|
Mieszko Sałamacha
Dane dotyczące przebiegu badania:
Obszar badania: powiat bolesławiecki
Lokalizacja: województwo dolnośląskie
Zasięg: mikroregion
Metodologia: metoda oceny potencjału turystyczno-kulturowego mikroregionów zawarta w: Mikos von
Rohrscheidt A., 2010, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy (Wyd.2) Wyd.
KulTour.pl,
Poznań, s. 447-472
Badania zrealizował: Mieszko Sałamacha
Okres badania: czerwiec 2013
Data wypełnienia formularza: 14 czerwca 2013
Formularz waloryzacyjny mikroregionu
Kategoria I: Potencjalne cele turystyki kulturowej
I.A: Zabytki:
I.A. a) Obiekty sakralne:
Historyczna bazylika (za pierwsze dwie, punkty tylko wówczas, jeśli nie są katedrami) (6) Sanktuarium
Wniebowziętej Matki Kościoła w Bolesławcu (fara) z XV wieku (6)
Mniejszy lub częściowo zachowany historyczny zespół sakralny (pierwsze dwa) (3)
Zespół kościoła p.w. Najświętszego Zbawiciela w Kraśniku Dolnym z XV wieku (3)
Klasztor oo. Dominikanów w Bolesławcu z XVIII wieku (3)
Inny obiekt sakralny o znacznych walorach architektonicznych (za pierwsze trzy) (4)
Kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gościszowie z XIII wieku (4)
Kościół ewangelicki p.w. Stygmatów św. Franciszka z Asyżu w Tomisławie, XVII w. (4)
Kościół ewangelicki w Żeliszowie z XVIII wieku (4)
Kościół p.w. Wniebowzięcia Marii Panny i świętego Mikołaja w Bolesławcu, XVIII w.(0)
Kościół poewangelicki Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Marii Panny w Ławszowie z XIX wieku (0)
I.A. b) Zamki i pałace:
Zamek lub pałac historyczny ZD (za pierwsze trzy) (3)
Zamek Bolka I Świdnickiego w Kliczkowie z XIV wieku (3)
Zespół dworski w Kraśniku Górnym z XVII wieku (3)
Dwór renesansowy rodziny von Zedlitz w Warcie Bolesławieckiej z 1512 roku (3)
Barokowy pałac w Ocicach z 1781 roku (0)
Ruina historycznego zamku/grodu/pałacu D (za pierwsze trzy***) (2)
Ruiny zamku Sternburg w Warcie Bolesławieckiej z XII wieku (0)
Ruiny pałacu w Modli z XVI wieku (0)
Ruiny dworu w Gościszowie z XVI wieku (0)
Ruiny barokowego pałacu w Lubkowie z XVIII wieku (0)
Ruina historycznego zamku, pałacu, grodu niedostępna (za pierwsze trzy****) (1)
Ruina zamku Caspara von Warnsdorffa w Gościszowie z XVI wieku (0)
Ruina zamku Bibranów w Modli z XVI wieku (0)
I.A. c) Inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne:
Historyczny zespół urbanistyczny z rynkiem, zachowany we fragmentach (pierwsze dwa) (3)
Stary Rynek w Bolesławcu z przylegającymi kamienicami z XVI-XVIII wieku (3)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych ZD (pierwsze trzy**) (4)
Ratusz w Bolesławcu z XV wieku (4)
Teatr Stary w Bolesławcu z XIX wieku (4)
Sąd Rejonowy w Bolesławcu z XIX wieku (4) Drukarnia litografa Louisa Fernbacha w Bolesławcu z XIX
wieku (0)
Znaczne fragmenty historycznych fortyfikacji miejskich (2)
Mury obronne w Bolesławcu z XIV wieku (2)
Mury obronne w Nowogrodźcu z 1312 roku (0)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu regionalnym ZD (do trzech***) (3)
Wiadukt kolejowy na rzece Bóbr w Bolesławcu z XIX wieku (3)
Elektrownia na Bobrze w Kraszowicach z 1920 roku (3)
I.A. d) Obiekty militarne:
Zachowana w dużej części, dostępna linia umocnień, ważna strategicznie (pierwsze dwie) (4)
Niemieckie bunkry ćwiczebne z lat 30.tych XX wieku z okolic wzgórza Koberbrunn (4)
Średniowieczny Wał Śląski koło Wierzbowej (4)
Dodatkowe punkty za wszystkie miejsca lub obiekty wpisanych powyżej klas:
Za stałych przewodników miejskich oprowadzających po obiektach lub przewodników obiektowych w j. polskim
(za pierwsze pięć) (po 2 pkt)
