|
Arkadiusz Ochmański
Waloryzacja przeprowadzona w okresie od 1czerwca do 21 lipca 2012
Kategoria I: Potencjalne cele turystyki kulturowej
I.A: Zabytki:
I.A. a) Obiekty sakralne:
Sanktuarium historyczne o znaczeniu krajowym lub regionalnym (diecezjalnym) (jedno pierwsze) (6)
Sanktuarium Matki Boskiej Zbrosławickiej (6)
Inna historyczna stale dostępna świątynia innych wyznań i religii (4)
Ewangelicko-augsburski Kościół Zbawiciela w Tarnowskich Górach(4)
Inna świątynia innych wyznań i religii Z (2)
Zbór Adwentystów Dnia Siódmego w Tarnowskich Górach (2)
Inny obiekt sakralny o znacznych walorach architektonicznych (za pierwsze trzy) (4) -
Gotycki Kościół św. Marcina z XV wieku w Starych Tarnowicach (4)
Drewniany Kościół Wniebowzięcia NMP z sobotami z XVII wieku wraz z drewnianą dzwonnicą z XVIII wieku
w Miasteczku Śląskim (4)
XVIII wieczny późnobarokowy Kościół św. Barbary w Ożarowicach (4)
I.A. b) Zamki i pałace:
Monumentalny zamek lub pałac historyczny, ZD (za pierwsze trzy) (10)
Renesansowy XVI wieczny Zamek Wrochemów w Tarnowskich Górach (10)
Zamek lub pałac historyczny ZD (za pierwsze trzy) (3)
Zespół pałacowo - parkowy z 1720 roku na fundamentach dawnego zamku obronnego Kokorzów z XV - XVI
wieku w Kamieńcu (3)
Późnobarokowy pałac w Szałszy z XVIII wieku (3)
Późnobarokowy pałac w Rybnej z XVIII wieku (3)
Zamek lub pałac stylizowany[28]
D (za pierwsze dwa*) (2)
Eklektyczny zespół pałacowo-parkowy w Brynku z XIX wieku (0)
Neobarokowy pałac baronów von Furstenberg z 1889 roku, w Miedarach (0)
I.A. c) Inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne:
Średniowieczny cenny zespół urbanistyczny
[29] z rynkiem i ulicami, zachowany w znacznej części (za pierwsze trzy) (12)
Inny cenny zespół urbanistyczny na przynajmniej krajową skalę (10)
Historyczny zespół urbanistyczny z rynkiem, zachowany we fragmentach (pierwsze dwa) (3)
Tarnowskie Góry-układ urbanistyczny miasta z centralnie położonym rynkiem i ulicami wybiegającymi
z jego naroży: Legionów, Miarki, Marszałka Piłsudskiego, Sobieskiego i Królika (3)
Miasteczko Śląskie-miasto w ramach historycznego założenia (3)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych
[30], miejsce ważnych wydarzeń ZD (pierwsze trzy) (6)
Dom Siedlaczka z XVI wieku w Tarnowskich Górach-miejsce biesiadowania króla podczas wyprawy na Wiedeń
(6)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych, miejsce ważnych wydarzeń* [31] Z (pierwsze dwa**) (3)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych ZD (pierwsze trzy**) (4)
Dom Cochlera z XVII wieku w Tarnowskich Górach (4)
Dom Wieprzowskiego z XVII wieku w Tarnowskich Górach (4)
Dom Petrascha z XVI wieku w Tarnowskich Górach (0)
Historyczne fortyfikacje miejskie zachowane z znacznej części ZD (4)
Znaczne fragmenty historycznych fortyfikacji miejskich (2)
Ruiny fortyfikacji miejskich (1)
Zachowane w znacznej części zespoły zabytkowe związane z dziejami innych niż polska grup etnicznych (za
pierwsze dwa zespoły) (7)
Historyczna zabudowa Rynku w Tarnowskich Górach-związana z dziejami Prusów (7)
XIX wieczny zespół pałacowo-parkowy książąt Donnesmarcków zbudowany w stylu neobaroku francuskiego
w Świerklańcu (7)
Pojedyncze zabytki związane z dziejami innych grup etnicznych ZD (za pierwsze dwa*) (4)
Kilka posiadłości książąt śląskich i magnatów ziemskich pochodzenia pruskiego m.in. Zamek Myśliwski
Donnersmarcków (4)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu międzynarodowym ZD (pierwszy) (10)
Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach (10)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu krajowym ZD (pierwsze dwa*) (7)
Sztolnia "Czarnego Pstrąga" (7)
Zabytkowa Stacja Wodociągowa "Zawada" z XIX wieku w Karchowicach (0)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu regionalnym ZD (do trzech***) (3)
Most wiszący w Krupskim Młynie z początków XX wieku (0)
XIX wieczny kompleks budynków górniczo-wodociągowych w Reptach Śląskich (0)
Historyczna funkcjonująca sezonowo lub nieregularnie linia kolejowa lub żeglugowa (lub przystanki pośrednie
linii stałej) (za pierwszy przystanek** 4)
Górnośląska Kolej Wąskotorowa (przystanek końcowy: Miasteczko Śląskie) (4)
I.A. d) Obiekty militarne:
Pojedyncze zachowane obiekty forteczne ZD (za pierwsze dwa***) (2)
Polski schron bojowy nr 52 Obszaru Warownego "Śląsk" w Dobieszowicach (2)
Schron bojowy Regelbau 116 Pozycji "Górnośląskiej" w Zbrosławicach (2)
Zachowana w dużej części, dostępna linia umocnień, ważna strategicznie (pierwsze dwie) (4)
Linia umocnień z okresu międzywojennego w postaci schronów bojowych stanowiąca fragment Obszaru Warownego
"Śląsk" (4))
Dodatkowe punkty za obiekty dziedzictwa kulturowego:
