|
Jagoda Pawlak, Armin Mikos v. Rohrscheidt
Po przeprowadzonej analizie potencjału turystyczno-kulturowego w powiecie pleszewskim w miesiącach listopad
2010 - marzec 2011 roku można stwierdzić wiodące znaczenie zasobów odpowiadających kilku formom turystyki
kulturowej. Są to: turystyka tematyczna, turystyka pielgrzymkowa i religijna, turystyka muzealna, turystyka
kulturowo-przyrodnicza, turystyka eventowa. Z uwagi na fakt, że na bazie głównych istniejących walorów
można rozwijać kilka różnych form turystyki (np. w Gołuchowie zarówno przyrodniczą czy eventową, jak
i tematyczną) oraz na aktualnie bardzo słabo rozwiniętą organizację i promocję turystyki kulturowej,
trudno wskazać, która z tych form ostatecznie okaże się dominująca na ocenianym obszarze. Jednak ze względu
na zróżnicowanie walorów przyrodniczych poważne szanse na rozwój istnieją przede wszystkim z punktu widzenia
turystyki łączącej zwiedzanie i aktywne spędzanie czasu wolnego w miejscach stworzonych specjalnie w
tym celu, jak gospodarstwa agroturystyczne oraz ośrodki sportu i rekreacji. Modyfikacja miejscowej oferty
turystyczno-kulturowej powinna uwzględniać ten stan rzeczy.
Turystyka tematyczna W powiecie pleszewskim znajduje się szereg zabytkowych obiektów, z których
duża część nadal czeka na przywrócenie dawnej świetności. Do kluczowych obiektów otwartego w dniu 3 listopada
2008 roku Szlaku Południowej Wielkopolski należą zamek w Gołuchowie i pałac w Dobrzycy. To właśnie te
miejsca, zagospodarowane turystycznie w stopniu zadowalającym, są jednocześnie głównymi atrakcjami, przyciągającymi
na teren powiatu turystów kulturowych. Gołuchowski zamek jest jednocześnie oddziałem poznańskiego Muzeum
Narodowego, gromadzącym kolekcje miłośniczki sztuki Izabelli Działyńskiej i unikatowym przykładem polskiej
implementacji neorenesansu. Z kolei pałac w Dobrzycy, reprezentujący styl barokowo-klasycystyczny, odzwierciedla
zamiłowania swojego właściciela Augustyna Gorzeńskiego, związane z masonerią. Inne potencjalnie atrakcyjne
obiekty powiatu, jak dwór w Sośnicy (dziś szkoła) czy dawna pracownia poety Mariana Cezarego Abramowicza
(obecne gimnazjum) w Białobłotach, pełnią aktualnie funkcje poza turystyczne, co utrudnia ich włączenie
w ofertę. Wielość pałaców i dworów, zbudowanych w różnych stylach czyni powiat ciekawym miejscem do zapoznania
się z różnorodną architekturą - a zatem destynacją potencjalnie interesującą dla tej formy turystyki.
Należy wśród nich, obok wspomnianych wyżej, wymienić znajdujący się w Choczu pałac infułatów (zbudowany
w stylu późnobarokowym) czy będący gniazdem zasłużonego ziemiańskiego rodu Taczanowskich pałac w
Taczanowie,
prezentujący styl klasycyzmu berlińskiego. Innym ciekawym przykładem budowli klasycystycznej jest zbudowany
według projektu Stanisława Zawadzkiego pałac w Grabie (z początku XIX wieku). Stopniowe odrestaurowanie
i udostępnienie tych obiektów połączone z tematycznymi ekspozycjami na temat ich właścicieli i wytyczeniem
lokalnego szlaku tematycznego (uwzględniającego oczywiście Gołuchów i Dobrzycę jako swoje główne atrakcje)
mogłoby przyciągnąć turystów zainteresowanych dziejami architektury rezydencjonalnej ale także dziejami
wielkopolskiej szlachty i biografiami jej wybitniejszych przedstawicieli.