Muzeum Ceramiki w Bolesławcu (2)
Przewodniki elektroniczne po miejscu lub obiekcie (za pierwsze trzy) (1),
Przewodnik elektroniczny po całym powiecie bolesławieckim, www.boleslawiec.pl
(1)
Wirtualny spacer po Bolesławcu, um.boleslawiec.pl/promo (1)
I.B. Miejsca historyczne lub znaczące: I.B. a) Budowle historyczne i monumenty:
Pomniki lub obiekty małej architektury o znaczeniu lokalnym (do trzech****) (1)
Słup poczty polsko-saskiej w Odrzychowie koło Nowogrodźca z 1725 roku (1) Pomnik Michaiła Kutuzowa
w Bolesławcu z XIX wieku (1)
Wieża "Jenny" w Bolesławcu z XIX wieku (1)
Pomnik Wdzięczności Armii Sowieckiej w Bolesławcu z XX wieku, przerobiony na kierunkowskaz wymieniający
odległość do ważnych stolic europejskich (0)
Pomnik Kresowiaków i Reemigrantów z Jugosławii w Bolesławcu (0)
Pomnik Piastowski w Bolesławcu z 1966 r., wzorowany na pogańskim Trygławie (0) Kamień Opitza (0)
Miejsca związane z biografią osób innej narodowości, ważnych w skali krajowej dla tych narodowości (za
pierwsze dwa) (2)
Barokowa kamienica nr 28 na rynku w Bolesławcu (obecnie księgarnia "Agora"),
miejsce urodzenia botanika i podróżnika Carla Ferdinanda Appuna (2)
Budynek Muzeum Miejskiego w Bolesławcu, miejsce śmierci marszałka Michaiła Iłłarionowicza Goleniszczewa-Kutuzowa
w 1813 roku (2)
Kamienica na ulicy Karpeckiej ½ w Bolesławcu z XVI wieku, miejsce urodzenia poety i dyplomaty
Martina Opitza (0)
Zabytkowa plebania w Nowogrodźcu z XVIII wieku, miejsce urodzenia kompozytora Józefa Ignacego Schnabla
(0)
Rynek 6, Bolesławiec, miejsce urodzenia poety i teoretyka literatury Andreasa Tscherning (0)
Dom nr 7 przy ulicy Jodłowej w Osiecznicy, miejsce urodzenia geologa i mineraloga
Abrahama
Gottloba Wernera (0)
I.B. b) Cmentarze historyczne :
Inny cmentarz zabytkowy z ciekawymi obiektami sztuki sepulkralnej*** (do dwóch) ZD (1)
Cmentarz ewangelicki z zespołem nagrobków w Starych Jaroszowicach z 1855 roku (1)
Cmentarz ewangelicki w Żeliszowie z XIX wieku (1)
I.C. Pojedyncze dzieła sztuki:
Pojedyncze obiekty sztuki o znaczeniu regionalnym (do trzech*) (3)
Zegar z ruchomymi scenami Drogi Krzyżowej - autor Herman Jakob z 1789 r. (3)
"Der größte Topf der Welt" - garniec Gwidona Buchwalda z 1933 roku (3)
I.D. Muzea i wystawy (w tym skanseny, galerie, muzea techniki)
Muzea o znaczeniu regionalnym (do trzech) (5)
Muzeum Ceramiki w Bolesławcu (5)
Muzea o znaczeniu lokalnym (do trzech***) (2)
Muzeum Michaiła Kutuzowa w Bolesławcu (0)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu regionalnym* (w sumie za pierwsze trzy) (2)
Wystawa "U źródeł bolesławieckiej ceramiki" w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej
Polska-Saksonia 2007-2013 (2)
Sklep muzealny otwarty w godzinach pracy muzeum (1)
Muzeum ceramiki w Bolesławcu (1)
Wersje obcojęzyczne ekspozycji i prezentacji multimedialnych (do dwóch) (każda 1)
Muzeum Ceramiki w Bolesławcu (1)
Własny materiał informacyjny, wydany nie dawniej niż przed 5 laty (1)
Muzeum Ceramiki w Bolesławcu (1)
I.E. Eventy kulturowe:
Regularne eventy kultury wysokiej o znaczeniu regionalnym (do dwóch) (4) Międzynarodowy Festiwal Muzyczny
im. Józefa Ignacego Schnabla, Nowogrodziec(4)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu regionalnym (do trzech) (4)
Bolesławieckie Święto Ceramiki (4)
Festiwal Blues nad Bobrem w Kliczkowie i Bolesławcu (4), Święto Pieczenicy w Gościszowie (4), Skate-Maraton
Borów Dolnośląskich w Osiecznicy (0)
Regularne działanie na terenie regionu grup inscenizacji historycznej (pierwsze 2) (5)
Bractwo Rycerskie Św. Michała Archanioła z Bolesławca (Europa XIII wiek, Ruś) (5)
