Główna :  Dla autorów :  Archiwum :  Publikacje :  turystykakulturowa.ORG

Data wydania 30 kwietnia, redaktor prowadzący numeru: Jacek Borzyszkowski

Numer 2/2018 (marzec-kwiecień 2018)

Agnieszka Lisowska, Arkadiusz Ochmański

Abstrakt: Analiza potencjału turystyczno-kulturowego mikroregionu oparta została na metodzie opracowanej w tym celu i opublikowanej pierwotnie w monografii A. Mikos v. Rohrscheidt "Turystyka Kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy", Gniezno, 2008. Uwzględnia ona potencjalne cele turystyki kulturowej w powiecie, pozostałą ofertę czasu wolnego oraz inne czynniki wpływające na turystykę kulturową, infrastrukturę turystyczną, w tym służącą spędzaniu czasu wolnego oraz komunikacyjną, noclegową i gastronomiczną. Waloryzację przeprowadzono w oparciu o metodę bonitacji punktowej z odpowiednio dobranymi kryteriami oceny, odpowiadającemu skali popularności danej grupy atrakcji i typu wypraw kulturowych.

I. Dane dotyczące przebiegu badania
Obszar badania: powiat zgorzelecki
Lokalizacja: województwo dolnośląskie
Zasięg: mikroregion
Metodologia: metoda oceny potencjału turystyczno- kulturowego mikroregionów zawarta w Mikos von Rohrscheidt A., 2010, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy. (Wyd.2)Wyd. KulTour.pl, Poznań
Kwerenda źródłowa literatury i materiałów: luty-marzec 2018
Zapytania waloryzacyjne w obiektach i wizje lokalne: luty 2018
Przeprowadzający badania : Agnieszka Lisowska i Arkadiusz Ochmański
Data wypełnienia formularza: 28-29 marca 2018

II. Formularz waloryzacyjny
Kategoria I: Potencjalne cele turystyki kulturowej
I.A: Zabytki:
I.A. a) Obiekty sakralne:
Historyczny zespół sakralny dużej wielkości Z (pierwsze dwa) (6)
Mniejszy lub częściowo zachowany historyczny zespół sakralny (pierwsze dwa) (3)
Inna świątynia innych wyznań i religii Z (2)
kościół ewangelicki pw. Zmartwychwstania Pańskiego - ruina w Ruszowie (2)
Inny obiekt sakralny o znacznych walorach architektonicznych (pierwsze trzy) (4)
Barokowy XVIII wieczny kościół św. Bartłomieja w Działoszynie (4)
kościół parafialny pw. św. Józefa Robotnika (4)
Gotycki kościół pw. Najświętszej Marii Panny w Jędrzychowicach-przykład kościoła obronnego (4)
kościół filialny pw. św. Antoniego Padewskiego w Łagowie (0)
kościół pw. św. Franciszka w Asyżu w Pieńsku(0)
kościół filialny pw. Podwyższenia Krzyża Św. w Żarkach Średnich (gm. Pieńsk) (0)
kościół ewangelicki, ob. katolicki, parafialny pw. MB Szkaplerznej w Starym Węglińcu(0)
kościół parafialny pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w Bogatyni (0)
kościół garnizonowy, ob. parafialny pw. św. Bonifacego w Zgorzelcu(0)
kościół ewangelicki, ob. katolicki, parafialny pw. św. Jana Chrzciciela w Zgorzelcu(0)
Łącznie za powyższą kategorię 10 pkt
I.A. b) Zamki i pałace:
Monumentalny zamek lub pałac historyczny, miejsce ważnych wydarzeń ZD (za pierwsze trzy) (12)
Monumentalny zamek lub pałac historyczny, ZD (za pierwsze trzy) (10)
Zamek lub pałac historyczny, miejsce ważnych wydarzeń ZD (za pierwsze trzy)(5)
Zamek lub pałac historyczny ZD (za pierwsze trzy) (3)
XVI wieczny renesansowy pałac w Łagowie (3)
XVI wieczny renesansowy zespół pałacowo-parkowy w Lasowie (3)
Klasycystyczny XVIII wieczny pałac w Sławnikowicach (3)
Renesansowy pałac w Kunowie z przełomu XVI i XVII wieku (0)
Barokowy XVIII wieczny pałac w Radomierzycach (0)
Eklektyczny pałac w Łomnicy z XIX wieku (0)
Zamek lub pałac stylizowany D (za pierwsze dwa*) (2)
Dwór lub inna rezydencja, miejsce ważnych wydarzeń ZD (za pierwsze trzy) (6)
Ruina historycznego zamku/grodu/pałacu D (za pierwsze trzy***) (2)
Ruina historycznego zamku, pałacu, grodu niedostępna (za pierwsze trzy***)
Ruiny Zamku w Trzcińcu (0)
Łącznie za powyższą kategorię 9 pkt
I.A. c) Inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne:
Budynek o znacznych walorach architektonicznych, miejsce ważnych wydarzeń ZD (pierwsze trzy) (6)
XIX wieczny "Górnołużycki Panteon" na cześć Wilhelma I i Fryderyka III-miejsce podpisania Układu Zgorzeleckiego w 1950 r. (Układ między Rzeczpospolitą Polską a Niemiecką Republiką Demokratyczną o wytyczeniu ustalonej i istniejącej polsko-niemieckiej granicy państwowej) (6)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych, miejsce ważnych wydarzeń* Z (pierwsze dwa**) (3)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych ZD (pierwsze trzy**) (4)
Liczne przykłady architektury łużyckiej reprezentowanej przez zabytkowe domy przysłupowe , np. XIX wieczna Zagroda Kołodzieja w Zgorzelcu (obiekt translokowany z miejscowości Wigancice Żytawskie), Dom Zegarmistrza w Bogatyni i wiele innych (4)
Budynek - miejsce ważnych wydarzeń ZD (pierwsze dwa***)(4)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych Z (pierwsze trzy****) (3)
Budynek, miejsce ważnych wydarzeń Z (pierwsze dwa*****)(1)
Historyczne fortyfikacje miejskie zachowane z znacznej części ZD (4)
Znaczne fragmenty historycznych fortyfikacji miejskich (2)
Ruiny fortyfikacji miejskich (1)
Zachowane w znacznej części zespoły zabytkowe związane z dziejami innych niż polska grup etnicznych (za pierwsze dwa zespoły) (7)
Zespół zabytkowych kamienic i domów z XVI-XX wieku na Przedmieściu Nyskim (7)
Pojedyncze zabytki związane z dziejami innych grup etnicznych ZD (za pierwsze dwa*) (4)
Dom Jakuba Boehme w Zgorzelcu (4)
Częściowo zniszczone lub niedostępne obiekty związane z innymi grupami etnicznymi (pierwsze dwa) (1)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu międzynarodowym ZD (pierwszy) (10)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu krajowym ZD (pierwsze dwa*) (7)
Kopalnia Węgla Brunatnego "Turów"-odkrywka węgla brunatnego (7)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu regionalnym ZD (do trzech***) (3)
Zespół przemysłowy młyna "trójkołowego", ob. budynek miesz.-usł. (3)
XIX wieczny wiadukt kolejowy na Nysie Łużyckiej w Zgorzelcu -jeden z najdłuższych wiaduktów w Polsce (3)
Historyczna funkcjonująca stale linia kolejowa lub żeglugowa (tylko za przystanek początkowy lub końcowy danej linii) (6)
Historyczna funkcjonująca sezonowo lub nieregularnie linia kolejowa lub żeglugowa (lub przystanki pośrednie linii stałej) (za pierwszy przystanek** 4)
Dodatkowe punkty za wszystkie miejsca lub obiekty wpisanych powyżej klas:
Za stałych przewodników miejskich oprowadzających po obiektach lub przewodników obiektowych w j. polskim (za pierwsze pięć) (po 2 pkt)
"Zagroda Kołodzieja" w Zgorzelcu (2)
Kopalnia Węgla Brunatnego "Turów" (2)
Za minimum dwa języki obce w ofercie przewodników (w pierwszych pięciu obiektach) (1 pkt)
Za możliwość zamówienia przewodnika obiektowego** (pierwsze pięć) (1 pkt)
Za minimum dwa języki obce w ofercie przewodników (w pierwszych pięciu) (po 1 pkt)
Przewodniki elektroniczne po miejscu lub obiekcie (za pierwsze trzy) (1),
Mikroeventy oferowane podczas każdego zwiedzania grupowego miejsca lub obiektu (pierwsze 2) (po 2 pkt)
Mikroeventy dostępne na zamówienie grupowe podczas zwiedzania miejsca lub obiektu (za pierwsze 2) (po 1 pkt)
Wersje obcojęzyczne przewodników elektronicznych (przynajmniej dwie wersje obcojęzyczne, w pierwszych trzech obiektach) (dodatkowo po 1 pkt)
Własny materiał informacyjny w obiekcie, jak publikacje monograficzne, albumy (za pierwsze trzy obiekty) (1 pkt),
"Zagroda Kołodzieja" w Zgorzelcu (1)
Kopalnia Węgla Brunatnego "Turów"(1)
Własny materiał informacyjny w obiekcie w językach obcych (przynajmniej dwóch) w pierwszych trzech obiektach (1 pkt)
"Zagroda Kołodzieja" w Zgorzelcu(1)
Kopalnia Węgla Brunatnego "Turów"(1)
Za bardzo dobry (2) lub dobry (1) stan konserwacji i estetyki najważniejszych trzech obiektów (element uznaniowy) można doliczyć w sumie od 1 do 2 punktów dla całego regionu).
