę Eiffla, Łuk Triumfalny, Petit i Grand Palais. Znawcy i miłośnicy mody muszą udać się na Pola Elizejskie, gdzie na sklepowych szyldach zobaczymy takie marki jak: Dior, Laroche czy Valentino. Koniec wycieczki po Śródmieściu umili turystom pobyt w Jardins des Tuileries, czyli najszerszych i najstarszych ogrodach Paryża. Oprócz trasy, znajdziemy w rozdziale wywiad z damą polskiego kina - Beatą Tyszkiewicz, która wyjawia okoliczności pierwszej wizyty w Paryżu oraz przywołuje wiele wspomnień. Kilka stronnic wcześniej przeczytamy rozmowę Elizabeth z Olivierem Ehretem, kelnerem restauracji le J’GO, który podaje przepis na Pain Perdu (zagubiony, stracony chleb) oraz opowiada o kuchni gaskońskiej.
          Teraz czas na stary Paryż: Paryż stereotypowy i romantyczny. Trasa proponowana przez autorkę wiedze wśród wielu urokliwych, znanych i mniej znanych ulic, parków, placów, które dobrze znamy z pocztówek czy francuskich filmów romantycznych. W sielankowej scenerii nie braknie opisów urokliwych, wąskich uliczek, widoku powolnej Sekwany, a na niej wielu mostów i mostków. Autorka proponuje zwiedzić Musee Cite des Science et de I’Industrie czyli Muzeum Nauki i Techniki, następnie Centre National d’art.et de culture Georges Pompidou (którego architektura jest symbolem rozwoju industrialnego, ale także wielu kontrowersji). Fointaine des Innocents, eglise Saint-Eustache, Plac Bastylii z Kolumną Lipcową (upamiętniającą trzy dni chwały - Les Trois Glorieuses: 27, 28 i 29 lipca 1830 r., kiedy to powstańcy zdobyli gmach ratusza) oraz wyspę świętego Ludwika. Ponadto opisuje kuchnię alzacką (autorka bardzo często porusza temat kuchni, co czyni książkę jeszcze cenniejszą) i przedstawia adresy kilku paryskich restauracji, które podają alzackie potrawy. Umieszcza też kolejny wywiad. Tym razem z reżyserem Krzysztofem Rogulskim.
          Ostatnia dzielnica opisana w przewodniku to Dzielnica Łacińska. Trasa po niej rozpoczyna się przy Katedrze Marii Panny Paryskiej czyli Notre Dame de Paris. Biegnie przez eglise Saint-Julien le Pauvre (najmniejszy kościół Paryża), muzeum Delacroix, kościół Saint-Sulpice, Panteon - miejsce spoczynku takich osobistości jak Wiktor Hugo, Wolter czy Maria Curie - Skłodowska. Podczas zwiedzania tej trasy zobaczymy dzielnicę Montparnasse oraz la butte aux Cailles. Znajdziemy też szczegółowy opis tajemniczej Rue Visconti, dowiemy się z jakiego miejsca roztacza się ładniejszy widok niż z wieży Eiffla i tradycyjnie już przeczytamy rozmowy o kuchni korsykańskiej i baskijskiej.
          Piąty rozdział to propozycja ośmiu spacerów po Paryżu. Każdy z nich można zrealizować w jeden dzień. Są to spacery tematyczne, np. śladami Fryderyka Chopina, Edith Piaf czy spacer po Wersalu. Szósty dział to idealna propozycja dla miłośników życia nocnego: "Miasto świateł - Paryż nocą", gdzie głównie wymienione są nazwy klubów nocnych i pubów, ale także adresy kabaretów i sal koncertowych.
          "Mój Paryż" wydany nakładem wydawnictwa Pascal jest niewątpliwie pozycją cenną, aczkolwiek nie do końca przejrzystą i lekko chaotyczną. Jest to raczej propozycja dla osób, które znają już Paryż albo tych, którzy znajdą większą ilość czasu na dogłębne przeczytanie książki, dlatego też będzie ona bardziej przydatna przed podróżą niż w czasie jej trwania. Przewodnik bowiem nie jest na tyle przejrzyście napisany, żeby chwycić go w dłoń i szybko wyszukać wybraną informację, To za sprawą kiepskiej linii edytorskiej. Oprócz kilku pierwszych stron kolorowych zdjęć (na których głównym bohaterem jest autorka, rzadziej Paryż...) znajdziemy tam już tylko czarno-białe strony z fotografiami w nie zawsze zadowalającej jakości. Czytanie utrudnia też jednolity tekst (bardzo mała czcionka) z niewielką ilością wyróżnień. Książkę ratuje indeks, dzięki któremu możemy w łatwy sposób odnaleźć szukaną informację. Jednakże prawie wszystkie negatywne cechy tego przewodnika należy przypisać wydawcy. Autorce raczej niczego nie można zarzucić. Na pewno jednak należą się jej słowa uznania za ogromną wiedzę na temat wszystkich aspektów Paryża.
          Książka jest z pewnością warta przeczytania, ponieważ znajdziemy w nim nie tylko rzetelne informacje dotyczące najważniejszych obiektów historycznych, ale też drobne szczegóły mówiące o nieznanych, często omijanych przez przeciętnych turystów miejscach, uliczkach czy zabytkach. Dodatkowo jest pełna anegdot, wspomnień i ciekawostek, które ubogacają jej treść i sprawiają, że czyta się ją z większym zainteresowaniem. "Mój Paryż" polecam każdemu, kto chce zobaczyć wszystkie kolory tego niesamowitego miasta.