Obiekt będący na polskiej liście Pomników Historii ZD (dodatkowo, jeśli nie znajduje się on na liście
UNESCO) (15)
Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach (15)
Sztolnia "Czarnego Pstrąga" (w ramach tego samego Pomnika Historii (0)
Dodatkowe punkty za wszystkie obiekty wpisanych powyżej klas:
Za stałych przewodników obiektowych w j. polskim (za pierwsze pięć) (po 2 pkt)
Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach, Sztolnia "Czarnego Pstrąga, Renesansowy
XVI wieczny Zamek Wrochemów w Tarnowskich Górach, Polski schron bojowy nr 52 Obszaru Warownego "Śląsk"
w Dobieszowicach, Zabytkowa Stacja Wodociągowa "Zawada" z XIX wieku w Karchowicach (10)
Za minimum dwa języki obce w ofercie przewodników obiektowych (w pierwszych pięciu) (1 pkt)
Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach, Sztolnia "Czarnego Pstrąga-język angielski,
niemiecki i rosyjski(4)
Własny materiał informacyjny w obiekcie, jak publikacje monograficzne, albumy (za pierwsze trzy obiekty)
(1 pkt),
Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach, Sztolnia "Czarnego Pstrąga, Renesansowy
XVI wieczny Zamek Wrochemów w Tarnowskich Górach, Polski schron bojowy nr 52 Obszaru Warownego "Śląsk"
w Dobieszowicach, Zabytkowa Stacja Wodociągowa "Zawada" z XIX wieku w Karchowicach (5)
Własny materiał informacyjny w obiekcie w językach obcych (przynajmniej dwóch) w pierwszych trzech obiektach
(1 pkt)
Zabytkowa Kopalnia Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach, Sztolnia "Czarnego Pstrąga,(2)
Za bardzo dobry stan konserwacji i estetyki najważniejszych trzech obiektów (element uznaniowy) można
doliczyć w sumie od 1 do 2 punktów dla całego regionu)
Bardzo dobry stan konserwacji wszystkich wyżej wymienionych obiektów (2)
I.B. Miejsca historyczne lub znaczące:
I.B. a) Budowle historyczne i monumenty:
Pomniki lub obiekty małej architektury
[34] o znaczeniu lokalnym (do trzech****) (1)
Pomnik - armata poświecony artylerzystom poległym w latach 1939-45 w Tarnowskich Górach (1)
Pomnik wzniesiony dla uczczenia 15 Powstańców Śląskich i harcerzy rozstrzelanych przez hitlerowców
w pierwszych dniach II wojny światowej w Tarnowskich Górach (1)
Pomnik ku czci poległych Powstańców Śląskich oraz polskich patriotów zamordowanych w obozach koncentracyjnych
w Miasteczku Śląskim (1)
Miejsca związane z akcją utworów literackich o krajowym znaczeniu (za pierwsze trzy) (2)
Officina ferraria abo huta i warstat z kuźniami szlachetnego dzieła żelaznego przez Walentego Roździeńskiego
teraz nowo wydana autorstwa Walentego Roździeńskiego-fragment opowiadający o kopalni srebra (2)
Miejsca związane z biografią osób o międzynarodowym znaczeniu (pierwsze trzy) (3)
Powiązania poniżej wskazanych miejsc ze znanymi osobami nie są wystarczające , aby je punktować, niemniej
mogą być atrakcjami dla niektórych turystów:
Dworek Goethego z XVIII wieku-miejsce pobytu wybitnego pisarza z epoki romantyzmu Johanna Wolfganga
Goethego w roku 1790 (0)
Neoklasycystyczny Pałac Baildonów w Łubiu z 1869 roku-miejsce zamieszkania Johna Baildona wynalazcy
pieca martenowskiego (0)
Zespół pałacowo-parkowy książąt Donnersmarcków w Świerklańcu z XIX wieku-jednym z pierwszych gości
był cesarz niemiecki i król Prus Wilhelm III (0)
Miejsca związane z biografią osób o krajowym znaczeniu (do trzech) ZD (0)
Dom Sedlaczka- miejsce pobytu królów Polski Jana III Sobieskiego (1683),Augusta II Mocnego (1697),
Augusta III (1734) oraz dramaturga Juliana Ursyna Niecewicza (0)
Leśniczówka Mieczysko (Zameczek myśliwski Donnersmarcków) z przełomu XIX i XX wieku- W
latach 70, XX wieku leśna rezydencja I sekretarza PZPR Edwarda Gierka (2)
Klasztor Kamilianów w Tarnowskich Górach-miejsce działalności franciszkanina o. Bogusława Palecznego
opiekuna bezdomnych (2)
Miejsca związane z biografią osób o regionalnym znaczeniu (pierwsze dwa) (1)
Budynek dawnego zarządu dóbr hrabiów Henckel von Donnersmarcków, Pałac Donnersmarcków
w Nakle Śląskim, Zespół pałacowo-parkowy w Brynku-posiadłości należące do rodu von
Donnersmarck,
magnatów ziemskich na Górnym Śląsku (0)
Miejsca związane z biografią osób innej narodowości, ważnych w skali krajowej dla tych narodowości (za
pierwsze dwa) (2)
I.B. b) Cmentarze historyczne
Nekropolia zbiorowa znanych osobistości w skali regionu (do trzech) (2)
Mauzoleum Donnersmarcków w Świerklańcu (2)
Kaplica Grobowa Stockmanów w Zbrosławicach (2)
Cmentarz wojenny żołnierzy poległych w I i II wojnie światowej w Tarnowskich Górach (2)
Pojedyncze miejsce pochówku osobistości znanej w skali regionu (do trzech) (1)
Grób Józefa Piernikarczyka (pochówek rodzinny), górnika, historyka, autora prac z dziejów przemysłu.