"Zagroda Kołodzieja" w Zgorzelcu, Kopalnia Węgla Brunatnego "Turów"-bardzo dobry stan utrzymania większości obiektów (1)
Łącznie za powyższą kategorię 42 pkt
I.B. Miejsca historyczne lub znaczące:
I.B. a) Budowle historyczne i monumenty:
Monumenty (pomniki) o znaczeniu regionalnym (do trzech) (2)
Kopia słupa długodystansowego poczty polsko-saskiej z 1725 roku w Zgorzelcu (2)
Pomnik Orła Piastowskiego na Cmentarzu II Armii Wojska Polskiego (2)
Pomniki lub obiekty małej architektury o znaczeniu lokalnym (do trzech****) (1)
Pomnik Milenium w Zgorzelcu (1)
Pomnik Jana Pawła II w Zgorzelcu (1)
Miejsca historyczne o znaczeniu międzynarodowym (do trzech) (8)
Miejsca historyczne o znaczeniu krajowym (do trzech) (4)
Stalag VIII A na Ujeździe w Zgorzelcu -dawny niemiecki obóz jeniecki działający w trakcie II wojny światowe. W niewoli znajdowało się tutaj ponad 100 tys. jeńców z całego świata (4)
Miejsca historyczne o znaczeniu regionalnym, (do trzech**) (2)
Trójstyk granic PL-DE-CZ w Porajowie-miejsce spotkania przywódców Polski, Czech i Niemiec z okazji wejścia do Unii Europejskiej (1.05.2004) (2)
Miejsca związane z akcją utworów literackich o międzynarodowym znaczeniu (za pierwsze trzy) (3)
Miejsca związane z akcją utworów literackich o krajowym znaczeniu (za pierwsze trzy) (2)
Miejsca związane z biografią osób o międzynarodowym znaczeniu (pierwsze trzy) (3)
Pałac w Sławnikowicach-miejsce zamieszkania Ehrienfrieda Waltera von Tschirnhausa ("wynalazcy" technologii produkcji porcelany tzw. miśnieńskiej)(3)
Obóz jeniecki Stalag VIII A-miejsce gdzie francuski kompozytor Olivier Messiaen skomponował "Kwartet na Koniec Czasu", jedno z największych arcydzieł muzyki poważnej XX wieku (3)
Restauracja "Piwnica Staromiejska" w Zgorzelcu-w styczniu 2015 roku gościł tutaj znany amerykański aktor Nicolas Cage (3)
Miejsca związane z biografią osób o krajowym znaczeniu (do trzech) ZD (2)
Miejsca związane z biografią osób o krajowym znaczeniu niedostępne lub częściowo zachowane (za pierwsze dwa*) (1)
Miejsca związane z biografią osób o regionalnym znaczeniu (pierwsze dwa) (1)
Zgorzelec-miejsce urodzenia Honoraty Skarbek, piosenkarki (2)
Zgorzelec-miejsce urodzenia Joanny Jędrejek, aktorki serialowej(2)
Miejsca związane z biografią osób innej narodowości, ważnych w skali krajowej dla tych narodowości (za pierwsze dwa) (2)
Kruczy Folwark-miejsce zamieszkania Bartłomieja Scultetusa-astronoma, kartografa, twórcy Mapy Górnych Łużyc-najstarszej mapy językowej w Europie Środkowej (2)
Łącznie za powyższą kategorię 27 pkt
I.B. b) Cmentarze historyczne
Nekropolia zbiorowa innych znanych w skali kraju osobistości (do trzech) (5)
Cmentarz żołnierzy polskich im. Bohaterów II Armii Wojska Polskiego w Zgorzelcu (5)
Pojedyncze miejsce pochówku osobistości znanej w skali międzynarodowej (6)
Pojedyncze miejsce pochówku osobistości znanej w skali kraju (do trzech) (2)
Pojedyncze miejsce pochówku osobistości znanej w skali regionu (do trzech) (1)
Nagrobek Bartłomieja Scultetusa w Zgorzelcu (1)
Inny cmentarz zabytkowy z ciekawymi obiektami sztuki sepulkralnej*** (do dwóch) ZD (1)
Za każdy cmentarz zabytkowy lub inną nekropolię o znacznie ograniczonej dostępności - odejmuje się połowę przyznanych punktów
Łącznie za powyższą kategorię 6 pkt
I.C) Pojedyncze dzieła sztuki:
Pojedyncze obiekty sztuki o znaczeniu regionalnym (do trzech*) (3)
Rokokowy piec kaflowy z 1730 roku w kościele pw. Piotra i Pawła w Miedzianej (3)
Nagrobek rycerza von Lossowa na murze cmentarnym kościoła pw. św. Piotra i Pawła w Radomierzycach (3)
Barokowe epitafium Jana Jerzego von Warnsdorfa na zewnętrznym murze kościoła Najświętszej Marii Panny w Osieku Łużyckim (3)
Obiekty, instalacje lub zespoły sztuki współczesnej o znaczeniu regionalnym (do trzech**) (2)
WAZE (Wyraz Artystyczny Zjednoczonej Europy)-ceramiczna płaskorzeźba w Zgorzelcu (2)
Łącznie za powyższą kategorię 9 pkt
I.D. Muzea i wystawy (w tym skanseny, galerie, muzea techniki)
Muzea o znaczeniu regionalnym(do trzech) (5)
Izba pamięci Jakuba Boehme (5)
Muzea o znaczeniu lokalnym (do trzech***) (2)
Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu (2)
Muzea typu skansenowskiego duże o przynajmniej regionalnym zasięgu (10)
Inne muzea typu skansenowskiego (za pierwsze dwa) (6)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu krajowym (w sumie za pierwsze trzy) (4)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu regionalnym* (w sumie za pierwsze trzy) (2)
Organizacja Nocy Muzeów w regionie na dużą skalę (ponad 10 placówek) (4)
Organizacja Nocy Muzeów w regionie na mniejszą skalę* (3-9 placówek) (2)
Lokalne izby pamięci, ogólnodostępne prywatne kolekcje pamiątek (do trzech****) (1)
Izba Pamięci Narodowej poświęcona Stalagowi VIII A w Zespole Szkół Zawodowych i Licealnych, przy ul. Powstańców Śląskich 1 (1)
Samodzielne prezentacje multimedialne (pierwsze dwie) (4)
Centrum "Pamięć, Edukacja, Kultura" Zgorzelec-Görlitz MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN w Zgorzelcu (4)
Przy wszystkich uwzględnionych powyżej muzeach i ekspozycjach dodatkowe punkty za:
Ekspozycje i prezentacje multimedialne (do dwóch) (2)
Centrum "Pamięć, Edukacja, Kultura" Zgorzelec-Görlitz MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN w Zgorzelcu (2)
Wersje obcojęzyczne ekspozycji i prezentacji multimedialnych (do dwóch) (za każdą 1)