I.F. Funkcjonujące zakłady przemysłowe z ofertą turystyczną lub kulturową
Brak
I.G. Kulturowo znacząca oferta przyrodnicza:
Park Krajobrazowy na terenie regionu (do trzech) (2)
Przemkowski Park Krajobrazowy (2)
Rezerwat przyrody na terenie regionu (poza Parkami Narodowymi i Krajobrazowymi) (do trzech) (1)
Rezerwat florystyczny "Brzeźnik" (1)
Rezerwat leśny "Torfowisko Borówki" (1)
Fragment "Wrzosowisk Świętoszowsko-Ławszowskie" w Osiecznicy (1)
Fragment ostoi "Dolina Dolnej Kwisy" (0)
Fragment Borów Dolnośląskich (0) Ogród przy rezydencji, park kultywowany (za pierwsze dwa obiekty)
(2) Park pałacowy w Dąbrowie Bolesławieckiej z XIX wieku (2)
Park miejski mniejszy (powierzchnia od 1-4 ha) z obiektami sztuki** (pierwszy) (1)
Planty miejskie w Bolesławcu z murami obronnymi (1)
I.H. Szlaki kulturowe:
Materialne szlaki lub trasy w miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (3)
Czerwony Szlak Miedzi i Kamienia w Bolesławcu (3)
Camino de Santiago w Bolesławcu (3)
Oznaczone trasy rowerowe na terenie gminy Bolesławiec, (0) Wirtualne trasy tematyczne w miejscowościach
regionu (za pierwsze trzy) (1)
Via Fabrilis - szlak tradycji rzemieślniczych (realizowany przez Správa Krkonošského národního parku
i Muzeum Ceramiki w Bolesławcu) (1)
Wirtualne trasy tematyczne w miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (1)
Ścieżka dydaktyczna w Bolesławcu (1)
Ścieżka miejska w Bolesławcu (1)
Dydaktyczna ścieżka leśna w Bolesławcu (1)
Kategoria II: Elementy obsługi turystycznej:
II.A. Informacja turystyczna:
Informacja turystyczna na miejscu regularnie czynna (2)
Punkt Informacji Turystycznej i Kulturalnej w Bolesławcu (2)
II.B. Infrastruktura turystyczna:
Hotele 5,4,3,2,1-gwiazdkowe, hostele, schroniska, kwatery zorganizowane - (za pierwsze dwa obiekty każdej
kategorii) (2)
Hotele 5* - brak (0)
Hotele 4* - Zamek Kliczków Centrum Konferencyjno-Wypoczynkowe (2)
Hotele 3* - Hotel Garden w Bolesławcu (2), Hotel Protea w Bolesławcu (2)
Hotele 2* - Hotel Prnjavor w Bolesławcu (2), Hotel Picaro w Kraśniku Dolnym (2)
Hotele - Pensjonat u Janiny w Bolesławcu (2)
Kwatery zorganizowane: Ośrodek Agroturystyczny "Jagoda" L. Bodurka (2), Gospodarstwo Agroturystyczne
Cecylia Binder (2), Gospodarstwo Agroturystyczne Maria Mieniek (0), Wynajem noclegów Jerzy Wesołowski
(0), Zajazd "Sosnówka" (0)
Restauracje z autentyczną krajową kuchnią tradycyjną (za pierwszy inny obiekt) (2) Restauracja "Stary
Młyn" w Bolesławcu (2)
Inne restauracje (za pierwszy obiekt) (1)
Restauracja "Chata Myśliwska" w Bolesławcu (1)
Restauracja "Centrum" w Bolesławcu (0)
Restauracja "Wolles" w Bolesławcu (0)
Restauracja "Anabela" w Bolesławcu (0)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 22 (za pierwszą) (1)
Italian Pizza (11:00-24:00) w Bolesławcu (1)
Bistra, bary (za pierwszy obiekt) (1)
Bar "Kurna Chata" w Bolesławcu (1)
Bar Łajba" w Bolesławcu (0)
Cafe-Bar "Joker" w Bolesławcu (0)
Bar "Karma" w Boleśławcu (0)
Możliwość wynajęcia na miejscu autokaru, minibusa, samochodu (pierwsze dwie oferty) (2)
Przedsiębiorstwo Transportowe "Tyrcz" w Bolesławcu (2)
Lux-Trans w Bolesławcu (2)
II.C. Infrastruktura komunikacyjna:
Inny* dworzec kolejowy na miejscu (2)
Dworzec kolejowy w Bolesławcu (2)
Dworzec autobusowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec autobusowy PKS w Bolesławcu (2)
Autostrada lub droga szybkiego ruchu w odległości mniej niż 20 km (za pierwsze dwie) (4) Autostrada
A4 (4)
Autostrada A18 (4)
Droga ekspresowa lub droga główna krajowa w odległości mniej niż 10 km (za pierwsze dwie) (2)
Droga krajowa nr 94 (2)
