|
Armin Mikos v. Rohrscheidt,
Paweł Wieczorek
Turystyka dziedzictwa kulturowego
Największym magnesem turystycznym Ziemi Żnińskiej jest Rezerwat Archeologiczny w Biskupinie, popularnie nazywany „Polskimi Pompejami”, co dobrze wyraża jego znaczenie dla archeologii i zainteresowanej nią turystyki. Biskupin jest zaliczany do polskich Pomników Historii, co zwiększa zainteresowanie tym obiektem ze strony świadomych wartości kulturowych turystów i pracujących na rzecz tej grupy klientów turoperatorów. Do istotnych obiektów dziedzictwa kulturowego zaliczyć należy także oryginalny w swej konstrukcji pałac w Lubostroniu oraz drewniany kościół Św. Mikołaja w Gąsawie z odkrytymi niedawno cennymi i unikalnymi w skali kraju polichromiami. Turyści podróżujący Szlakiem Piastowskim i docierający do Biskupina, Marcinkowa, Gąsawy, Wenecji, Żnina i Lubostronia z uwagi na tematykę Szlaku także w dużej części (poza młodzieżą podróżującą w ramach wypraw edukacyjnych) mogą być zaliczani do grupy miłośników dziedzictwa kulturowego.
Turystyka eventowa
Ważnym eventem kultury powszechnej jest zdecydowanie jedna z największych imprez w Europie - Festyn Archeologiczny w Biskupinie. W trzecim tygodniu września teren rezerwatu zmienia się w centrum archeologii eksperymentalnej, edukacji i zabawy. W Biskupinie dokonano rekonstrukcji zabudowań sprzed 2700 lat przy użyciu tradycyjnych materiałów i prostych narzędzi, prowadzi się tu także hodowlę zwierząt gospodarskich – koników polskich, owcy wrzosówki i kóz, ponadto uprawiane są cztery archaiczne gatunki pszenicy, proso, soczewica, lnianka i bób celtycki. Zrekonstruowano również trzy piece garncarskie do wypalania naczyń. Festyn Archeologiczny corocznie poświęcony jest prezentacji wybranej kultury lub narodu. Atrakcyjna forma festynu, atmosfera rodzinnego pikniku – muzyka, taniec, walki wczesnośredniowiecznych wojowników, prezentacja obrzędów, starożytnej mody, degustacja potraw według receptur sprzed wieków, strzelanie z łuku i kusz, bicie monet i wiele innych atrakcji przyciąga dziesiątki tysięcy turystów. Dodatkową atrakcje sanowi możliwość rejsu po Jeziorze Biskupińskim na pokładzie łodzi wiosłowo – żaglowej „Welet”, stanowiącej rekonstrukcję łodzi słowiańskiej z X w.
Innymi regularnymi eventami są: Konkurs Pojazdów Konnych w Lubostroniu
(czerwiec).
Dwudniowa impreza pod nazwą „Jesień na Pałukach”, organizowana we wrześniu w Żnie oraz także dwudniowe Pałuckie Dni Turystyki w Żninie (kwiecień). W powiecie odbywają się także rekultywowane od 1997r. corocznie Pałuckie Targi Rolne: wielka różnorodność prezentowanych ofert sprawia, że również ludzie nie związani z rolnictwem chętnie uczestniczą w tej imprezie.
Turystyka muzealna
Obok posiadającego wyjątkowe a skali kraju znaczenie muzeum Rezerwatu archeologicznego w Biskupinie, także pozostałe muzea na terenie powiatu żnińskiego prezentują bardzo ciekawe wystawy o różnorodnej tematyce. Muzeum Ziemi Pałuckiej, znajdujące się w stolicy Pałuk, posiada w swoich zbiorach bogatą kolekcję eksponatów, pamiątek i dokumentów świadczących o bogatej historii regionu. Muzeum przedstawia wystawy obrazujące: „Etnografię Pałuk”, „Historię żnińskiego drukarstwa” oraz „Historię sportów motorowodnych”. Organizowane są również wystawy czasowe dotyczące: malarstwa, rzeźby, gobelin, fotografii, rysunku, etnografii oraz wystawy rocznicowe i okazjonalne. Ekspozycje muzealne znajdują się również w Baszcie-gotyckiej wierzy ratuszowej z XV wieku, będącej częścią Muzeum Ziemi Pałuckiej gdzie można zobaczyć wystawy stałe dotyczące: „Historii miasta Żnina” oraz „Wybitnych ludzi Żnina”.