Centrum "Pamięć, Edukacja, Kultura" Zgorzelec-Görlitz MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN w Zgorzelcu-niemiecki, angielski (2)
Ekspozycje i prezentacje albo samodzielne placówki muzealne związane tematycznie z innymi grupami narodowymi lub etnicznymi, dziejami innych państw lub narodów (za pierwsze dwie z objaśnieniami w innym języku) (3)
Centrum "Pamięć, Edukacja, Kultura" Zgorzelec-Görlitz MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN w Zgorzelcu (3)
Przewodniki elektroniczne (1)
Wersje obcojęzyczne przewodników elektronicznych (do 2 języków za każdy:) (1)
Przewodnicy obiektowi stali (2)
Przewodnicy obcojęzyczni obiektowi stali za każdy język do trzech (1)
Przewodnicy obiektowi na wcześniejsze zamówienie** (1)
Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu (1)
Izba pamięci Jakuba Boehme (1)
Przewodnicy obiektowi na wcześniejsze zamówienie w przynajmniej 2 językach obcych (w braku stałych), za każdy język do trzech (1)
Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu (1)
Izba pamięci Jakuba Boehme (1)
Mikroeventy oferowane podczas każdego zwiedzania grupowego muzeum (pierwsze 2) (po 2 pkt)
Mikroeventy dostępne na zamowienie grupowe podczas zwiedzania muzeum (za pierwsze 2) (po 1 pkt)
Własny materiał informacyjny, wydany nie dawniej niż przed 5 laty (1)
Wersje obcojęzyczne własnego materiału informacyjnego (min.dwie wersje) (1)
Sklep muzealny otwarty w godzinach pracy muzeum (1)
Centrum "Pamięć, Edukacja, Kultura" Zgorzelec-Görlitz MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN w Zgorzelcu (1)
Przy muzeach o znaczeniu krajowym dodatkowe punkty za:
Opis zbiorów w językach obcych (1)
Centrum "Pamięć, Edukacja, Kultura" Zgorzelec-Görlitz MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN w Zgorzelcu(1)
Pojedyncze eksponaty (kolekcje) o znaczeniu międzynarodowym (do dwóch) (2)
Przy muzeach regionalnych i lokalnych punkty dodatkowe za:
Stałe godziny otwarcia (1)
Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu (1)
Izba pamięci Jakuba Boehme (1)
Pojedyncze eksponaty lub kolekcje o znaczeniu międzynarodowym (do dwóch w sumie) (2)
Pojedyncze eksponaty o znaczeniu krajowym (najwyżej jeden) (1)
Każdą wystawę tematyczną stałą powyżej czterech (do dwóch w sumie) (1)
Własny materiał informacyjny, opracowania mniejsze (broszury, foldery) (1)
Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu (1)
Izba pamięci Jakuba Boehme (1)
Łącznie za powyższą kategorię 29 pkt
I.E. Eventy kulturowe:
Regularne eventy kultury wysokiej o znaczeniu regionalnym (do dwóch) (4)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu międzynarodowym (7)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu krajowym (do trzech) (6)
Ogólnopolski Turniej Form Satyrycznych w Bogatyni (6)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu regionalnym (do trzech) (4)
Jakuby-święto Starego Miasta w Zgorzelcu (4)
Międzynarodowy Festiwal Piosenki Greckiej w Zgorzelcu (4)
Hałda Jazz w Bogatyni (4)
Regularne inscenizacje historyczne lub militarne o znaczeniu międzynarodowym (7)
Regularne inscenizacje historyczne lub militarne o znaczeniu krajowym (do dwóch) (6)
Regularne inscenizacje historyczne lub militarne o znaczeniu regionalnym (do dwóch) (4)
Rekonstrukcje historyczne w ramach Jakubów-święta Starego Miasta m.in. symboliczne przekazanie kluczy do bram Zgorzelca Jakubowi Boehme, pokazy musztry, pokazy strzeleckie z wykorzystaniem muszkietów i dział, pokazy fechtunku bronią białą, sceny z życia obozowego (4)
Rzadsze eventy kultury wysokiej lub masowej o znaczeniu międzynarodowym (jeden)(4)
Regularne działanie na terenie regionu grup inscenizacji historycznej (za pierwsze dwie) (5)
Dodatkowy punkt przyznaje się za każdy dzień trwania danego eventu kultury masowej ponad 4 dni, (jednak nie więcej niż 3 punkty w sumie)
Łącznie za powyższą kategorię 22 pkt
I.F. Funkcjonujące zakłady przemysłowe:
Z ofertą turystyczną (do dwóch) (2)
Kopalnia Węgla Brunatnego "Turów" (2)
Z ofertą kulturową (do dwóch): (2)
Mikroeventy oferowane podczas każdego zwiedzania grupowego zakładu (pierwsze 2) (po 2 pkt)
Zjazd ścianą węglową na dno wyrobiska kopalni (2)
Mikroeventy dostępne na zamowienie grupowe podczas zwiedzania zakładu (za pierwsze 2) (po 1 pkt)
Dodatek za obsługę w językach obcych: (minimum dwa języki obce) (za każdą ofertę) (1)
Łącznie za powyższą kategorię 4 pkt
I.G. Kulturowo znacząca oferta przyrodnicza:
Rezerwat przyrody na terenie regionu (Poza Parkami Narodowymi i Krajobrazowymi) do trzech) (1)
Rezerwat przyrody "Grądy koło Posady" (1)
Rezerwat przyrody "Wrzosiec koło Piasecznej"(1)
Rezerwat Przyrody "Torfowisko pod Węglińcem"(1)
Ogród Botaniczny, Palmiarnia, Arboretum (za pierwsze dwa obiekty) (4)
Ogród przy rezydencji, park kultywowany (za pierwsze dwa obiekty) (2)
Park przy założeniu pałacowo-parkowym w Radomierzycach (2)
Park przy założeniu pałacowo-parkowym w Sławnikowicach (2)
Park miejski duży kultywowany (pow. od 4 ha) z obiektami sztuki (za pierwsze dwa) (2)
Park Miejski im. Błachańca w Zgorzelcu z amiteatrem i budynkiem neoklasycystycznego Domu Kultury(2)
Park miejski duży, kultywowany, bez obiektów sztuki* (za pierwsze dwa) (1)
Park przy ul. Bolesławieckiej w Pieńsku (1)
Park miejski mniejszy (powierzchnia od 1-4 ha) z obiektami sztuki** (za pierwszy) (1)
Park im. Paderewskiego w Zgorzelcu (1)
Łącznie za powyższą kategorię 11 pkt