Inne połączenie* bez utrudnień dla autokarów (za pierwsze dwa) (1)
Droga wojewódzka nr 297 (1)
Obecność komunikacji miejskiej, gminnej, regionalnej (2)
Miejski Zakład Komunikacji Sp. z o.o. Bolesławiec (2)
Całodobowa oferta taxi na miejscu (1)
Radio Taxi Bolesławiec (1)
II.D. Promocja turystyczna:
Samodzielny udział regionu lun innych podmiotów (jak wyżej) w krajowych targach turystycznych (za każde
stoisko do trzech) (2)
Promocja powiatu bolesławieckiego na Międzynarodowych Targach Turystycznych ITB w Berlinie (stoisko
dolnośląskie) (2)
Zorganizowanie konferencji naukowej lub popularyzacyjnej związanej z turystyką w ciągu ostatniego roku
(1)
Konferencja pt. "Wykorzystanie sąsiedzkich doświadczeń w promocji turystyki transgranicznej na przykładzie
szlaków: Via Regia, Via Sacra, drogi św. Jakuba oraz szlaku napoleońskiego" zorganizowana przez Dom Kultury
w Bolesławcu 19.VI 2012 roku (1)
Kategoria III: Pozostała oferta czasu wolnego:
III.A. Instytucje kultury:
Sezonowa oferta teatralna lub muzyczna** (za pierwsze dwie) (1)
Teatr Stary w Bolesławcu (1)
Kino stałe (za pierwszy obiekt) (2)
Kino-Teatr "Forum" w Bolesławcu (2)
III.B. Atrakcje krajobrazowe:
Pomniki przyrody (za pierwsze dwa) (1)
Aleja Przyleśna w Bolesławcu - grupowy pomnik przyrody (1)
Głazy narzutowe w Bolesławcu (1)
III.C. Oferta sportowa, edukacyjna i rekreacyjna:
Baseny kryte ogólnodostępne (za pierwszy obiekt) (2)
Bolesławiecki Park Wodny "Orka (2)
Basen kryty Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Bolesławcu (0)
Baseny otwarte ogólnodostępne (za pierwszy obiekt przy braku basenu krytego) (1)
Basen odkryty w Gminie Gromadka (1)
Plaże morskie ogólnodostępne, plaże jeziorne, rzeczne (za pierwszy obiekt) (2)
Plaża naturystów w Bolesławcu (2)
Stała oferta kursów językowych ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę) (2)
Szkoła Języków Obcych "Oxpress" w Bolesławcu (2)
Szkoła Języków Obcych "Expert" w Bolesławcu (0)
Szkoła Języków Obcych "Progress" w Bolesławcu (0)
Stałe centra sportowe z ofertą ogólnodostępną (za pierwszy obiekt) (2)
Miejski Ośrodek Sportu w Bolesławcu (2)
Gminny Ośrodek Kultury i Sportu: Osiecznica, Gromadka, Nowogrodziec, Kruszyn (0)
Stadiony sportowe (za pierwszy obiekt) (1)
Stadion Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Bolesławcu (1)
Lodowiska ogólnodostępne stałe (za pierwszy obiekt (2)
Lodowisko Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji w Bolesławcu (2)
Kategoria IV: Inne czynniki wspierające turystykę kulturową:
IV. A. Instytucje w regionie:
Obecność innej uczelni wyższej w regionie (za pierwsze dwie) (2)
Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki w Jeleniej Górze, Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Bolesławcu
(2)
Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Bolesławcu (2)
Społeczna
Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania w Łodzi, Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Bolesławcu
(0)
Uniwersytet
Ekonomiczny we Wrocławiu, Zamiejscowy Ośrodek Dydaktyczny w Bolesławcu (0)
IV.B. Oferta turystyki zdrowotnej w regionie:
Sanatoria i ogólnodostępne ośrodki rehabilitacji (punkty za pierwsze dwa obiekty)(2)
Ośrodek Rehabilitacji Dziecięcej przy Żłobku ZOZ w Bolesławcu (2)
Miejski Zakład Rehabilitacji Leczniczej Spółka z o.o. Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Bolesławcu
(2)
IV.C. Oferta turystyki biznesowej w regionie:
Brak
IV.D. Oferta shoppingu w regionie:
Galeria zakupów o znaczeniu regionalnym (pierwszy obiekt) (4), jeden następny (2)
Bolesławiec City Center (BCC) (4)