autora dzieła "Historia górnictwa i hutnictwa na Górnym Śląsku" na cmentarzu parafialnym w Tarnowskich
Górach (1)
Grób Teofila Królika (pochówek rodzinny) działacza narodowego na cmentarzu parafialnym w Tarnowskich
Górach (1)
Grób por. Edwarda Kleczyńskiego, adiutanta Pułku 3. Ułanów Śląskich na cmentarzu parafialnym przy
kościele św. Józefa Robotnika w Tarnowskich Górach (1)
Inny cmentarz zabytkowy z ciekawymi obiektami sztuki sepulkralnej*** (do dwóch) ZD (1)
Cmentarz Żydowski w Tarnowskich Górach (0) (nieczynny)
Za każdy cmentarz zabytkowy lub inną nekropolię o znacznie ograniczonej dostępności [36] - odejmuje się połowę przyznanych punktów
I.C) Pojedyncze dzieła sztuki:
Pojedyncze obiekty sztuki o znaczeniu regionalnym (do trzech*) (3)
Figury Święty Jan Nepomucen i Święty Florian, rzeźby póżnobarokowe, pochodzące z pierwszej połowy
XVIII wieku, kamienne, usytuowane przed budynkiem dawnego zarządu dóbr hrabiów Henckel von Donnersmarck
(3)
Dzwonnica gwarków, drewniana na podmurowaniu z kamienia, z XVI wieku (3)
Figura przy kościele z rzeźbą świętego Jana Nepomucena z XVIII wieku, murowana (3)
I.D. Muzea i wystawy (w tym skanseny, galerie, muzea techniki)
Muzea o znaczeniu krajowym (do trzech) (8)
Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek w Radzionkowie (8)
Muzea o znaczeniu regionalnym (do trzech) (5)
Muzeum Instytutu Tarnogórskiego (5)
Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach (5)
Muzea o znaczeniu lokalnym (do trzech***) (2)
Muzeum Miejskie w Tarnowskich Górach (2)
Mini Skansen Górniczy w radzionkowie (0)
Galeria "Art Park" w Tarnowskich Górach (0)
Galeria Malarstwa "Atelier" w Radzionkowie(0)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu regionalnym* (w sumie za pierwsze trzy) (2)
Wystawa "Toalety RETRO" (Muzeum Miejskie w Tarnowskich Górach) (2)
Przy wszystkich uwzględnionych powyżej muzeach i ekspozycjach dodatkowe punkty za:
Wersje obcojęzyczne przewodników elektronicznych (do 2 języków za każdy:) (1)
Przewodnicy obiektowi stali (2)
Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek w Radzionkowie(2)
Przewodnicy obcojęzyczni obiektowi stali za każdy język do trzech (1)
Przewodnicy obiektowi na wcześniejsze zamówienie (1)
Muzeum Miejskie w Tarnowskich Górach, Muzeum Instytutu Tarnogórskiego (2)
Przewodnicy obiektowi na wcześniejsze zamówienie w przynajmniej 2 językach obcych (1)
Własny materiał informacyjny
[43], wydany nie dawniej niż przed 5 laty (1)
Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek w Radzionkowie, Muzeum Miejskie w Tarnowskich Górach (2)
Sklep muzealny otwarty w godzinach pracy muzeum (1)
Muzeum Chleba, Szkoły i Ciekawostek w Radzionkowie (1)
Przy muzeach o znaczeniu krajowym dodatkowe punkty za:
Przy muzeach regionalnych i lokalnych punkty dodatkowe za:
Stałe godziny otwarcia (1)
Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach, Muzeum Miejskie w Tarnowskich Górach (2)
Pojedyncze eksponaty o znaczeniu krajowym (najwyżej jeden) (1)
Własny materiał informacyjny, opracowania mniejsze (broszury, foldery) (1)
Muzeum Miejskie w Tarnowskich Górach, Skansen Maszyn Parowych w Tarnowskich Górach (2)
I.E. Eventy kulturowe:
Regularne eventy kultury wysokiej o znaczeniu krajowym (do dwóch) (6)
Festiwal Muzyki Kameralnej w Rybnej (6)
Regularne eventy kultury wysokiej o znaczeniu regionalnym (do dwóch) (4)
Tarnogórskie Wieczory Muzyki Organowej i Kameralnej (4)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu krajowym (do trzech) (6)
Tarnogórskie Spotkania Jazzowe (6)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu regionalnym (do trzech) (4)
Festiwal Orkiestr Dętych w Tarnowskich Górach (4)
Regularne inscenizacje historyczne lub militarne o znaczeniu regionalnym (do dwóch) (4)
Pochód postaci historycznych związanych z ziemia tarnogórską podczas "Gwarków" w Tarnowskich Górach
(4)
Śląskie MANEWRY (4)
Regularne działanie na terenie regionu
[49] grup inscenizacji historycznej (za pierwsze dwie) (5)
I.F. Funkcjonujące zakłady przemysłowe:
Z ofertą turystyczną (do dwóch) (2)
Zabytkowa Stacja Wodociągowa "Zawada" z XIX wieku w Karchowicach (2)
Z ofertą kulturową
[50] (do dwóch): (2)
Zabytkowa Stacja Wodociągowa "Zawada" z XIX wieku w Karchowicach(2)
I.G. Kulturowo znacząca oferta przyrodnicza:
Park Krajobrazowy na terenie regionu (do trzech) (2)