I.H. Szlakikulturowe:
Przebiegające przez region lub jego miejscowości materialne lub realne szlaki turystyczne o znaczeniu międzynarodowym (8)
Przebiegające przez region lub jego miejscowości materialne lub realne szlaki o znaczeniu krajowym (za pierwsze trzy) (6),
Przebiegające przez region materialne lub realne szlaki turystyczne o znaczeniu regionalnym (za pierwsze dwa) (3)
Szlak św. Jakuba-droga dolnośląska (3)
Historyczny Szlak Parków i Ogrodów w Borach Dolnośląskich (3)
Dolnośląski Szlak Zamków i Pałaców (0)
Materialne lub realne szlaki turystyczne w regionie (własne) (za pierwsze trzy) (3)
Szlak konny nr 1 Kliczków-Kościelna Wieś-Bogumiłów (3)
Szlak konny nr 6 Pieńsk-Przewóz-Bogumiłów (3)
ER-7 Szlak Pogórza Izerskiego (rowerowy)(3)
Ścieżka przyrodniczo-dydaktyczna "Bogatynia-Graniczny Wierch-Jasna Góra-Opolno-Zdrój" (0)
ścieżka ekologiczno-regionalna "Dookoła Worka Turoszowskiego" (0)
Materialne lub realne szlaki lub trasy w poszczególnych miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (3)
Szlak II Armii Wojska Polskiego
Wirtualne szlaki turystyczne, przebiegające przez teren regionu (za pierwsze trzy) (2)
Szlak II Armii Wojska Polskiego (2)
Szlakiem dworów, parków i pałaców Ziemi Zgorzeleckiej (2)
Szlakiem grodzisk słowiańskich i średniowiecznych zamków (2)
Wirtualne trasy tematyczne w miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (1)
Podziemne trasy turystyczne stale dostępne na terenie regionu (7)
Regularna oferta objazdu turystycznego z przewodnikiem (za pierwsze dwie trasy) (3)
Oferta objazdu turystycznego w przewodnikiem na zamówienie (za pierwsze dwie trasy) (1)
Dodatkowe wersje językowe oferty objazdu z przewodnikiem (za dwie pierwsze) (1)
Łącznie za powyższą kategorię 21 pkt
Razem w kategorii I: 190

Kategoria II: Elementy obsługi turystycznej:
II.A. Informacja turystyczna:
Informacja turystyczna na miejscu, regularnie czynna (2)
Punkt informacji turystycznej w Zgorzelcu (2)
Informacja w językach obcych, (za każdy język do trzech) (1)
Przewodnicy miejscy lub terenowi na zamówienie (3)
Przemysław Lachowicz-pilot wycieczek turystycznych (2)
Przewodnicy miejscy lub terenowi, (za każdy język do czterech) (1)
niemiecki, angielski (2)
Aktualny własny materiał informacyjny wysokiej jakości na temat regionu lub jego miejscowości (ogólnie) (2)
"Wędrówki po Ziemi Zgorzeleckiej", "Szlakiem grodzisk słowiańskich i średniowiecznych zamków" Waldemar Bena , Quest "Śladami Dawnej Świetności Opolna Zdrój" (2)
Wersje obcojęzyczne materiału informacyjnego wysokiej jakości (każdy język do trzech) (1)
"Wędrówki po Ziemi Zgorzeleckiej", "Szlakiem grodzisk słowiańskich i średniowiecznych zamków" Waldemar Bena - j. niemiecki (2)
Pozostały* aktualny materiał informacyjny: (1)
"Powiat Zgorzelecki ponad granicami"-Folder informacyjny wydany przez Starostwo Powiatowe w Zgorzelcu(1)
Wersje obcojęzyczne pozostałego materiału informacyjnego* (od dwóch języków) (1)
angielski, niemiecki (1)
II.B. Infrastruktura turystyczna:
Hotele 5,4,3,2,1-gwiazdkowe, hostele, schroniska, kwatery zorganizowane - (za pierwsze dwa obiekty każdej kategorii) (2)
Hotele*****
brak
Hotele****
brak
Hotele***
Pałac Łagów*** (2)
Hotel Picaro*** w Żarskiej Wsi (2)
Hotel "Rychło"*** w Bogatyni (0)
Hotele**
Hotel "Pawłowski"** w Zgorzelcu(2)
Pałac Łagów-hotel**(2)
Hotel*
Novotel Stop and Sleeps w Zgorzelcu*(2)
Pałac Sławnikowice*(2)
Hostele/schroniska
Dom Turysty w Zgorzelcu (2)
"Dom Sportowca" w Zgorzelcu (2)
Inne kwatery zorganizowane
Pokoje Gościnne Tawerna w Bogatyni (2)
Ośrodek Turystyczny "Jagoda" w Czerwonej Wodzie (2)
Zajazd "Sawanna" w Pieńsku (0)
Dom Zegarmistrza w Bogatyni (0)
Zagroda Kołodzieja w Zgorzelcu (0)
Ośrodek Turystyczny "Jagoda" w Czerwonej Wodzie (0)
Restauracje z autentyczną kuchnią regionalną, (za pierwszy obiekt) (3)
Tawerna Naoussa w Zgorzelcu (1)
Piwnica Staromiejska w Zgorzelcu (1)
Restauracje z autentyczną krajową kuchnią tradycyjną (za pierwszy inny obiekt) (2)
Restauracja Dom Zegarmistrza w Bogatyni (2)
Inne restauracje (za pierwszy obiekt) (1)
Dodatkowe punkty za historyczne wnętrza restauracji (za pierwsze dwa obiekty) (1)
Restauracja Dom Zegarmistrza w Bogatyni(1)
Restauracja Zagroda Kołodzieja w Zgorzelcu(1)
Dodatkowe punkty za ofertę kulturową w restauracji (za pierwsze dwa obiekty) (1)
Piwnica Staromiejska w Zgorzelcu (1)
Restauracja Zagroda Kołodzieja w Zgorzelcu (1)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 22 (za pierwszą) (1)
Tawerna Naoussa w Zgorzelcu (1)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 24 (za pierwszą) (1)
Afirmacja Club&Restaurant w Zgorzelcu (1)
Bistra, bary (za pierwszy obiekt) (1)
Bar Słowiański w Zgorzelcu (1)
Możliwość wynajęcia na miejscu autokaru, minibusa, samochodu (za pierwsze dwie oferty) (2)
Firma VECTOR w Zgorzelcu (2)
Firma Bieleccy Busy (2)
II.C. Infrastruktura komunikacyjna:
Lotnisko z połączeniami międzynarodowymi w odległości mniej niż 50 km od centrum regionu (1 godzina na dotarcie) (4)
Lotnisko z połączeniami krajowymi* w odległości mniej niż 50 km od centrum regionu (3)
Duży dworzec kolejowy na miejscu (za pierwszy) (3)
Inny* dworzec kolejowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec PKP w Zgorzelcu (2)
Dworzec PKP w Węglińcu (0)
Dworzec autobusowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec PKP w Zgorzelcu (2)
Przystanek* autobusowy na miejscu (za pierwszy) (1)