Autoryzowany punkt sprzedaży specyficznych produktów regionalnych z patentem europejskim (za pierwszy
obiekt) (2)
Centrum Handlowe Intermarché w Bolesławcu (2)
IV.E. Zagraniczne Partnerstwa Miast i Regionów:
Istnienie zagranicznych związków partnerskich regionu lub jego miejscowości (pierwsze cztery) (1)
Mariagerfjord (1)
Pirna (1)
Siegburg (1)
Czeska Lipa (1)
ponadto: Nogent-sur-Marne (0),Prnjavor (0),Molde (0),Vallecorsa (0)
Podsumowanie punktacji:
Kategoria I: 132
Kategoria II: 48
Kategoria III: 17
Kategoria IV: 18
RAZEM: 215 punktów
Wnioski: ocena potencjału turystyczno-kulturowego powiatu bolesławieckiego
Analiza potencjału turystycznego wykazała 132 punktów w najważniejszej (I) kategorii, co klasyfikuje
powiat bolesławiecki jako mikroregion o średnim potencjale turystycznym. Powiatowi brakuje bardzo silnych
atrakcji turystycznych, mogących przyciągnąć zainteresowanych. Dodatkowo przewodnia rola miasta powiatowego
została zarzucona na rzecz rozwoju pozostałych gmin w regionie. Sam Bolesławiec nie dysponuje dostatecznie
atrakcyjną ofertą turystyczną, dlatego należy ją rozpatrywać w kontekście wszystkich gmin - Bolesławiec,
Gromadka, Osiecznica, Warta Bolesławiecka i Nowogrodziec. Wszystkie najważniejsze atrakcje i zabytki
powiatu są od siebie oddalone o kilkanaście kilometrów, a zatem tworzą dość równomiernie nakładającą
się na region siatkę turystyczną.
W regionie występują zróżnicowane obiekty sakralne z wielu okresów historycznych. Turystyka sakralna
znajdzie zainteresowanych zarówno u pasjonatów architektury kościelnej, jej oferta może także obsłużyć
ruch pielgrzymkowy wiernych z uwagi np. naSanktuarium Wniebowziętej Matki Kościoła w Bolesławcu
z XV wieku. Kombinacja oferty turystycznej ze sprzedażą pamiątek (z uwzględnieniem donacji) mogłaby przynieść
zauważalne dochody. Na terenie powiatu znajduje się kilka świątyń, z których część swoją genezę wywodzi
z wieków średnich i funkcjonuje nieprzerwanie do dziś. Należy zwrócić uwagę na znaczące walory architektoniczne
tych obiektów, które dotychczas nie doczekały się opracowania w jednej publikacji ani projekcie lub programie
turystycznym.
Obiekty inżynierii, zespoły fabryczne oraz zabudowania industrialne są ważną wizytówką powiatu bolesławieckiego.
Nadal funkcjonuje kilka zakładów z XIX wieczną genezą. Czołowe miejsce wśród potencjalnych atrakcji technicznych
zajmuje monumentalny wiadukt kolejowy sprzed niemal dwóch stuleci, który wchodził w skład pruskiej linii
komunikacyjnej Berlin-Wrocław. Choć zdatny do użytku, nie jest on wykorzystywany w ramach regularnych
kursów pociągów pasażerskich.
Na terenie wszystkich gmin organizowane są cyklicznie eventy kultury masowej. Poza Bolesławieckim Świętem
Ceramiki, promocja tych imprez nie wykracza jednak poza granice powiatu, co w praktyce ogranicza ich
zasięg oddziaływania i nie pozwala im stać się magnesami turystyki. Większość eventów realizowana jest
w miesiącach letnich, tym samym jest skierowana do mieszkańców lub turystów przebywających na urlopie.
Najważniejsze wydarzenia kulturowe to Międzynarodowy Festiwal Muzyczny im. Józefa Ignacego Schnabla w
Nowogrodźcu, Dni Gminy Nowogrodziec, Skate-Maraton Borów Dolnośląskich w Osiecznicy, Festyn Tradycji
Świętojańskich w Warcie Bolesławieckiej, Święto Pieczenicy w Gościoszowie, Festiwal Bluesa nad Bobrem
w Kliczkowie i Bolesławcu, Święto Wrzosu w Borówkach (Gmina Gromadka) i wspomniane Bolesławieckie Święto
Ceramiki. Poza nim miasto powiatowe nie organizuje znaczących eventów, nie odgrywa zatem w tej sferze
dominującej roli ośrodka kulturalnego.