Rezerwat przyrody na terenie regionu (Poza Parkami Narodowymi i Krajobrazowymi) do trzech) (1)
Rezerwat przyrody Segiet (1)
Ogród przy rezydencji, park kultywowany (za pierwsze dwa obiekty) (2)
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy "Doły Piekarskie" (2)
Zespół przyrodniczo-krajobrazowy "Park w Reptach i Dolina Dramy"(2)
Park Świerklaniecki z XIX wieku przy pałacyku książąt Donnersmacków (0)
Park angielski z XIX wieku przy pałacu eklektycznym w Brynku (0)
Park miejski duży kultywowany (pow. od 4 ha) z obiektami sztuki (za pierwsze dwa) (2)
Park Miejski w Tarnowskich Górach (2)
Park miejski duży, kultywowany, bez obiektów sztuki* (za pierwsze dwa) (1)
Park Kunszt w Tarnowski Górach (1)
I.H. Szlaki kulturowe:
Przebiegające przez region lub jego miejscowości materialne lub realne szlaki o znaczeniu krajowym(za
pierwsze trzy) (6),
Szlak Zabytków Techniki Województwa Śląskiego (6)
Przebiegające przez region materialne lub realne szlaki turystyczne o znaczeniu regionalnym (za pierwsze
dwa) (3)
Szlak Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego(3)
Szlak Powstańców Śląskich (3)
Materialne lub realne szlaki turystyczne w regionie (własne) (za pierwsze trzy) (3)
Szlak Gwarków (3)
Szlak Segiecki (3)
Wirtualne szlaki turystyczne
[53], przebiegające przez teren regionu (za pierwsze trzy) (2) Wirtualne trasy tematyczne w miejscowościach
regionu (za pierwsze trzy) (1)
Trasa dla miłośników kolei i rowerzystów,
Trasa dla miłośników przyrody,
Szlakiem
mniej znanych obiektów architektury sakralnej,
Szlakiem zabytków górniczych,
Szlakiem
fortyfikacji tarnogórskich,
Śladem Śląskich Książąt i Magnatów(9)
Podziemne trasy turystyczne stale dostępne na terenie regionu (7)
Trasy turystyczne Sztolni Czarnego Pstrąga (7)
Trasa Zabytkowej Kopalnii Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach (7)
Regularna oferta objazdu turystycznego z przewodnikiem (za pierwsze dwie trasy) (3)
Oferta objazdu oferowana przez Biuro Podróży Abrakas w Katowicach (Trasa Srebrna Szlaku Zabytków Techniki)
(3)
Oferta objazdu turystycznego w przewodnikiem na zamówienie (za pierwsze dwie trasy) (1)
PTTK Tarnowskie Góry (1)
Kategoria II: Elementy obsługi turystycznej:
II.A. Informacja turystyczna:
Informacja turystyczna na miejscu, regularnie czynna (2)
Punkt Informacji Turystycznej w Tarnowskich Górach (2)
Biuro Obsługi Ruchu Turystycznego przy Zabytkowej Kopalni Rud Srebronośnych w Tarnowskich Górach (0)
Informacja w językach obcych, (za każdy język do trzech) (1)
Język angielski, niemiecki i rosyjski (3)
Przewodnicy miejscy lub terenowi na zamówienie (3)
PTTK Tarnowskie Góry (3)
Przewodnicy miejscy lub terenowi, (za każdy język do czterech) (1)
Aktualny [54] własny
materiał informacyjny wysokiej jakości na temat regionu lub jego miejscowości (ogólnie) (2)
Szereg wydawnictw wydawanych przez Starostwo Powiatowe w Tarnowskich Górach oraz Urząd Miasta w Tarnowskich
Górach (2)
Wersje obcojęzyczne materiału informacyjnego wysokiej jakości (każdy język do trzech) (1)
Materiały wydawane w języku angielskim i niemieckim (2)
II.B. Infrastruktura turystyczna:
Hotele 5,4,3,2,1-gwiazdkowe, hostele, schroniska, kwatery zorganizowane
[56] - (za pierwsze dwa obiekty każdej kategorii) (2)
Brak hoteli wysokiej kategorii, dwa hotele średniej kategorii, 5 hotele niskiej kategorii ,motel,
zajazd oraz dom wycieczkowy (18)
Istniejąca oferta pakietowa
[57] hoteli z usługami turystycznymi (za pierwsze dwie oferty w różnych klasach (1)
Restauracje
[58] z autentyczną kuchnią regionalną [59],
(za pierwszy obiekt) (3)
"Gospoda u Wrochema" w Tarnowskich Górach (3)
Restauracje z autentyczną krajową kuchnią tradycyjną (za pierwszy inny
[60] obiekt) (2)
Dworek Myśliwski w Brynku (2)
Inne restauracje (za pierwszy obiekt) (1)
Restauracja "Zodiak II" w Szałszy (1)
Dodatkowe punkty za historyczne wnętrza restauracji (za pierwsze dwa obiekty) (1)
"Gospoda u Wrochema" w Tarnowskich Górach (3)
Dodatkowe punkty za ofertę kulturową w restauracji
[61] (za pierwsze dwa obiekty) (1)
"Gospoda u Wrochema" w Tarnowskich Górach (3)
Dworek Myśliwski w Brynku (2)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 22 (za pierwszą) (1)
Dworek Myśliwski w Brynku (2)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 24 (za pierwszą) (1)