Przystanek PKS Węgliniec (0)
Port pasażerski morski na miejscu (za pierwszy) (3)
Czynna przystań* pasażerska morska lub rzeczna (za pierwszą) (1)
Autostrada lub droga szybkiego ruchu w odległości mniej niż 20 km (za pierwsze dwie) (4)
Autostrada A4 (Jędrzychowice-Korczowa) (4)
Autostrada A8 (Olszyna-Krzyżowa) (4)
Droga ekspresowa lub droga główna krajowa w odległości mniej niż 10 km (za pierwsze dwie) (2)
Droga Krajowa 94 (Zgorzelec-Prochowice) (2)
Droga Krajowa 30 (Zgorzelec-Jelenia Góra) (2)
Inne połączenie* bez utrudnień dla autokarów (za pierwsze dwa) (1)
Obecność komunikacji miejskiej, gminnej, regionalnej (2)
Komunikacja Miejska w Zgorzelcu (2)
Kursy nocne komunikacji miejskiej, gminnej, regionalnej (1)
Całodobowa oferta taxi na miejscu (1)
Taxi Zgorzelec (1)
Stała oferta powozów, bryczek i inna retro (za pierwszą ofertę) (3)
Oferta powozów, bryczek i inna retro na zamówienie (za pierwszą ofertę) (1)
II.D. Promocja turystyczna:
Samodzielny udział regionu lub wchodzących w jego skład miejscowości, gmin lub obiektów w światowych prestiżowych targach turystycznych (za każde stoisko w roku do trzech) (3)
Samodzielny udział regionu lub innych podmiotów (jak wyżej) w krajowych targach turystycznych* (za każde stoisko do trzech) (2)
Międzynarodowe Targi Turystyczne we Wrocławiu (2)
Wydawanie regularnych publikacji o charakterze promocyjnym (za pierwsze 2 w ostatnim roku) (1)
Zorganizowanie podróży/wizyty medialnej w ostatnich 2 latach (2)
Zorganizowanie konferencji naukowej lub popularyzacyjnej związanej z turystyką w ciągu ostatniego roku (1)
Razem w kategorii II: 68

Kategoria III: Pozostała oferta czasu wolnego:
III.A. Instytucje Kultury
Stała oferta koncertów muzycznych* (za pierwszą ofertę) (2)
Miejski Dom Kultury w Zgorzelcu (3)
Sezonowa oferta teatralna lub muzyczna** (za pierwsze dwie) (1)
Opera na miejscu (2)
Teatr muzyczny (operetka, rewia lub musical) na miejscu (za pierwszą ofertę) (2)
Kino stałe (za pierwszy obiekt) (2)
Multikino Zgorzelec (2)
III.B. Atrakcje krajobrazowe:
Góry ze znakowanymi szlakami turystycznymi na terenie regionu (2)
Przedgórze Izerskie (2)
Jeziora (zdatne do kąpieli, dostępne) ze szlakami pieszymi/rowerowymi (pierwszy akwen) (2)
Zbiornik sztuczny w Niedowie (2)
Pomniki przyrody (za pierwsze dwa) (1)
grupa 3 dębów szypułkowych przy ul. Św. Jana 33/35; (1)
lipa drobnolistna przy ul. Henrykowskiej 5, jeden z największych w powiecie okazów tego gatunku - obwód ponad 6 m; (1)
Wieże widokowe stale dostępne (za pierwsze dwie) (1)
Taras widokowy "Odkrywka" z panoramą wyrobiska KWB "Turów" (1)
III.C. Oferta sportowa, edukacyjna i rekreacyjna:
Baseny kryte ogólnodostępne - (za pierwszy obiekt) (2)
Basen przy Centrum Sportowo-Rekreacyjnym w Zgorzelcu (2)
Baseny otwarte ogólnodostępne - (za pierwszy obiekt przy braku basenu krytego) (1)
Plaże morskie ogólnodostępne, plaże jeziorne, rzeczne - (za pierwszy obiekt) (2)
Stała oferta kursów językowych ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę) (2)
Ger-Anglos-szkoła języków obcych w Zgorzelcu (2)
Sezonowa* oferta kursów językowych ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę) (1)
Ger-Anglos-szkoła języków obcych w Zgorzelcu (0)
Stałe centra sportowe z ofertą ogólnodostępną (za pierwszy obiekt) (2)
Centrum Sportowo-Rekreacyjne w Zgorzelcu (2)
Stadiony sportowe (za pierwszy obiekt) (1)
Stadion Miejski w Zgorzelcu (1)
Szkoły i szkolenia sportowe ogólnodostępne (jeździeckie, lotnicze, inne) (pierwsze dwa) (1)
Stadnina Arizona w Łagowie (1)
szkolenie gry w koszykówkę w Klubie Sportowym Turów (1)
Lodowiska ogólnodostępne stałe (za pierwszy obiekt (2)
Lodowisko "Łoś" w Łagowie (2)
Lodowiska sezonowe* (za pierwszy obiekt) (1)
Razem w kategorii III: 24

Kategoria IV: Inne czynniki wspierające turystykę kulturową:
IV. A. Instytucje w regionie:
Obecność innej uczelni wyższej w regionie (za pierwsze dwie) (2)
Wyższa Szkoła Gospodarki w Zgorzelcu (2)
IV.B. Oferta turystyki zdrowotnej w regionie:
Oficjalne kurorty (za pierwsze trzy miejscowości) (4)
Sanatoria i ogólnodostępne ośrodki rehabilitacji (punkty za pierwsze dwa obiekty)(2)
Stacjonarny Ośrodek Rehabilitacji w Zgorzelcu (2)
IV.C. Oferta turystyki biznesowej w regionie:
Regularne organizowanie imprez targowych o przynajmniej krajowym zasięgu (2)
Obecność krajowych central wielkich firm w regionie (za pierwsze trzy) (2)
Całoroczne centra konferencyjne (za pierwszy obiekt) (3)
European Centre of Education and Culture MEETINGPOINT MUSIC MESSIAEN Zgorzelec-Görlitz (3)
IV.D. Oferta shoppingu w regionie:
Galeria zakupów o znaczeniu regionalnym (za pierwszy obiekt) (4) za jeden następny (2)
Galeria Słowiańska w Zgorzelcu (2)
Autoryzowany punkt sprzedaży specyficznych produktów regionalnych znanych na skalę krajową (za pierwszy obiekt) (1),
Cepelia Sp. z o.o. Polska Sztuka i Rękodzieło w Zgorzelcu (2)
IV.E. Zagraniczne Partnerstwa Miast i Regionów:
Istnienie zagranicznych związków partnerskich regionu lub jego miejscowości (pierwsze cztery) (1)
Görlitz-Niemcy (1)
Naoussa-Grecja (1)
Avion-Francja (1)
Mirhorod-Ukraina (1)
Razem w kategorii IV:15

Suma punktów:
Potencjalne cele turystyki kulturowej (kategoria I): 193
Elementy obsługi turystycznej (kategoria II): 68
Pozostała oferta czasu wolnego (kategoria III): 23
Inne czynniki wspierające turystykę kulturową (kategoria IV): 15
Razem za wszystkie kategorie: 296 pkt.