Inaczej rzecz ma się w zakresie muzealnictwa: właśnie w mieście powiatowym znajduje się kluczowy dla
mikroregionu obiekt tego typu. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu swoją ofertę kieruje do turystów z całego
kraju i zagranicy, prezentując kilkusetletnią tradycję ceramiczną miasta oraz dostarczając profesjonalnie
opracowane ekspozycje opisujące bogate zbiory wyrafinowanej ceramiki bolesławieckiej. Jest to zarazem
jedyny obiekt muzealny w regionie, który właściwie inwestuje w promocję swoich zbiorów. Ponadto muzeum
organizuje konferencje naukowe i mikroeventy kulturowe na terenie miasta, wydaje własny materiał naukowy
i reklamuje Bolesławiec na targach turystycznych. Niewielkie Muzeum Kutuzowa w Bolesławcu nie udostępnia
dokumentacji fotograficznej swojej kameralnej wystawy, dlatego też nie jest aktualnie w stanie zaproponować
atrakcyjnej oferty muzealnej, która przyciągnęła by zainteresowanych spoza powiatu bolesławieckiego.
Powiat nie wykorzystuje w pełni potencjału płynącego z organizowanych eventów kulturowych. Rzadko odwołują
się one bezpośrednio do historii regionu, a ta przecież obfitowała w ważne i ciekawe wydarzenia w ciągu
wieków (jak choćby wydarzenia z okresu wojen napoleońskich). Imprezy z elementami rekonstrukcji historycznej
cieszą się dużym zainteresowaniem na terenie całego kraju, natomiast w powiecie bolesławieckim pojawiają
się one sporadycznie, jeśli nie rzadko.
W regionie znajduje się spory zespół pałaców i ruin zamkowych, z czego część niestety jest przeważnie
zaniedbana lub niedostępna dla turystów z powodu prywatyzacji gruntów i braku zainteresowania inwestorów.
Ich walory architektoniczne są marnowane (jak choćby w przypadku dworu w Gościszowie).
Powiat bolesławiecki posiada znaczne walory przyrodnicze z uwagi na obecność kilku rezerwatów przyrody,
jednego parku krajobrazowego oraz wielkiego kompleksu Borów Dolnośląskich. Stwarza to doskonałe warunki
do wypoczynku dla całych rodzin na łonie natury, do czego też zachęca Bolesławiec, dostarczając atrakcyjne
wirtualne panoramy tych walorów, łatwo dostępne i proste w nawigacji. Aktywnemu spędzaniu czasu w powiecie
sprzyja również rozbudowana oferta sportowo-rekreacyjna w postaci basenów, pływalni, gminnych ośrodków
sportu oraz boisk różnorodnego użytku. Opłacalna dla powiatu oferta shoppingu koncentruje się wokół galerii
zakupów Bolesławiec City Center, autoryzowanego centrum handlowego sprzedającego produkty najważniejszych
europejskich marek. Budynek mieści w sobie kilkanaście sklepów, butików oraz market spożywczy, które
świadczą kompleksową ofertę dla mieszkańców powiatu.
Poziom rozwinięcia bazy hotelowo-gastronomicznej oraz infrastruktury turystycznej jest dobry. Obok licznych
nie skategoryzowanych noclegów oraz gospodarstw agroturystycznych w powiecie znajduje się jeden hotel
o wysokim standardzie (czterogwiazdkowy) z historycznym tłem (Zamek Kliczków), dwa hotele trzygwiazdkowe,
dwa hotele dwugwiazdkowe oraz jeden jednogwiazdkowy. Region oferuje lokale gastronomiczne z kuchnią regionalną,
a także restauracje oraz bary szybkiej obsługi, czynne również po godzinie 22. W Bolesławcu funkcjonuje
miejska komunikacja autobusowa oraz Radio Taxi, natomiast głównymi arteriami powiatu są dwie nitki południowej
autostrady przebiegającej na linii wschód-zachód.
Postulaty rozwijania oferty turystyczno-kulturowej:
Docenić należy starania Bolesławieckiego Centrum Ceramiki w zakresie promocji dziejów regionu, jednak
w kontekście potrzeb całego powiatu to zbyt mało, ewidentna jest potrzeba stworzenia jednej, profesjonalnie
opracowanej oferty dla turystów z całego kraju. Zalecane byłoby zwiększenie skali promocji turystycznej
powiatu w zakresie organizacji imprez przez poprawę ich zaplecza organizacyjno-informacyjnego.
