|
Szymon Czajkowski
Analizując materiały informacyjne powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego odnosi się wrażenie, że region nastawiony jest głównie na turystykę pielgrzymkową i religijną oraz na turystykę kulturowo-przyrodniczą. Istotne atuty w postaci Sanktuarium w Lubaszu czy Puszczy Noteckiej niewątpliwie usprawiedliwiają takie założenia. Niemniej prócz tych dwóch gałęzi turystyki, z przeprowadzonej analizy wynika zauważalny potencjał dla uprawiania kolejnych dwóch form turystyki kulturowej: turystyki industrialnej oraz turystyki etnicznej w rozumieniu „roots tourism”. Jak dotychczas te szanse pozostają niewykorzystane, niemniej liczne miejsca i obiekty, są w stanie przyciągnąć turystów motywowanych i zainteresowanych kulturowo, preferujących taki profil wycieczek.
Turystyka pielgrzymkowa i religijna
W powiecie czarnkowsko – trzcianeckim, podobnie jak w bardzo licznych innych polskich mikroregionach znajduje się szereg obiektów mogących być stosunkowo atrakcyjnymi celami turystyki pielgrzymkowej i kulturowej turystyki religijnej. Na pierwszym miejscu w tej dziedzinie wysuwa się oczywiście Lubasz. Tutejsze sanktuarium Królowej Rodzin, formalnie stanowiące ośrodek pielgrzymkowy na skalę diecezjalną, jest regionalnym celem pielgrzymek już od XVII wieku. Obecnie najwięcej wiernych przybywa do sanktuarium we wrześniu na obchody związane z odpustem ku czci Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Jednocześnie kościół może być interesujący pod względem architektonicznym. Dla turysty zainteresowanego sztuką ciekawe może być barokowa bryła kościoła i jego wyposażenie w tym samym stylu oraz renesansowy obraz Matki Boskiej Śnieżnej. Lubasz jest zdecydowanie najważniejszą, choć niejedyną potencjalnie atrakcyjną dla turystów świątynią w regionie. W znajdującym się w Czarnkowie kościele św. Marii Magdaleny, pochodzącym z XVI wieku można zobaczyć zabytki sztuki z różnych epok, w tym cenny barokowy ołtarz oraz nagrobki przedstawicieli rodu Czarnkowskich, a zwłaszcza grób Adama Sędziwoja Czarnkowskiego z bardzo ciekawym portretem trumiennym. Ponadto interesujące dla potencjalnego turysty kulturowego mogą być drewniane kościoły w Dzierżążnie Wielkim i w Dzierżążnie Małym. Jednakże z wykorzystaniem tych obiektów dla turystyki wiąże się problem ich dostępności, który na pewno musiałby zostać w jakiś sposób rozwiązany. Z kolei wspomniane obiekty w Lubaszu i Czarnkowie z pewnością wymagają renowacji. Warto zaznaczyć, że obecnie zbierane są na nią środki.
Turystyka kulturowo-przyrodnicza
Do odwiedzenia powiatu czarnkowsko-trzcianeckiego potencjalnego turystę mogą zachęcić również niewątpliwe walory przyrodnicze. Przede wszystkim warto zaznaczyć, że na terenie powiatu znajduje się niewielki fragment Drawskiego Parku Narodowego, z którego można podjąć wyprawę po całym tym terenie chronionym. Ponadto część terenów zielonych regionu, ze względu na niepowtarzalność świata roślinnego i zwierzęcego została objęta programem ochrony NATURA 2000 (np. Dolina Noteci czy Puszcza nad Drawą). Na terenie powiatu ustanowione zostały również, rezerwaty przyrody (np. Wilcze Błoto), parki krajobrazowe (w Wieleniu i w Lubaszu ) oraz pomniki przyrody (np. dąb Wojtek). Złaknionych piękna natury może również przyciągnąć Puszcza Notecka – drugi pod względem wielkości kompleks leśny w Polsce (135.000ha) czy urokliwe widoki wzgórz morenowych, tzw. Szwajcarii Czarnkowskiej. Ponadto, wokół miejscowych pałaców znajdują się interesujące ogrody. Do zwiedzania można polecić np. park wokół kompleksu pałacowego w Goraju. Zapoznawanie się z walorami przyrodniczymi regionu ułatwiają wytyczone szlaki: piesze, kajakowe i konne oraz ścieżki rowerowe czy przyrodnicze.
Turystyka industrialna
Obecnie o turystyce industrialnej w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim można mówić jedynie w trybie warunkowym. Turysta zainteresowany rzemiosłem i przemysłem jest w stanie znaleźć w regionie niewiele dostępnych dla zwiedzania obiektów. Jednakże w samym Czarnkowie istnieje znaczący potencjał dla tej gałęzi turystyki, mianowicie Browar Czarnków. Produkt tego zakładu, znanego w skali całej Wielkopolski i sąsiednich regionów: Piwo Noteckie, w 2006 roku został wpisany na polską Listę Produktów Tradycyjnych. Niewielki browar, w którym stosuje się wyłącznie dawne metody produkcji i klasyczne urządzenia piwowarskie może konkurować o turystów industrialnych nawet z potężnymi browarami Lecha w Poznaniu - właśnie ze względu na odmienny charakter produkcji. Jednak by to nastąpiło, muszą wpierw zakończyć się kłopoty finansowe browaru oraz zamieszanie związane z dużą rotacją właścicieli. Umożliwiłoby to przyjęcie trwałej strategii rozwoju, uwzględniającej stworzenie oferty dla turystyki industrialnej oraz kulinarnej i jej promocję we współpracy z samorządem jako markowego produktu powiatu.
Turystyka etniczna i sentymentalna
Z ziemią czarnkowsko- trzcianecką, jak i z większością terenów Wielkopolski łączą się losy trzech grup etnicznych: polskiej, niemieckiej i żydowskiej. W Czarnkowie, w Trzciance i w innych miejscowościach regionu Niemcy posiadali liczne majątki, prowadzili zakłady i gospodarstwa. Było tak zwłaszcza na północy regionu, który administracyjnie najdłużej należał do Niemiec. Należy także pamiętać, że wpływy niemieckie na tym terenie nie zaczęły się wraz z I rozbiorem, ale znacznie wcześniej, bo już w okresie napływania osadników z zachodu Europy. W powiecie czarnkowsko-trzcianeckim można natknąć się również na ślady obecności żydowskiej wspólnoty narodowej i religijnej. Jej życie tutaj zostało tragicznie przerwane w latach II wojny światowej. Jednakże tylko niewiele zabytków zachowało się do dnia dzisiejszego w formach przypominających ich pierwotne funkcje. Kościoły ewangelickie zostały przemienione na świątynie katolickie, a cmentarze zbiegiem czasu uległy zniszczeniu. Jeszcze mniej pozostało śladów bytności Żydów, a to ze względu na planowe niszczenie tych zabytków przez hitlerowców. Czarnków i Trzcianka mogą jednak być ciekawym celem wycieczek przedstawicieli tych dwóch grup etnicznych, zwłaszcza wśród potomków Niemców i Żydów, którzy kiedyś na tych terenach mieli swoje domy, ziemie i zakłady.
|