"Gospoda u Wrochema" w Tarnowskich Górach (3)
Bistra, bary (za pierwszy obiekt) (1)
Kawiarnia "Inny Śląsk" w Tarnowskich Górach (1)
Możliwość wynajęcia
[62] na miejscu autokaru, minibusa, samochodu (za pierwsze dwie oferty) (2)
Firma GoBus (4)
Wypożyczalnia samochodów "NATIONAL" przy lotnisku w Katowicach-Pyrzowicach(4)
II.C. Infrastruktura komunikacyjna:
Lotnisko z połączeniami międzynarodowymi w odległości mniej niż 50 km od centrum regionu (1 godzina na
dotarcie) (4)
Port Lotniczy w Pyrzowicach (4)
Lotnisko z połączeniami krajowymi* w odległości mniej niż 50 km od centrum regionu (3)
Duży dworzec kolejowy
[63] na miejscu (za pierwszy) (3)
Inny* dworzec kolejowy
[64] na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec PKP w Tarnowskich Górach (2)
Dworzec autobusowy
[65] na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec Autobusowy w Tarnowskich Górach(2)
Przystanek* autobusowy
[66] na miejscu (za pierwszy) (1)
Autostrada lub droga szybkiego ruchu w odległości mniej niż 20 km
[68] (za pierwsze dwie) (4)
Autostrada A4 (Jędrzychowice-Kraków) (4)
Droga ekspresowa lub droga główna krajowa w odległości mniej niż 10 km (za pierwsze dwie) (2)
Droga Ekspresowa S1(Pyrzowice-Mysłowice) (2)
Droga Krajowa DK11 (Bytom-Kołobrzeg) (2)
Obecność komunikacji miejskiej, gminnej, regionalnej
[69] (2)
KZK GOP(2)
Całodobowa oferta taxi na miejscu (1)
TAXI Skarbek w Tarnowskich Górach (1)
Oferta powozów, bryczek i inna retro na zamówienie (za pierwszą ofertę) (1)
Wynajem zabytkowej kolejki wąskotorowej (1)
II.D. Promocja turystyczna:
Wydawanie regularnych publikacji o charakterze promocyjnym (za pierwsze 2 w ostatnim roku) (1)
Kategoria III: Pozostała oferta czasu wolnego:
III.A. Instytucje Kultury
Stała oferta [72]
koncertów muzycznych* (za pierwszą ofertę) (2)
Tarnogórskie Centrum Kultury (2)
Kino stałe (za pierwszy obiekt) (2)
Kino "Olbrzym" (2)
II.B. Atrakcje krajobrazowe:
Jeziora (zdatne do kąpieli, dostępne) ze szlakami pieszymi/rowerowymi (pierwszy akwen) (2)
Jezioro Chechło-Nakło (2)
Pomniki przyrody (za pierwsze dwa) (1)
Kasztan jadalny - rosnący w ogrodzie plebanii parafii pw. św. Mikołaja w Reptach Śląskich (1)
Głaz narzutowy pochodzenia skandynawskiego przy wejściu do Parku Miejskiego w Tarnowskich Górach (1)
III.C. Oferta sportowa, edukacyjna i rekreacyjna
[73]:
Baseny kryte ogólnodostępne - (za pierwszy obiekt) (2)
Park Wodny w Tarnowskich Górach (2)
Plaże morskie ogólnodostępne, plaże jeziorne, rzeczne - (za pierwszy obiekt) (2)
Plaże jeziorne przy jeziorze Chechło-Nakło (2)
Stała oferta kursów językowych
[74] ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę) (2)
Centrum Języków Obcych BABEL w Tarnowskich Górach (2)
Stałe centra sportowe
[75] z ofertą ogólnodostępną (za pierwszy obiekt) (2)
MOSiR w Radzionkowie (2)
Szkoły i szkolenia sportowe ogólnodostępne (jeździeckie, lotnicze, inne) (pierwsze dwa) (1)
Ośrodek Jeździecki w Zbrosławicach (1)
Ośrodek Jeździecki "Gonitwa" w Tarnowskich Górach (1)
Lodowiska ogólnodostępne stałe (za pierwszy obiekt (2)
Sztuczne Lodowisko w Radzionkowie (obiekt MOSiR) (2)
Kategoria IV: Inne czynniki wspierające turystykę kulturową:
IV.B. Oferta turystyki zdrowotnej w regionie:
Sanatoria i ogólnodostępne ośrodki rehabilitacji
[80] (punkty za pierwsze dwa obiekty)(2)
Górnośląskie Centrum Rehabilitacji w Reptach Śląskich (3)
IV.C. Oferta turystyki biznesowej w regionie: [81]
Całoroczne centra konferencyjne (za pierwszy obiekt) (3)
Centrum Konferencyjne w hotelu "ASLAN" w Tarnowskich Górach (3)
IV.D. Oferta shoppingu w regionie:
[84]
Autoryzowany punkt sprzedaży specyficznych produktów regionalnych znanych na skalę krajową (za pierwszy
obiekt) (1),
Sklep "Cepelia" w Tarnowskich Górach (1)
Deptak handlowy (za pierwszy) (2)
Targowisko Miejskie w Tarnowskich Górach (2)
IV.E. Zagraniczne Partnerstwa Miast i Regionów:
[85]
Istnienie zagranicznych związków partnerskich regionu lub jego miejscowości (pierwsze cztery) (1)
Békéscsaba(Węgry),Kutná Hora(Czechy),Bernburg(Niemcy),Méricourt(Francja) (4)
Suma punktów:
Potencjalne cele turystyki kulturowej (kategoria I): 269
Elementy obsługi turystycznej (kategoria II): 75
Pozostała oferta czasu wolnego (kategoria III): 20
Inne czynniki wspierające turystykę kulturową (kategoria IV): 11
Razem za wszystkie kategorie: 375 pkt.