Unikalną atrakcją dla turystów mogłoby być wprowadzenie przewozów pasażerskich po powiecie, z użyciem
zabytkowej lokomotywy i taboru z XIX wieku, z historycznym wyposażeniem przedziałów, koniecznie realizowanych
po trasie przez wielki wiadukt kolejowy. Dodatkowo mogłoby to stworzyć przestrzeń dla innych niż militarne
rekonstrukcji historycznych, których deficyt w Polsce jest odczuwalny. Ewentualny kolejowy szlak kulturowy
śladami ciekawostek oraz codziennego życia XIX--wiecznego Bunzlau i okolicy byłby pierwszym takim przedsięwzięciem
w regionie. Turyści, w tym studenci czy uczniowie oraz grupy rodzinne mogliby przeżyć
np. weekend z perspektywy
pasażera pociągu, korzystając w stylizowanych historycznie budynkach stacji z proponowanych tam interaktywnych
mikroeventów edukacyjnych (jak tematyczne gry terenowe i warsztaty). Taka inwestycja wiązała by się z
koniecznością częściowego odbudowania torowisk. Kurs koleją mogłyby być uzupełnione spacerem przez miasto
(docelowe miejsce podróży), stwarzającym sposobność do wędrówki przez meandry bolesławieckiej historii
i zapoznania się z kolekcjami muzeum. Taka oferta mogłaby być udanym połączeniem turystyki industrialnej,
historycznej i miejskiej.
Ewentualny szlak sakralny (kościołów ewangelickich, późnośredniowiecznych, cmentarzy nowożytnych, świątyń
dedykowanych konkretnym świętym czy choćby zachowanych ruin klasztorno-zamkowych) na terenie powiatu
miałby jak najbardziej rację bytu. Zalecana jest również odpowiednia wirtualna promocja tych obiektów,
ponieważ przy obecnym jej stanie potencjał turystyki sakralnej w regionie pozostaje niewykorzystany.
Każda świątynia na takim szlaku powinna być pod stałą opieką osoby, która będzie wpuszczać wycieczki
i indywidualnych turystów, oraz udostępniać wcześniej opracowany materiał informacyjny.
Ze względu na wyjątkowe powojenne dzieje migracji ludzkich w mikroregionie można rozważyć powołanie wirtualnego
szlaku tematycznego, dedykowanego osadnikom (reemigrantom) z terenów bałkańskich, obejmującego nadal
silnie obecne elementy kulinarne Stworzenie takiej oferty wiązało by się z nawiązaniem współpracy z sąsiadującymi
regionami.
Kluczowa oferta muzealna powiatu obraca się wyłącznie wokół Muzeum Ceramiki w Bolesławcu. Choć obiekt
przygotowany jest na przyjęcie krajowych, jak i zagranicznych turystów, to jednak świadczona oferta skierowana
jest wyłącznie do entuzjastów ceramiki. Obecność Muzeum Miejskiego oraz Muzeum Michaiła Kutuzowa działa
niewątpliwie na korzyść Bolesławca, jednak prezentowane tam ekspozycje muszą dopiero zapracować na popularność
porównywalną z pierwszym obiektem muzealnym w regionie. Wystawa oraz ceramiczne dziedzictwo miasta powinny
być promowane w programie każdej imprezy w powiecie. To właśnie z tej strony Bolesławiec zaprezentował
się na Międzynarodowych Targach Turystycznych w Berlinie i w ten sposób może wzbudzać zainteresowanie
zachodnich gości. Oferta regionu nie może jednak opierać się tylko na tej jednej atrakcji, potrzebne
jest stworzenie wieloaspektowej propozycji pobytu.
Bolesławiec - miasto powiatowe - organizuje tylko dwa cykliczne eventy kulturowe. Wykreowanie imprezy
teatralnej lub muzycznej mogłoby zaspokoić ambicje subregionalnego ośrodka i poprawić jakość życia kulturalnego.
Jednak zorganizowanie np. festiwalu muzyki klasycznej czy chóralnej będzie wymagało znacznych nakładów
i należy liczyć się z początkową trudnością wytworzenia marki przyciągającej melomanów. Z drugiej strony
w razie trwałego sukcesu takiej imprezy i jej wpisania się w mapę eventów kulturalnych województwa powiat
znacznie zyska na popularności jako miejsce docelowe wypraw turystów kulturowych. Piękny budynek zabytkowego
Teatru Miejskiego oraz wnętrza bolesławieckiej fary nadawałyby się idealnie na organizację takich właśnie
koncertów.