Turystyka pielgrzymkowa i religijna. Ziemia pleszewska bogata jest również w zabytki sakralne
jakkolwiek mniej znane szerokiemu ogółowi. Dodatkowymi impulsami dla tej formy turystyki mogą być także
regularne obchody związane bezpośrednio z miejscami uznawanymi za święte i z patronami niektórych świątyń.
I tak miejscem chroniącym przedmiot kultu jest m. in. kościół Bartłomieja Apostoła w Kowalewie z obrazem
Matki Boskiej z Dzieciątkiem (tzw. Tronującej, z ok. 1640 roku). Przykładem lokalnego sanktuarium maryjnego
jest obiekt sakralny w Tursku z obrazem uroczyście wniesionym tu w 1786 roku - pod koniec budowy świątyni.
Także XVII- wieczny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny
w Lutyni od wielu lat jest celem pielgrzymek, odbywających się zwłaszcza 15 sierpnia (w uroczystość Wniebowzięcia
NMP). Szczególnym kultem otoczony jest wreszcie XVII-wieczny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem w kościele
św. Bartłomieja w Kucharach.
Typowy dla budownictwa sakralnego tej części Polski jest z kolei barokowy kościół klasztorny franciszkanów
św. Michała Archanioła w Choczu. Z punktu widzenia architektury sakralnej turystę może zaciekawić szachulcowy
kościół pod wezwaniem św. Floriana w Jedlcu. Ta dobrze zachowana budowla z połowy lat 50-tych XVIII wieku
została wzniesiona z cegły i gliny. Z tego okresu pochodzi również jej rokokowe wyposażenie: między innymi
ambona, chrzcielnica, kropielnica. W samym Pleszewie turyści będą mieli okazję poznać murowane kościoły
Ścięcia św. Jana Chrzciciela i Najświętszego Zbawiciela. Ciekawymi obiektami są: klasycystyczny kościół
pod wezwaniem św. Mikołaja w Grodzisku oraz neobarokowy kościół św. Marcina w Kuczkowie. Na ziemi pleszewskiej
odnajdziemy także XVIII-wieczne świątynie drewniane: kościół pod wezwaniem św. Floriana w Pleszewie,
kościół św. Marii Magdaleny w Sośnicy, kościół Wniebowzięcia NMP w
Lenartowicach, kościół Wniebowzięcia
Najświętszej Marii Panny w Żegocinie.
Turystyka muzealna Na terenie powiatu pleszewskiego znajduje się kilka obiektów muzealnych, z
których największe znaczenie dla turystyki posiada aktualnie znajdujący się w zamku w Gołuchowie
Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu ze swoją unikatową kolekcją waz antycznych. Warto również zwrócić
uwagę na wykorzystanie warunków przyrodniczych i zapoczątkowane przez samego hrabiego Jana Działyńskiego
najcenniejsze w Polsce arboretum w Gołuchowie, które niewątpliwie przyczyniło się do powstałego na terenie
posiadłości Muzeum Leśnictwa. Turyści oprócz obejrzenia licznych trofeów łowieckich i muzealiów
związanych z historią leśnictwa będą mogli zapoznać się bogactwem przyrodniczym polskich lasów. Muzeum
Ziemiaństwa w Dobrzycy mieści się w Zespole Pałacowo-Parkowym, jego atutem, obok samego pałacu
i jego parkowego otoczenia są cenne freski, m. in. autorstwa F. Smuglewicza oraz kolekcja masoników,
uważana za jedną z najcenniejszych w Polsce. Placówka funkcjonująca w mieście powiatowym, Muzeum Regionalne,
zlokalizowane z zabytkowym budynku dawnego zajazdu pocztowego, posiada m. in. zbiór eksponatów pochodzących
z wykopalisk, a także kolekcję obrazów, rzeźb, mebli, wreszcie zbiór literatury obrazującej dzieje regionu.