Bogata i cenioną przez znawców ekspozycję z dziedziny historii techniki posiada Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji, w którym zgromadzono wiele eksponatów związanych z dawnym transportem kolejowym. Jest to największa w Europie kolekcja tego typu pojazdów; jest wśród nich 17 parowozów, z których najstarszy pochodzi z 1899r. oraz ponad 60 innych pojazdów szynowych. Tabor kolejowy w Wenecji prezentowany jest w formie „dużego dworca małej kolejki” wraz z urządzeniami technicznymi. Eksponowany jest pełen skład pociągu, który prowadzi lokomotywa zbudowana w 1926 r., w pierwszej polskiej Fabryce Lokomotyw w Chrzanowie, unikalnym eksponatem jest pochodzący z końca XIX wieku wagon do przewozu poczty i psów. Żnińskie Muzeum Sztuki Sakralnej (które bardziej właściwie należałoby nazwać wystawą) eksponuje szaty i paramenty liturgiczne z różnych epok oraz niewielki zbiór sztuki sakralnej.
Turystyka tematyczna
W regionie jest możliwa do zrealizowania bardzo ciekawa hobbystyczna wycieczka poznawcza: wyprawa śladami prahistorii, która może być niezwykle interesująca dla osób interesujących się tą dziedziną. Wprawę można rozpocząć od obiektu przedstawiającego najstarsze ślady istot żywych na Ziemi: Parku Dinozaurów „Zaurolandia” w Rogowie, gdzie znajdują się modele dinozaurów naturalnej wielkości, uzupełnione ciekawym wykładem o ich trybie życia na Ziemi oraz o przyczynach wyginięcia. Miejscowe muzeum paleontologiczne prezentuje z kolei skamieniałości z różnych epok geologicznych od kambru do holocenu. Następnie można udać się do Złotowa, gdzie znajduje się megalityczny grobowiec kultury amfor kulistych sprzed 4 tys. lat. Zabytek datowany jest na młodszą epokę kamienia gładzonego – neolitu. Mimo licznych dewastacji i uszkodzeń przetrwała komora grobowa o imponujących rozmiarach, w której odkryto słabo zachowane kości trzech osób oraz siekierki krzemienne, bursztynowe paciorki, fragmenty naczyń ceramicznych i ślady żywności.
Poznając miejsca związane z początkami osadnictwa, należy pojechać do Biskupina - najbardziej znanego w Środkowej Europie rezerwatu archeologicznego. Tu turyści zwiedzą fragment zrekonstruowanego osiedla obronnego, zabudowę grodu oraz wnętrza chat i ich wyposażenie. Opisana wyprawa tematyczna może zostać zorganizowana z wykorzystaniem nie tylko klasycznej formy zwiedzania, ale także dostępnych na zamówienie: prezentacji lub pokazu.
Turystyka religijna
Wyjątkowym i wartym zobaczenie obiektem jest drewniany kościół pw. św. Mikołaja w Gąsawie z 1674 r. z dobudowaną w 1818 r. murowaną kaplicą św. Antoniego. O jego unikalności stanowią głównie odkryty podczas remontu w latach 1998-1999 gotycki układ belek szkieletu oraz wysokiej klasy malowidła ścienne, które po odnowie stanowią ozdobę kościoła. Cenny jest także późnobarokowy ołtarz główny z cudownym obrazem Matki Bożej Pocieszenia oraz drewniana dzwonnica z przełomu XVIII i XIX w. Obszar dzisiejszego Powiatu Żnińskiego należy do archidiecezji gnieźnieńskiej. Turyści zwiedzający neogotycki kościółek pw. Narodzenia NMP w Wenecji z końca XIX wieku odnajdą na przyległym do niego cmentarzu grób Walentego Szwajcera, legendarnego odkrywcy Biskupina, który w ten sposób przyczynił się do znacznego podniesienia walorów turystyczno-kulturowych Pałuk.
Najcenniejszym zabytkiem sakralnym Żnina jest kościół farny pw. Św. Floriana, zbudowany w stylu gotyckim w XV wieku. Pomimo licznych zniszczeń i rabunków w świątyni zachowało się barokowe wnętrze z dużą ilością złoceń i bogactwem zdobień. Walory turystyki religijnej w powiecie dopełnia wystawa sztuki sakralnej (szat, paramentów i malarstwa oraz rzeźby) znajdująca się w tzw. Sufraganii, niegdysiejszej biskupiej rezydencji w Żninie. Lokalnym ośrodkiem kultu maryjnego jest sanktuarium Matki Boskiej w Gościeszynie w gminie Rogów z XV-wiecznym obrazem Madonny z Dzieciątkiem w ogrodzie mistycznym.
|