Potencjał eventowy tkwi także w bogatej mozaice kulturowej, jaka wytworzyła się na terenie powiatu. Wymieszanie
się żywiołu polskiego, bałkańskiego, niemieckiego i czeskiego daję doskonałą okazję do cyklicznie organizowanego
festiwalu wielokulturowości, który zapoznałby turystów z międzynarodowym folklorem, kuchnią, językiem,
tańcem, zwyczajami, wyrobami sztuki ludowej i tradycjami rzemieślniczymi przy akompaniamencie etnicznej
muzyki i komentarzami ze strony fachowo przygotowanego personelu, na przykład pracowników turystycznego
punktu informacyjnego. Niewykluczone, że w kontekście takiej oferty zainteresowanie regionem wykazaliby
także turyści pochodzenia niemieckiego, zaciekawieni turystyką sentymentalną.
Nawiązanie trwałej współpracy z grupami rekonstrukcji historycznej odtwarzającymi różne okresy historyczne
mogłoby być silnym impulsem do wykreowania nowych imprez o profilu historycznym. Warunkiem jest zaprezentowanie
czegoś więcej niż tylko obecnych niemal w każdym regionie kraju i mocno opatrzonych inscenizacji bitew,
turniejów rycerskich czy widowiskowych oblężeń. W Bolesławcu - w oparciu o zachowane i kultywowane tradycje
regionu, w tym życia codziennego mieszkańców tych ziem w ciągu minionych wieków, ich zwyczaje, i inne
elementy kultury - istnieje potencjał dla prezentacji w ramach imprez tradycyjnego rzemiosła (papierniczego,
włókienniczego, kultury agrarnej, wytwarzania narzędzi, a w szczególności ceramiki). Przykładowo możliwa
byłaby inscenizacja życia w zrekonstruowanym grodzie kultury łużyckiej, najazd husycki, życie codzienne
pod panowaniem habsburskim i bunt z tego okresu, inscenizację bitew w czasie wojen Francji z koalicjami
narodów wizyta Napoleona, pobyt i śmierć marszałka Kutuzowa, przyjazd cara Aleksandra I do Bolesławca,
a także osiągnięcia ludzi nauki i sztuki związanych z Bolesławcem, atak żołnierzy sowieckich na bunkry
niemieckie i wiele innych wydarzeń, obo0k tego zaś okoliczności powstania ośrodka wytwarzania słynnej
ceramiki bolesławieckiej i jej historyczne technologie produkcyjne. Jak długo w regionie nie funkcjonują
własne grupy żywej historii, istotną kwestią dla rozwoju rekonstrukcji historycznej jest zaangażowanie
i pomoc organów samorządowych, które zapewniłyby aprowizację, nagrody rzeczowe w konkursach, zawodach
i turniejach oraz przede wszystkim zwrot kosztów podróży, tak ważny dla odtwórców z odległych części
kraju.
Dobrym pomysłem na rozwinięcie turystyki kulturowo-przyrodniczej byłoby skonstruowanie szlaków tematycznych
poświęconych np. bogatej awifaunie, gatunkom zagrożonym wymarciem, roślinności prowincji atlantyckiej
czy choćby zmieniającemu się w ciągu wieków horyzontowi geograficzno-przyrodniczemu powiatu bolesławieckiego
z punktu widzenia jego mieszkańców. Wyposażony w ścieżki dydaktyczne i bogate zbiory fotografii oraz
filmów, korzystający ze stałej wystawy i możliwości udostępniania prezentacji w jednym z ośrodków kulturalnych
powiatu, szlak byłby dobrym uzupełnieniem oferty kulturalnej regionu.
Dla turystów nie zmotoryzowanych rekomendowane byłoby wprowadzenie przynajmniej w sezonie oferty tematycznej
w postaci kursującej regularnie (np. w soboty sezonu turystycznego) lub uruchamianej na zamówienie grupowe
linii autokarowej (mikrobusowej) z przewodnikiem lub przynajmniej wielojęzycznym materiałem popularno-naukowym
dostosowanym do danej grupy turystów (np. dzieci szkolnych, turystów niemieckich, rosyjskich, zwolenników
turystyki regionalnej, etnicznej, entuzjastów architektury. W skład takiej oferty objazdu powinny wejść
obiekty ciekawe architektonicznie, zabytkowe kościoły, znaczące obiekty techniczne, w tym wiadukt kolejowy.
|