Tabela 1. Punktacja ustalona w poszczególnych zakresach badania
|
Kategoria |
Podkategoria |
Uzyskane punkty |
Maks. ilość punktów |
|
I. Potencjalne cele turystyki kulturowej |
I.A Zabytki, w tym: |
125 |
475 |
|
|
I.A. a. zabytki sakralne |
24 |
122 |
|
|
I. A. b. zamki i pałace |
19 |
108 |
|
|
I.A. c. inne zab. archit. i techniki |
59 |
140 |
|
|
I.A. d. obiekty militarne |
8 |
18 |
|
|
I. A .e. dodatkowe punkty |
15 |
85 |
|
|
I.B. Miejsca historyczne/znaczące |
164 |
240 |
|
|
I.B. a. Budowle hist. i monumenty |
7 |
102 |
|
|
I.B. b. Cmentarze historyczne |
9 |
56 |
|
|
I.B. c. Budowle współczesne |
0 |
10 |
|
|
I.C. Dzieła sztuki (pojedyncze) |
9 |
72 |
|
|
I.D. Muzea i Wystawy |
22+12 |
115+90 |
|
|
I.E. Eventy kulturowe |
28 |
150 |
|
|
I.F. Zakł. przemysłowe z of.tur. |
4 |
16 |
|
|
I.G. Kul. znacz.of. przyrodnicza |
8 |
53 |
|
|
I.H. Szlaki kulturowe |
45 |
106 |
|
|
RAZEM za kategorię I |
269 |
1245 |
|
II. Elementy obsługi turystycznej |
II.A. Informacja turystyczna |
9 |
17 |
|
|
II.B. Infrastruktura turystyczna |
46 |
51 |
|
|
III.C. Infrastr. komunikacyjna |
20 |
32 |
|
|
II.D. Promocja turystyczna |
0 |
14 |
|
|
Razem za kategorię II |
75 |
114 |
|
III. Pozostała oferta czasu wolnego |
III.A Instytucje kultury |
4 |
12 |
|
|
III.B. Atrakcje krajobrazowe |
4 |
14 |
|
|
III.C. Oferta sport., eduk., rekr., |
12 |
13 |
|
|
Razem za kategorię III. |
20 |
37 |
|
IV. Inne czynniki wspierające turystykę kulturową: |
IV.A. Instytucje w regionie |
0 |
15 |
|
|
IV.B. Oferta turystyki zdrowotnej |
3 |
16 |
|
|
IV.C. Oferta turystyki biznesowej |
3 |
11 |
|
|
IV.D. Oferta shoppingu |
3 |
11 |
|
|
IV.E. Zagraniczne partnerstwa |
4 |
4 |
|
|
Razem za kategorię IV |
11 |
57 |
|
SUMA |
WSZYSTKIE KATEGORIE |
375 |
1453 |
Wnioski z analizy:
Wynik waloryzacji potencjału turystyczno-kulturowego Tarnowskich Gór i powiatu ziemskiego tarnogórskiego
pozwala stwierdzić, że badany mikroregion posiada średni potencjał turystyczno-kulturowy średni potencjał
turystyczno-kulturowy (269 pkt. w I kategorii) w dolnym przedziale tej kategorii. Ten rezultat punktowy
lokuje obszar w gronie ważniejszych destynacji Górnego Śląska. Region koncentruje się na różnych typach
turystyki kulturowej, w głównej mierze na turystyce dziedzictwa kulturowego i turystyce obiektów poprzemysłowych
i technicznych. Rozwojowi typowej miejskiej turystyki sprzyja dogodne położenie komunikacyjne mikroregionu
i odpowiednia infrastruktura (dobra sieć dróg, w tym Autostrada A-4 (Jędrzychowice-Kraków) oraz droga
krajowa DK 11 (Bytom-Kołobrzeg) i ekspresowa S1(Pyrzowice-Mysłowice), międzynarodowy port lotniczy w
Pyrzowicach z szeregiem połączeń do ośrodków metropolitalnych w Europie (m.in. Londyn, Hamburg, Berlin),
w tym licznymi lotami typu low cost.