III. Ocena regionu z punktu widzenia turystyki kulturowej
Wynik ustalony dla powiatu zgorzeleckiego w zakresie potencjalnych celów turystyki kulturowej (obejmujący kategorie I formularza), pozwala na sklasyfikowanie go jako mikroregionu o średnim potencjale turystyczno-kulturowym (190 punkty w kategorii I - w środkowej części przedziału dla tej kategorii). Mikroregion nie należy do głównych destynacji turystyki kulturowej Dolnego Śląska, w porównaniu do innych powiatów plasuje się stosunkowo nisko pod względem uzyskanej punktacji. Analizując szczegółowo poszczególne podkategorie formularza waloryzacyjnego, stwierdzono, że potencjał kulturowy powiatu zgorzeleckiego koncentruje się wokół następujących typów zasobów: a) obiektów sakralnych o znacznych walorach architektonicznych, b) pałaców historycznych i ich ruin, w tym dwa pełnią funkcje obiektów noclegowych i centrów konferencyjnych c) budynków o znacznych walorach architektonicznych w postaci XIX wiecznych domów przysłupowych, stanowiących główny wyróżnik ziemi zgorzeleckiej na tle krajobrazu kulturowego Dolnego Śląska, d) miejsc historycznych, przede wszystkim związanych z okresem II wojny światowej, w tym drugiego co do wielkości w Polsce cmentarza wojennego Żołnierzy 2 Armii Wojska Polskiego w Zgorzelcu oraz teren byłego obozu jenieckiego STALAG VIII A, gdzie powstało Multimedialne Centrum "Pamięć, Edukacja i Kultura". Ponadto atutem mikroregionu jest sieć szlaków turystycznych: rowerowych, konnych i pieszych. Przez teren powiatu przebiega kilka szlaków kulturowych o znaczeniu regionalnym. W regionie funkcjonuje tylko jedna placówka muzealna w rozumieniu ustawowym oraz pojedyncze kolekcje i ekspozycje wystawione w miejscach o randze Centrów Edukacyjnych i izb pamięci. Na potencjał mikroregionu składają się nieliczne, cyklicznie organizowane eventy kultury popularnej, w tym jeden o znaczeniu międzynarodowym i jeden o znaczeniu regionalnym. Na terenie Zgorzelca i Bogatyni znajdują się pojedyncze zabytki różnych kategorii o lokalnym znaczeniu. W przypadku Zgorzelca mamy do czynienia z miastem, którego samodzielna historia sięga 1945 roku. Wcześniej stanowiło ono wojskową dzielnicę niemieckiego miasta Görlitz. Przeszłóść tą odzwierciedlona jest w zabudowie Zgorzelca - zagęszczeniu obiektów koszarowych oraz mieszkalnych przeznaczonych dla żołnierzy zawodowych. Najważniejsze pod względem turystyczno-kulturowym zabytkowe budynki miejskie znajdują się na zachód od Nysy Łużyckiej a wiec po stronie niemieckiej, w Görlitz. Z kolei teren gminy Bogatynia po II wojnie światowej został w dużej części przeznaczony na obszar eksploatacji węgla brunatnego. W rezultacie rozwoju przestrzennego wyrobisk i zwałowisk eksploatacyjnych Kopalni Węgla Brunatnego Turów i Elektrownia Turów, wysiedlonych zostało kilka wsi, a kilkanaście cennych kulturowo obiektów zostało wyburzone m.in. XVIII wieczny barokowy pałac w Rybarzowicach. Poza miastami na terenie powiatu znajduje się spora liczba pałaców i dworów historycznych, które jednak nie mogły być punktowane z uwagi na zły stan zachowania oraz brak dostępności dla ruchu turystycznego, co stanowi przykład degradacji dziedzictwa kulturowego. Przykładem takiego obiektu jest XVIII wieczny pałac w Radomierzycach, który mimo remontu, jest własnością prywatną. Dostępność komunikacyjna powiatu jest dość dobra. Najbliższy międzynarodowy port lotniczy, znajduje się w Dreźnie (75 min od centrum Zgorzelca) co może stanowić podstawę dla tworzenia krótkich ofert pobytu dla turystów zagranicznych. Po stronie polskiej najbliższy port lotniczy znajduje się we Wrocławiu (100 min.). Na terenie powiatu znajdują się cztery przejścia graniczne: Zgorzelec-Goerlitz, Jędrzychowice-Ludwigsdorf, Porajów-Zittau, Porajów-Hrádek nad Nisou, Zawidów-Habartice. Jednak dzięki linii kolejowej Wrocław-Zgorzelec (trzy bezpośrednie połączenia dziennie pociągami Kolei Dolnośląskich, w połączeniach z Dreznem realizowanych taborem Deutsche Bahn ) i przebiegającej przez region do granicy z Niemcami autostrady A4 (odcinek Wykroty-Zgorzelec-Jędrzychowice), daje możliwość przystanku udającym się ze stolicy Dolnego Śląska na zachód Europy do Niemiec. W Zgorzelcu funkcjonuje komunikacja miejska (trzy linie autobusowe, brak komunikacji nocnej). Komunikacja wewnątrz regionalna opiera się głównie na prywatnych busach (połączenia z Bogatynią, Zawidowem, Jędrzychowicami). Działa tu także transgraniczna linia autobusowa łączące Zgorzelec z Goerlitz obsługiwana przez niemiecki Związek Komunikacyjny Górnych Łużyc i Dolnego Śląska obejmujący powiaty Bautzen i Goerlitz. Turystyce sprzyja położenie geograficzne regionu, w tym zróżnicowany krajobraz na styku Przedgórza Izerskiego, Doliny Nysy Łużyckiej, Wyniosłości Działoszyna i Borów Dolnośląskich w północnej części powiatu, co sprzyja rozwojowi turystyki kulturowej w myśl filozofii zrównoważonego rozwoju, w tym pieszej, rowerowej, konnej. Przez region przebiegają dwa rowerowe szlaki euroregionalne (ER-4, Zgorzelec-Lwówek Śląski) oraz ER-6 Zgorzelec-Mirsk i szlak łącznikowy Zgorzelec - Koźlice - Osiek Łużycki -Radomierzyce - Niedów. Od 2012 roku na terenie powiatu zgorzeleckiego realizowany jest transgraniczny projekt "Przygody z Nysą" finansowany z środków europejskich. Ma on na celu poprawę jakości istniejącej bazy do uprawiania turystyki wodnej, rowerowej i pieszej. W ramach inicjatywy wytyczono kilkanaście kilometrów szlaków rowerowych wraz z miejscami wypoczynku, ścieżki dydaktyczne, pomosty dla kajaków, tablice informacyjne i inne elementy zagospodarowania turystycznego. Turyści preferujący piesze wędrówki, mogą wejść na szczyt Guślarza (569 m. n.p.m.) i Granicznego Wierchu (642 m. n.p.m.). Baza noclegowa w regionie składa się z kilkunastu, stosunkowo równomiernie zlokalizowanych obiektów noclegowych. W regionie funkcjonuje baza hotelowa składająca się z 3 hoteli trzygwiazdkowych (Łagów, Żarska Wieś, Bogatynia), 2 hoteli dwugwiazdkowych (Zgorzelec, Łagów, Jędrzychowice) dwóch hoteli jednogwiazdkowych (Zgorzelec). Istotnym mankamentem jest brak hoteli 4 i 5 gwiazdkowych, co eliminuje szanse na przedłużenie pobytu przez turystów o wysokich preferencjach względem noclegu. Najbliższy pięciogwiazdkowy hotel znajduje się w Goerlitz, po stronie niemieckiej. W samym Zgorzelcu znajduje się 500 miejsc noclegowych mieszczących się znajdujących się w dwóch hotelach (210 miejsc), campingu, 8 kwaterach prywatnych i pozostałych obiektach zakwaterowania (264 miejsca noclegowe). Ponadto w mikroregionie działają trzy gospodarstwa agroturystyczne (Czerwona Woda, Sulików, Łagów, łącznie 49 miejsc noclegowych), 1 motel (10 miejsc noclegowych), kwater prywatnych (Bogatynia, Czerwona Woda, Kopaczów, Kożmin, Strzelno, Sulików, Trójca, Żarska Wieś) i 1 ośrodek wypoczynkowy (Niedów). Na obiekty noclegowe w powiecie przystosowano kilka obiektów zabytkowych, co może stanowić samo w sobie atrakcje dla turystów kulturowych. Dobry przykład stanowi Pałac w Łagowie w którym mieści się 3 gwiazdkowy hotel z 16 pokojami i dwa apartamenty oraz dwugwiazdkowy pensjonat z 37 pokojami. Kolejnym przykładem obiektu noclegowego jest XIX wieczny pałac w Sławnikowicach. Osobliwe noclegi oferuje pensjonat "Zagroda Kołodzieja" w Zgorzelcu w translokowanym z Wigancic Żytawskich domu przysłupowym, który stanowi wzorcowy przykład łużyckiej architektury regionalnej.
