|
Turystyka pielgrzymkowa i religijna. Dzięki staraniom kardynała Stefana Wyszyńskiego o odnowę kultu Św. Wojciecha oraz dwóm papieskim wizytom, a także przez popularyzację historycznej wiodącej przez miasto pielgrzymiej Drogi Św. Jakuba – Gniezno, a w szczególności jego Archikatedra - stanowi dziś ważny punkt na mapie sanktuariów religijnych w Polsce, jest zatem znaczącym celem krajowej i (w mniejszej skali) przyjazdowej turystyki religijnej i pielgrzymkowej. Kilka gnieźnieńskich świątyń posiada długą i ciekawą historię a także cenne wyposażenie, mogłoby zatem stać się elementami miejskiej (lub sakralnej) trasy turystycznej. Są wśród nich: gotycki kościół Św. Jana (XIV-XV w., dawniej kościół i klasztor Bożogrobców) z unikatową gotycką polichromią, monumentalny kościół Franciszkanów i Klarysek, ufundowany w II. połowie XIII wieku przez księcia Bolesława Pobożnego i jego małżonkę bł. Jolentę, farny kościół Św. Trójcy (XV w.), dalsze gotyckie kościoły Św. Michała i św. Wawrzyńca. Bardzo cenny zabytek sakralny stanowi także XVII- wieczny drewniany kościół św. Mikołaja w podgnieźnieńskim Łubowie. Niestety większość wymienionych świątyń jest na co dzień zamknięta, trudno nawet o kontakt z odpowiedzialnymi, co w praktyce często uniemożliwia ich zwiedzanie.
Turystyka dziedzictwa kulturowego i muzealna. W historycznym mieście, obok licznie odwiedzanej przez turystów i uznanej za Pomnik Historii Archikatedry z jej słynnymi romańskimi Drzwiami i konfesją Św. Wojciecha, funkcjonują dwa ważne muzea: samorządowe Muzeum Początków Państwa Polskiego z nowoczesną multimedialną prezentacją na temat piastowskiej Wielkopolski oraz Muzeum Archidiecezjalne z licznymi skarbami sztuki, w tym trzema romańskimi kielichami mszalnymi z XII wieku. Przechowywane są tu (choć niestety niezwykle rzadko udostępniane dla obejrzenia) także najstarsze zabytki piśmiennictwa w naszym kraju, w tym tzw. Ewangeliarz Św. Wojciecha, „Codex Aureus” oraz słynna bulla Innocentego II. z roku 1136 z najstarszymi zapisanymi wyrazami w języku polskim (są to nazwy miejscowości przynależnych arcybiskupom gnieźnieńskim). Oba muzea mają znaczny potencjał, by stać się znanymi celami turystyki muzealnej, Muzeum PPP organizuje także w ostatnich latach nowocześnie urządzane i wysoko oceniane wystawy czasowe, ściągające do Gniezna coraz liczniejszych gości. Ponadto na terenie powiatu gnieźnieńskiego znajduje się jeszcze jeden Pomnik Historii: piastowski gród-palatium na Ostrowie Lednickim.
Turystyka biograficzna i literacka. Na cmentarzu w zachodniej części miasta pochowanych jest szereg osób znaczących dla XIX- i XX wiecznej historii Wielkopolski: cmentarz ten wraz katedralną nekropolią licznych prymasów czyni z Gniezna liczący się punkt dla turystów podróżujących szlakami biograficznymi a także literackimi (w katedralnej krypcie spoczywa m.in. arcybiskup Ignacy Krasicki). Z uwagi na dwoje historyczne znaczenie Gniezno może być także celem wycieczek podejmowanych szlakiem literatury historycznej, opisującej czasy powstania państwa polskiego
(np. książek J. Kraszewskiego, K. Bunscha czy A. Gołubiewa).
Szlaki turystyczno-kulturowe. Gniezno jest centralnym elementem materialnego szlaku kulturowo-turystycznego o znaczeniu krajowym (Szlak Piastowski), a działająca tu Organizacja Turystyczna Szlaku Piastowskiego podejmuje wysiłki propagowania go wśród polskich turystów oraz zapewnia obsługę przewodnicką, podejmuje także działania zmierzające do utworzenia miejskiej trasy turystycznej.
Miasto stanowi także jedną z najważniejszych miejscowości na polskim odcinku Drogi Św. Jakuba, uznanej za europejski szlak turystyczno-kulturowy, dzięki temu w ostatnich latach coraz częściej można tu spotkać wędrujących tym szlakiem pielgrzymów lub turystów, w tym także takich, którzy stąd rozpoczynają drogę aż do hiszpańskiego Santiago de
Compostela. Katedra gnieźnieńska, kościół św. Jerzego na Wzgórzu Lecha oraz Ostrów Lednicki zaliczane są do także do zabytków Szlaku Romańskiego, mającego międzynarodowe znaczenie, niestety dotąd nie koordynowanego i nie w pełni oznaczonego nas terenie naszego kraju, przez co jego znaczenie dla miasta jest jak dotychczas bardzo niewielkie.
Powszechna turystyka kulturowa. Dzięki niektórym obiektom miasto i powiat zyskują coraz większe znaczenie na mapie masowej turystyki kulturowej. Entuzjaści zabytków techniki mogą stąd (od wiosny do jesieni) podjąć wycieczkę koleją wąskotorową na malowniczej trasie do Witkowa i
Anastazewa, mogą także zwiedzić gnieźnieńską parowozownię z warsztatem, gdzie dokonuje się bieżących i większych napraw użytkowanych w Polsce zabytkowych parowozów. Entuzjaści budownictwa ludowego znajdą tu jeden z większych i cenniejszych polskich skansenów: Wielkopolski Park Etnograficzny w Dziekanowicach. Z kolei dla potencjalnych uczestników lub widzów turystyki żywej historii organizowane są inscenizacje historyczne w samym mieście (gdzie rekonstruowane bywa życie grodu), na Ostrowie Lednickim i w skansenie. Warto zapoznać się z ich terminami w Powiatowej Informacji Turystycznej, Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy oraz w Wielkopolskim Parku Etnograficznym i dostosować do nich termin swojego pobytu w mieście.
Podsumowanie: Znaczący potencjał turystyczno-kulturowy Gniezna i mikroregionu odzwierciedla wysoka ocena, wynikająca z przeprowadzonej w roku 2008
waloryzacji turystyczno-kulturowej. Miasto posiada także stosunkowo dobrą bazę hotelową i gastronomiczną, może zatem szybko zwiększyć swoje znaczenie jako cel turystyki kulturowej, o ile podjęte zostaną konieczne wspólne działania zainteresowanych podmiotów dla stworzenia i promocji własnych produktów turystycznych o tym profilu.
|