Jednak oferta kulturalna miasta pozostawia wiele do życzenia. W mieście funkcjonują tylko dwie instytucje
kulturalne rangi lokalnej: kino i dom kultury. Głównymi elementami oferty sportowej miasta są Aqua Park
w Tarnowskich Górach i ośrodek konny w Zbrosławicach, który dzięki bogatej infrastrukturze rekreacyjnej
pozwala na uprawianie kilku dyscyplin sportów jeździeckich. Główną atrakcję krajobrazową powiatu stanowi
sztuczny zbiornik wodny Nakło-Chechło otoczony plażami dostępnymi sezonowo dla turystów. Oferta edukacyjna
miasta opiera się na jednostkach edukacyjnych poziomu podstawowego i średniego. W mikroregionie nie ma
ani jednej uczelni wyższej.
Infrastruktura noclegowa miasta jest średnio rozwinięta (5 hoteli niższych kategorii, motel, zajazd oraz
dom wycieczkowy) co może stanowić problem przy konstruowaniu oferty dla bardziej wymagających turystów
kulturowych. Natomiast dość urozmaicona jest oferta gastronomiczna ziemi tarnogórskiej. Na terenie mikroregionu
znajduje się kilkanaście restauracji posiadających w menu bogaty wybór śląskich potraw regionalnych.
Na terenie powiatu funkcjonują dwie placówki informacji turystycznej: Punkt Informacji Turystycznej w
Tarnowskich Górach oraz Biuro Ruchu Turystycznego działające przy zabytkowej kopalni Rud Srebronośnych
w tymże mieście. Można tam uzyskać informacje w kilku językach obcych, udzielane przez dobrze przygotowany
do obsługi personel. W obydwu punktach można także pobrać szereg bezpłatnych materiałów turystycznych
oraz zakupić serie map, przewodników, informatorów kulturalnych oraz innych wydawnictw dotyczących miasta.
Jedynym biurem oferującym wynajem przewodnika miejskiego jest oddział Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego
w Tarnowskich Górach. Szeroka natomiast jest oferta przewodników obiektowych oprowadzających zainteresowanych
w kilku językach obcych m.in. angielskim, niemieckim i rosyjskim, głównie po najważniejszych obiektach
dziedzictwa kulturowego ziemi tarnogórskiej, czyli dawnej kopalni srebra oraz "Sztolni Czarnego Pstrąga",
które w 2004 roku uzyskały statut Pomnika Historii.
Na uwagę zasługuje także e-promocja miasta i regionu tarnogórskiego. Elementem wyróżniającym jest Komputerowe
Okno Tarnogórskiej Edukacji Kulturalnej KOTEK - portal internetowy przeznaczony dla dzieci, mający zachęcić
mieszkańców i turystów do zapoznania się z atrakcjami kulturowymi regionu. Znajduje się tam kilkanaście
animacji, zapoznających z historią obszaru, a także kulturą i obyczajami mieszkańców tej ziemi. Z uwagi
na wykorzystanie multimedialnego przekazu informacji, a także swoją innowacyjną, atrakcyjną dla docelowej
grupy wiekowej oprawę serwisu oraz zachęcenie do aktywnego poznawania regionu projekt współzawodniczył
o przyznanie nominacji w kategorii "7 cudów funduszy europejskich" w konkursie organizowanym przez Ministerstwo
Rozwoju Regionalnego. Kolejnym e-projektem zasługującym na uwagę, są TARNOWSKIE GÓRY ˚360. Jest
to strona internetowa, która umożliwia odbycie wirtualnej wycieczki po centrum Tarnowskich Gór, a także
obejrzenie panoramy miasta z Wieży Ratuszniczej. Główne obiekty dziedzictwa kulturowego powiatu posiadają
własne strony internetowe, które charakteryzuje bogata oprawa graficzna, a także wysoki poziom merytoryczny
zawartych tam informacji. Na wyróżnienie zasługują przede wszystkim strony własne: Muzeum Chleba w Radzionkowie
-jedynej tego typu instytucji muzealnej w Polsce, gdzie można odbyć wirtualną wycieczkę w dużej rozdzielczości
po wszystkich salach muzealnych oraz zawierający szereg praktycznych informacji dla turystów portal kopalni
Srebra w Tarnowskich Górach, również proponujący wirtualną wycieczkę po wszystkich poziomach tej industrialnej
"perły" mikroregionu.
Pozytywnie na wizerunek turystyczny miasta Tarnowskie Góry wpływa dobre zagospodarowanie turystyczne
oraz bogata i urozmaicona wieloma atrakcjami oferta zwiedzania korytarzy tarnogórskiej kopalni, w skład
której wchodzi m.in. multimedialna prezentacja Muzeum Górnictwa, spotkanie ze Skarbnikiem - legendarnym
duchem Kopalni oraz Pokaz Pracy Gwarków - odbywający się w jednej z podziemnych komór i ukazujący pracę
ówczesnych Gwarków. Zwiedzanie "Sztolni Czarnego Pstrąga" odbywa się w formie podziemnego przepływu łodziami.
Należy zwrócić także uwagę na wykorzystanie w dynamicznej promocji obu zabytków wielu kanałów informacji
m.in. poprzez stworzenie profilu na portalu społecznościowym Facebook.com oraz użycie krótkich filmów
promocyjnych na portalu Youtube.com. Inne, ważne punktu widzenia uprawiania turystyki kulturowej obiekty
na terenie miasta i znaczna liczba na terenie powiatu posiadają własne, autonomiczne strony internetowe
bogate w informacje dotyczące ich genezy, historii i oferty turystycznej.