Baza gastronomiczna w regionie jest względnie dobrze rozwinięta. Znajduje się tutaj 128 obiektów gastronomicznych, w tym 10 restauracji. Obiekty gastronomiczna koncentrują się przede wszystkim na terenie Zgorzelca i Bogatyni. Mankament w ofercie gastronomicznej regionu stanowi brak restauracji w kuchnią regionalną, co z przyczyn historycznych stanowi cechę całego regionu Dolnego Śląska. Pewien wyjątek stanowi Tawerna Grecka w Zgorzelcu, której menu opiera się na kulturze uchodźców z Grecji, którzy pojawili się w regionie w dwóch falach migracyjnych tj. na pocz. XX wieku i po 1945 roku. W Zgorzelcu działają dwie restauracje z ofertą kulturową. W ofercie menu niektórych lokali gastronomicznych znajdują się potrawy kuchni staropolskiej. Możliwość konsumpcji posiłku w restauracjach z historycznym wnętrzem istnieje w Zgorzelcu (wspomniana powyżej "Zagroda Kołodzieja" i Piwnica Staromiejska w zespole przemysłowym XIX-wiecznego młyna trójkółowego z panoramą Goerlitz) i Bogatyni (restauracja "Dom Zegarmistrza" w domu o konstrukcji przysłupowej). Z małymi wyjątkami w regionie brakuje restauracji czynnych po godzinie 22, co stanowi ograniczenie dla turystów indywidualnych w szczycie sezonu turystycznego.
Na zakończenie należy zwrócić uwagę, że powiat zgorzelecki w odróżnieniu od znacznej części regionów w Polsce niemal całkowicie pozbawiony jest niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Większość jego elementów ukształtowanych historycznie i utrwalanych przez kolejne pokolenia nagle zanikło wraz z emigracją jej rdzennych mieszkańców po zakończeniu II wojny światowej. W ocenie znawców tematu jak dotąd nie pojawiły się tu nowe wartości w tym względzie, które można by uznać za istotne i reprezentatywne. Brak tożsamości kulturowej z pewnością jest czynnikiem ograniczającym potencjał kulturowo-turystyczny analizowanego mikroregionu.

IV. Postulaty dotyczące rozwijania turystyki kulturowej
Na terenie powiatu przebiega kilka kulturowych szlaków tematycznych, w tym trzy o znaczeniu regionalnym, cztery o znaczeniu lokalnym. Biorąc pod uwagę poziom organizacji cztery z nich można sklasyfikować jako realne, a 3 jako wirtualne struktury penetracji turystycznej o charakterze linearnym. Szlak VIA REGIA i Dolnośląska Droga św. Jakuba (dobrze tematyzowane, oznaczone przy obiektach, dobrze koordynowany, z cyklicznym eventem tematycznym, nieaktualizowana własna strona internetowa z bogatymi zasobami materiałów informacyjnych). Szlak Dolnośląskich Zamków i Pałaców (wirtualny, 1 nieoznakowany obiekt w regionie, koordynaty obiektów dostępne na odbiornikach GPS). Historyczny Szlak Parków i Ogrodów Borów Dolnośląskich (obejmuje cztery parki historyczne i cztery zespoły pałacowo-parkowe, wirtualny, z koordynatami dostępnymi na odbiorniki GPS). Ponadto przez region przebiegają trzy lokalne trasy kulturowe opisane w przewodnikach (1. Szlak grodzisk słowiańskich i średniowiecznych zamków, 2. Szlak dworów, parków i pałaców Ziemi Zgorzeleckiej). W szczególności pierwszy z wymienionych "szlaków" powinien zostać oznakowany, gdyż obiekty na nim się znajdujące stanowią ważny materialny ślad dziedzictwa kulturowego plemion łużyckich, zamieszkujących ten obszar w okresie wczesnego średniowiecza. Wyróżnik na tle kraju mógłby stanowić materialny Szlak Domów Przysłupowych -przebiegający przez powiat zgorzelecki, lubański, złotoryjski i lwówecki. Z uwagi na wartość i unikatowość obiektów, mógłby stać się hitem turystycznym regionu. Obecnie ten element wiejskiego dziedzictwa kulturowego Łużyc jest promowany w ramach sieci "Kraina Domów Przysłupowych". Władze powiatu zgorzeleckiego mogłyby zrealizować w tym temacie transgraniczny projekt przy wsparciu władz powiatu Goerlitz, gdzie śladów wczesnośredniowiecznych grodzisk słowiańskich znajduje się znacznie więcej. Przy zastosowaniu współczesnych metod interpretacji dziedzictwa szlak może stać flagową atrakcją regionu i podstawą dla rozwoju kulturowej turystyki archeologicznej. W regionie brak miejskich tras tematycznych. Z uwagi na zróżnicowanie typów obiektów dziedzictwa kulturowego na terenie Zgorzelca, proponuje się stworzenie transgranicznej Miejskiej Trasy Turystycznej obejmującej również Goerlitz oraz miejskiej trasy turystycznej "Szlakiem obiektów sakralnych Zgorzelec/Goerlitz". W regionie działa tylko jedna placówka muzealna w rozumieniu ustawowym - Muzeum Łużyckie w Zgorzelcu z jedną wystawą stałą. Obiekt bierze udział w cyklicznie organizowanej Nocy Muzeów. W 2015 roku na terenie jenieckiego obozu Stalag VIII A w Zgorzelcu, powstało działające Europejskie Centrum Pamięć, Edukacja, Kultura MEETING POINT MUSIC MESSIAEN Zgorzelec-Görlitz upamiętniające jeniecką działalność artystyczną w czasie II wojny światowej. Kompleks jest jednym z najbardziej innowacyjnych w kraju projektów poświęconych martyrologii II wojny światowej. Oba obiekty, są jedynymi placówkami ze stałymi godzinami otwarcia, czynne codziennie. Tematem mogącym stanowić inspiracje do utworzenia centrum interpretacji jest dziedzictwo związane z historią wydobycia węgla brunatnego w rejonie Bogatyni. Omawiany surowiec może stanowić motyw na bazie, którego można utworzyć interaktywne centrum tematyczne z ofertą aktywnych warsztatów dla dzieci i rodzin opartych na zagadnieniach związanych m.in. z geologią, technikami wydobycia węgla, wpływem na zdrowie i środowisko, ograniczaniem negatywnych skutków rozwoju górnictwa, metodami wytwarzania energii elektrycznej ekologią. Stała ekspozycja może łączyć elementy klasyczne (eksponaty związane bezpośrednio z historią Kopalni i Elektrowni Turów) i interaktywne (panele multimedialne, stanowiska doświadczeń itp.). Może to być kolejna placówka, której sponsorem będzie notująca w ostatnich latach bardzo dobre wyniki finansowe państwowa spółka PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Podobne placówki z powodzeniem działają m.in. w Bełchatowie (Ekspozycja PGE Giganty Mocy nagrodzone przez Polską Organizacje Turystyczną w kategorii "Najlepszy Produkt Turystyczny 2015"), Łaziskach Górnych (Muzeum Energetyki na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego sponsorowane przez spółkę TAURON Polska Energia S.A.) czy Paczkowie (Muzeum Gazownictwa powstałe z inicjatywy spółki Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A.). Na terenie powiatu zgorzeleckiego powoli rozwijają się alternatywne formy zwiedzania z wykorzystaniem współczesnych narzędzi interpretacji dziedzictwa, takie jak geocaching i questing. Znajduje się tutaj 135 skrzynek aktywnych skrzynek geocachingowych, z czego prawie 75% ulokowanych jest na terenie Gminy Bogatynia. Kilkanaście "cache'ów" zamieszczono przy obiektach kulturowych m.in. Pałacu w Radomierzycach, na terenie byłego obozu jenieckiego STALAG VIII A w Zgorzelcu (2), ruinach średniowiecznego zamku Wronów w Trzcińsku Górnym. Największą popularnością cieszy się "cache" umieszczony w okolicach Trójstyku Granic (polsko-czesko-niemieckiej) w Porajowie. Punkt ten stanowi osobliwą i unikatową atrakcję turystyczną. W Polsce znajduje się 6 takich miejsc. W 2004 roku zorganizowano tutaj spotkanie przywódców Polski, Czech i Niemiec z okazji rozszerzenia Unii Europejskiej. W Opolnie-Zdrój można wziąć udział w questingu "Śladami Dawnej świetności Opolna Zdrój". W połowie XIX wieku odkryto tutaj źródła wód leczniczych, na bazie których utworzono uzdrowisko zwane potocznie "Saskimi Cieplicami". Z uwagi na intensywną eksploatację złóż węgla brunatnego po II wojnie światowej, które poskutkowały zanikiem wód leczniczych, miejscowość straciła swoją funkcję. Trasa Questu prowadzi turystów śladami zabytkowej architektury dawnego uzdrowiska i parku zdrojowego.