Z inicjatywy właściciela piekarni Tomasza Vogta powstało w Pleszewie prywatne Muzeum Piekarstwa.
Tu turyści mogą zapoznać się z tradycjami piekarstwa, rozpoczętymi w rodzinie Vogt już w 1830 roku i
praktykowanymi po dziś dzień a także z historycznymi technikami i narzędziami piekarskimi. Mniej znane
jest istniejące od 2005 roku małe muzeum klasztorne Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Niepokalanego
Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, mieszczące się w dawnej parterowej kostnicy.
Turystyka kulturowo-przyrodnicza. Charakterystyczna dla tergo terenu jest wielość polodowcowych
głazów narzutowych. Największy z nich, zwany Kamieniem Św. Jadwigi znajduje się w lesie koło Gołuchowa.
Obecność łąk w dolinach rzeki Prosny oraz jej dopływów powoduje urozmaicenie miejscowej flory i szereg
okazów m. in. roślin skrzydełkowych. Bogactwo przyrodnicze obszaru zostało częściowo wykorzystane przez
rozmaite formy organizacji przyrody. Najciekawszym miejscem w tym kontekście będzie na pewno Gołuchów,
ze swoim arboretum, na terenie którego można także zwiedzić Pokazową Zagrodę Zwierząt: żubrów, koników
polskich, danieli i dzików oraz wspomniane wyżej Muzeum Leśnictwa. W powiecie znajdują się aż 73 pomniki
przyrody, z czego większość to platany. Jeden z największych w Polsce rośnie na terenie Zespołu Pałacowo-Parkowego
w Dobrzycy. Amatorzy wypraw rowerowych poszukujący atrakcji przyrodniczych mogą skorzystać z oferty kilku
szlaków, między innymi odcinka Transwielkopolskiej Trasy Rowerowej, którymi dotrą do najbardziej atrakcyjnych
i opisanych zakątków ziemi pleszewskiej. Dodatkowo Hotel Karczma "Stara Stajnia" w Zawidowicach zapewnia
przejażdżki bryczkami oraz jazdy konne. Najciekawszym pod względem różnorodności jest las położony na
południe od Taczanowa, w którym można spotkać szereg roślin chronionych. Turystów mogą zainteresować
także niektóre formy prowadzenia działalności hodowlanej, jak na przykład hodowla strusi afrykańskich
w Białobłotach. Z kolei okazję do wypoczynku na wolnym powietrzu z elementem (nieco jednak komercyjnej)
egzotyki stwarza oferta wioski indiańskiej "RAVEN TERRITORY" w Józefowie koło Chocza.
Turystyka eventowa. W mikroregionie odbywają się coroczne imprezy kulturalne. Istniejące walory
naturalne, autentyczne wątki historyczne oraz kultywowane tradycje stworzyły beazę dla tworzenia programu
szeregu eventów tematycznych. Najpopularniejsze z nich odbywają się w Gołuchowie i Dobrzycy i nawiązują
już to do biografii dawnych właścicieli, już to do ich zainteresowań. I tak program
"Chanterelle Festival",
inaugurowany w Konkatedrze w Ostrowie Wielkopolskim, przez kolejne dni jest realizowany realizuje w gołuchowskim
zamku Działyńskich-Czartoryskich. W imprezie uczestniczą muzycy z różnych części Europy prezentujący
utwory muzyki klasycznej. W tym samym miejscu organizuje się masowe imprezy pod nazwą "Festyn Nocy Świętojańskiej"
oraz "Święto Polskiej Niezapominajki" - towarzyszący mu "Gołuchowski Rajd Rowerowy" gromadzi każdego
roku coraz więcej uczestników. Z kolei w Dobrzycy od kilku lat organizowana jest, niestety tylko jednodniowa
impreza o charakterze muzycznym pt. "Dobrzyckie spotkania z klasyką".
|