Aktualnie władze samorządowe mikroregionu podejmują intensywne działania dotyczące promocji istniejących
walorów. Do ważniejszych zadań zrealizowanych przez nie należy promocja regionu poprzez szereg materiałów
informacyjnych w postaci: broszur, ulotek i mini przewodników, bogatych w ilustracje przedstawiające
pejzaż kulturowy mikroregionu. Materiały dostępne, są m.in. w punkcie informacji turystycznej w Tarnowskich
Górach. Władze powiatu intensywnie wykorzystują fundusze europejskie na rozwój turystyki. Jednym z finansowanych
kapitałem unijnym projektów jest KOTEK oraz strona internetowa utworzona w ramach projektu pn. "Kopalnia
kultury - system informacji kulturalnej o Powiecie Tarnogórskim" współfinansowanego przez Unię Europejską
z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa
Śląskiego na lata 2007-2013, która stanowi bogate źródło informacji na temat obiektów i instytucji kulturalnych
działających na terenie powiatu. Znajdują się tutaj informacje dotyczące wszystkich atrakcji turystyczno-kulturowych
mikroregionu oraz informacje praktyczne odnoszące się do bazy gastronomicznej i noclegowej, a także infrastruktury
sportowej badanego powiatu. Powiat i miasto wspierają także procesy ukierunkowane na rewitalizację obiektów
poprzemysłowych i technicznych, czego przykładem jest Zabytkowa Stacja Wodociągowa "Zawada" w Karchowicach
w XIX wieku, wpisana w poczet Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego o randze krajowej. Na terenie
powiatu tarnogórskiego znajdują się 4 obiekty wchodzące w skład tego systemu organizacji turystyki, co
stanowi najwyższy wskaźnik wśród śląskich mikroregionów.
Znaczące zaniedbania widoczne są natomiast w zakresie rozbudowy infrastruktury turystycznej na powiatowych
trasach turystycznych. Szczególnie mocno zauważalny jest brak oznakowania w terenie oraz brak tablic
informacyjnych przy poszczególnych obiektach, przez co miejskie trasy turystyczne nie mogą zostać sklasyfikowane
jako systemy realne, lecz pozostają na poziomie wirtualnych. Ich funkcjonowanie ogranicza się głównie
do udostępniania (bogatych) zestawów informacji i map przebiegu trasy, prezentowanych wyłącznie na stronie
internetowej miasta. Powoduje to deficyt wiedzy o samym istnieniu i w konsekwencji drastyczne ograniczenie
turystycznego wykorzystania tych tras, a także małą rozpoznawalność samych obiektów w ich obrębie i niski
poziom ich asocjacji z tematyką tras.
Konieczny wydaje się także szereg inwestycji w infrastrukturę noclegową zarówno wyższych jak i niższych
kategorii, co pozwoliłoby zatrzymać jednodniowych odwiedzających na kilkudniowy pobyt na Ziemi Tarnogórskiej.
Uboga oferta eventowa powiatu z jednym tylko wydarzeniem kultury (wysokiej) o znaczeniu krajowym, którym
jest Festiwal Muzyki w Rybnej sprawia, że mikroregion posiada mały potencjał turystyczny w tej formie
turystyki. Konieczna wydaje się szersza promocja "Gwarków" tarnogórskich z unikatowym "pochodem" postaci
historycznych związanych z tutejszym obszarem. Dzięki temu turyści w atrakcyjny sposób mogą poznać historię
regionu, a także zostać zainspirowani do bardziej wnikliwego poznania atrakcji Tarnowskich Gór i okolic.
Zaniedbania w zakresie rozwoju turystyki widoczne są w postaci braku infrastruktury turystycznej na miejskich
trasach turystycznych, prowadzących wzdłuż głównych atrakcji miasta, czego przykładem mogą być wirtualne
trasy turystyczne po zabytkach górniczych regionu i fortyfikacjach tarnogórskich. Stworzenie systemu
wizualizacji turystycznej poprzez rozbudowę i materializację tych lokalnych szlaków kulturowych, a także
umieszczanie tablic turystycznych w punktach problemowych dla orientacji, dodatkowo przy odpowiedniej
promocji może zachęcić większą grupę turystów do zwiedzania miasta. Konieczna wydaje się tematyzacja
oferty turystycznej miasta, dlatego też potrzebne jest stworzenie tematycznego przewodnika turystycznego
z opisem stworzonych specjalnie na jego potrzeby tras tematycznych (np. trasy "szlakiem srebra" dla miłośników
turystyki industrialnej, "szlakiem pałaców i dworów ziemi tarnogórskiej" oraz "szlakiem drewnianej architektury
sakralnej").
Tarnowskie Góry jako postindustrialne, górnośląskie miasto stanowią naturalną destynację regionalnej
turystyki kulinarnej, a przy odpowiedniej rozbudowie infrastruktury gastronomicznej oraz wykreowaniu
nowych atrakcji turystycznych opartych na odpowiedniej interpretacji bogactw wchodzących w skład dziedzictwa
kulinarnego Górnego Śląska wzbogaca się dodatkowo oferta turystyczna miasta. Przykładem atrakcji w tej
dziedzinie jest Muzeum Chleba w Radzionkowie, będące unikatową placówką muzealną w skali krajowej i jednym
z zaledwie kilku tematycznych muzeów kulinarnych w Polsce. Powyżej wspomniane działania - przy wsparciu
w postaci odpowiedniej oferty obsługi dla zwiedzających - mogą sprawić, że Tarnowskie Góry i powiat tarnogórski
będą postrzegane jako jedno z czołowych ośrodków turystyki poprzemysłowej małej wielkości.
|