Usługi przewodnickie w regionie, są słabo rozwinięte. Ofertę zwiedzania Zgorzelca proponuje tylko jeden pilot wycieczek. Na terenie powiatu nie działa oddział PTTK. Brak również przewodników miejskich i terenowych ze stałą ofertą zwiedzania powiatu zgorzeleckiego. W regionie działają trzy Centra Informacji Turystycznej: Gminne Centrum Informacji Turystycznej w Bogatyni, Centrum Rekreacyjno-Turystyczne w Radomierzycach oraz Centrum Informacji Turystycznej w Zgorzelcu. To ostatnie rozpoczęło swoja działalność dopiero w maju 2017 roku. W regionie brakuje ofert pakietów tematycznych obejmujących zwiedzanie regionu na zamówienie, które organizowanych przez hotele. Nie istnieje także żadna oferta objazdu z przewodnikiem. Promocja turystyki na terenie powiatu jest na słabym poziomie. Z badań wynika, że region do tej pory nie miał samodzielnych stanowisk na targach turystycznych, dających możliwość zbiorczej prezentacji oferty turystycznej. Duży minus w kontekście promocji turystycznej stanowią braki w zakresie aktualnych "papierowych"publikacji turystycznych na temat regionu. Dorobek w tej kwestii jest ubogi. Dotychczas wydano jeden folder promocyjny "Powiat Zgorzelecki -spojrzenie ponad granicami", którego treść skupia się tylko i wyłącznie na charakterystyce wybranych walorów turystycznych, brakuje tam informacji dotyczących bazy gastronomicznej i noclegowej w regionie oraz jakichkolwiek danych teleadresowych. Źródłem wiedzy o dziedzictwie kulturowym regionu, są także dwie monografie, wydane w 2006 roku pt. "Wędrówki po Ziemi Zgorzeleckiej" i "Szlakiem wczesnośredniowiecznych grodzisk". Ich treść w syntetyczny sposób skupia sięna zagadnieniach dotyczących środowiska przyrodniczego, historii regionalnej Łużyc i architektury. Nie zawierają one jednak żadnych "informacji praktycznych" przydatnych potencjalnym podróżnikom. Atut wymienionych publikacji stanowi bogaty materiał fotograficzny. Oficjalne strony internetowe powiatów i gmin zawierają informację"dla turysty", różnią się one jednak sposobem prezentacji i poziomem szczegółowości zestawionych informacji. Na oficjalnym portalu Starostwa Powiatowego w Zgorzelcu, w zakładce "Turystyka" prezentowane, są jedynie odnośniki do wymienionego wyżej folderu turystycznego. Podobna polityka widoczna jest na stronie gminy Sulików, skąd można pobrać mapę turystyczną i folder promocyjny gminy. Zdecydowanie lepsza pod kątem jakości jest prezentacja na stronach internetowych gmin. Informacja turystyczna na stronie Gminy Bogatynia zawiera treści dotyczące bazy noclegowej, gastronomicznej, adres i numer telefonu do GIT Bogatynia, odnośniki do rozkładu jazdy komunikacji publicznej oraz bazę linków m.in. do archiwalnych zdjęć prezentujących architekturę miasta w okresie przedwojennym, stron gminnych instytucji kultury i Bractwa Ziemi Bogatyńskiej. Portal gminy Zgorzelec w zakładce "Informacja turystyczna" umieszczono mapę turystyczną gminy w skali 1:50 000, ogólne informacje na temat gminy, w odnośniku "Zabytki" znajduje się charakterystyka obiektów pałacowych na terenie gminy, całość dopełniają informacji krajoznawcze na temat poszczególnych miejscowości ograniczone do historii i krótkiego opisu poszczególnych obiektów. Na stronie nie ma informacji dotyczących dostępności poszczególnych walorów oraz jakichkolwiek danych teleadresowych. Praktyczny zasób informacji w zakładce "Turystyka" posiada strona internetowa gminy Pieńsk, gdzie można wyszukać przewodnik po szlakach noclegowych oraz zasoby na temat bazy turystycznej wraz z danymi teleadresowymi i linkami do stron własnych obiektów. Podsumowując w pierwszej kolejności władze samorządowe powiatu zgorzeleckiego stawiają na rozwój turystyki aktywnej, czego dowodem, są działania realizowane w ramach projektu "Przygody z Nysą". Turystyka kulturowa może stanowić element komplementarny dla rozwoju ruchu turystycznego w mikroregionie. Barierę rozwoju stanowi ograniczenie dostępności wielu potencjalnie bardzo atrakcyjnych obiektów kulturowych np. pałaców tylko i wyłącznie dla gości hotelowych, brak pakietów turystycznych oraz słaba oferta przewodnicka. Celem popularyzacji turystyki kulturowej autorzy proponują podjąć następujące inicjatywy. W pierwszej kolejności należy zacząć organizować cykliczne i regularne wycieczki tematyczne z przewodnikiem np. "Pałace Ziemi Zgorzeleckiej", "Szlakiem Domów Przysłupowych", "Pradzieje Górnych Łużyc", "Szlakiem Martyrologii II wojny Światowej". Oferta powinna być skierowana także dla turystów z Czech i Niemiec w trzech wersjach językowych (czeski, niemiecki, angielski). Konieczne wydaje się nawiązanie współpracy z gospodarzami obiektów sakralnych i licznych pałaców w zakresie organizacji Dni Otwartych. Pakiety tematyczne łączące noclegi z wyżywieniem i zwiedzaniem, mogą stanowić dodatkową atrakcję Hotelu w Łagowie, pensjonatu "Dom Zegarmistrza"w Zgorzelcu czy "Zagrody Kołodzieja" w Zgorzelcu.

 

Nasi Partnerzy