Główna :  Dla autorów :  Archiwum :  Publikacje :  turystykakulturowa.ORG

Data wydania 8 lipca 2013, redaktor prowadzący numeru: Izabela Wyszowska

Numer 7/2013 (lipiec 2013)

Data wydania 1 lipca 2013, redaktor prowadzący numeru: Izabela Wyszowska

Numer 7/2013 (lipiec 2013)

Opracowanie tras: Mieszko Sałamacha,
Treści opisów zaczerpnięte m.in. z: M. Olczak, J. Moniatkowicz, Przewodnik historyczny po Bolesławcu.

Dzień 1. W średniowiecznym Bolesławcu
Rynek w Bolesławcu.
Poszczególne części rynku nazywano od konkretnych jarmarków, np. Babski Rynek od kramów handlujących belami lnu. Znajdowała się tam również figura legendarnego burmistrza Bleyhahna, pręgierz oraz waga miejska z 1613 roku. W 1945 roku rynek spłonął w wyniku sowieckiego plądrowania miasta. Odgruzowanie nastąpiło 3 lata później.

1. Ratusz
Pierwotny ratusz był konstrukcji drewnianej, jednak nie sposób określić dokładnej daty jego powstania. Orientacyjnie przypisuje się ten moment na czas wzbogacenia się rady miasta i cechów rzemieślniczych w połowie XIV wieku. Pierwszym poświadczonym źródłowo burmistrzem Bolesławca był Mikołaj Broda, zgodnie z dokumentem z 1326 roku. Wejście na ratuszową wieżę gwarantuje obejrzenie wspaniałej panoramy miasta. W średniowieczu została ona zniszczona w wyniku pożaru, jednak została odbudowana w 1433 roku. W XVI wieku zegar ratuszowy wybijał czas zupełnie inaczej niż obecnie - wzorem grecko-rzymskim doba miała swój początek o zachodzie słońca, godzinę później zegar wybijał godzinę 1, a z nowym zachodem - godzinę 24.
Z rynku przejście ulicą Sierpnia 80 w stronę barokowego portalu Prochowskiego i najważniejszego sanktuarium w Bolesławcu.

2. Kościół farny p.w. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja
Świątynię zbudowano w najwyższym punkcie Starego Miasta. Tuż obok stał przedlokacyjny kościół p.w. św. Doroty, najprawdopodobniej wybudowany jeszcze w 1194 roku z inicjatywy wrocławskiego kupca jako podzięka za uratowanie na zdradliwych bagnach koło Żywego Źródła. W lutym 1453 w murach kościoła gościł słynny bernardyn, a później święty Jan Kapistran, który wygłosił tu żarliwe (i brzemienne w skutki) kazanie, w efekcie którego doszło między innymi do wygnania z miasta Żydów. W 1492 roku obiekt spłonął w wyniku najazdu husyckiego. Przystąpiono natychmiast do odbudowy, w którą zaangażował się biskup wrocławski i książę oleśnicki Konrad. Wówczas to w czasie remontu odnaleziono pod posadzką pisane po polsku listy, wymieniające nazwy okolicznych miejscowości. Dnia 8 maja 1514 roku luterański pastor i absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego Jakub Süßenbach odprawił w świątyni pierwsze nabożeństwo protestanckie, a następnie przejął kościół w posiadanie. W roku 1642, w trakcie wojny 30-letniej świątynię spalono, jednak została ona odbudowana przez Gulio Simonettiego i na stałe pozostała już przy katolikach. Wewnątrz znajduje się epitafium Georga Albrechta i jego żony Benigny z 1575 roku - jego fundatorzy wraz z 9 synami i 6 córkami klęczą pod wizerunkiem Chrystusa. Dalej znajduje się kolejne wczesnorenesansowe epitafium Antoniusa Schwartza i jego żony Margarethy oraz nagrobek Hansa, Magdaleny i Anny Seidel. W kościele umieszczono także płytę nagrobną Jana Süßenbacha, syna pierwszego protestanckiego pastora w Bolesławcu oraz synka Władysława von Bibran, Sebastiana. Nad grupą epitafiów widać zegar słoneczny z 1907 roku autorstwa Ryszarda Munzkyego z łacińskim wierszem: Hora fugit, Mors venit, Umbra transit, Lux manet". Na terenie sanktuarium znajduje się także najstarsza kaplica p.w. Krzyża świętego, a także ufundowana przez naczelnika prowincji Ottona von Nositz kaplica p.w. św. Barbary oraz wybudowana jako donacja burmistrza miasta Jana Büttnera z 1693 roku kaplica p.w. św. Katarzyny. Ostatnia kaplica p.w. św. Aleksego związana jest z osobą burmistrza Sebastiana Józefa Wolfgeila. Pod tabernakulum znajduje się zdobiony relikwiarz, przeznaczony dla odłamków św. Krzyża przywiezionych z Rzymu w 1737 roku przez dwóch mnichów. Obecnie oprawione w posrebrzany krzyż relikwie znajdują się w kościelnym locum secretum. Na końcu nawy głównej znajduje się wykonany za 600 talarów ołtarz główny autorstwa Jerzego Leonarda Webera z lat 1723-25. Wieża kościelna liczy 55 metrów wysokości. W 1939 roku rozbrzmiewały z niej cztery dzwony, teraz wisi tylko jeden, pod wezwaniem Panny Marii. W roku 2012 kościół otrzymał tytuł bazyliki mniejszej.
Z Kościoła p.w. Wniebowzięcia NMP i św. Mikołaja należy kierować się w stronę pobliskiej ulicy Zacisze.

3. Mury obronne
Najlepiej zachowana część murów obronnych Bolesławca znajduje się pobliżu baszty pełniącej dziś siedzibę Towarzystwa Fotograficznego. Od wylotu ulicy Zacisze widoczne są zarysy dwóch linii murów z czterema basztami. Pierwsze kamienne obwarowania miasta wspomniane są w kronikach z 1316 i 1344 roku. Po najazdach husyckich zmodernizowano fortyfikacje i zasilono fosę z pobliskich stawów, tj. Świńskiego i Zamkowego. Kanał doprowadzający wodę jest dzisiaj traktowany jako część podziemi miejskich.
Propozycja kolacji: historycznegospody w obrębie rynku "Pod Trzema Lipami", "Pod Trzema Wieńcami" lub "Pod Złotym Aniołem"
Propozycja noclegu: Hotel Hotel Protea (***) w Bolesławcu lub Pensjonat u Janiny w Bolesławcu.


Dzień 2. Bunzlau w świetle lamp gazowych
Trasa skupia się na obiektach wokół rynku. Początek zwiedzania na skwerze za ulicą Kubika.

1. Pomnik Kutuzowa na ulicy B. Kubika
Żeliwny pomnik powstał z inicjatywy króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III ku upamiętnieniu osoby carskiego feldmarszałka Michaiła Kutuzowa, zmarłego w Bunzlau podczas pościgu za uchodzącym z Rosji Napoleonem. Monarcha pruski zlecił jego wykonanie najsłynniejszym XIX-wiecznym artystom niemieckim: Janowi Gottfriedowi Shädow oraz Karlowi Friedrichowi Schinkel. Pierwszy z nich był nadwornym rzeźbiarzem pruskiego monarchy, on to zaprojektował kwadrygi na Bramie Brandenburskiej w Berlinie. Drugi zaprojektował i wzniósł m.in. berlińską katedrę, teatr, Altes Museum, pałace w Charlottenhof i Nowy Pawilon w Charlottenburgu. Obelisk wykonano w królewskiej odlewni w Berlinie, następnie przetransportowano w częściach do Głogowa drogą wodną a następnie wozami do Bolesławca.
Kontynuacja spaceru ulicą Kubika aż do kościoła ewangelickiego.

2. Dawny kościół ewangelicki (aktualnie katolicki, MB Nieustającej Pomocy)
Świątynia wzniesiona za przyzwoleniem króla Fryderyka II Wielkiego. Kamień węgielny położono 22. czerwca 1752 roku, natomiast poświęcenia dokonano już w pierwszą niedzielę Adwentu 1756 roku. W prezbiterium stał pierwotnie barokowy ołtarz, a po przeciwległej stronie umieszczono potężne organy wykonane przez świdnicką firmę Schlag w 1885 roku. Od połowy XVIII wieku po okres II wojny światowej był to jeden z dwóch najważniejszych kościołów w Bolesławcu. Nad okolicą góruje neogotycka wieża kościoła, wykonana z piaskowca, o wysokości 73 metrów.
Z Placu Zamkowego przed kościołem ewangelickim przejście na ulicę Karpecką do "Hotelu pod Czarnym Orłem"

3. "Hotel pod Czarnym Orłem"
Otwarty przez właściciela gospody "Pod Trzema Lipami", karczmarza Zollera, w lutym 1810 roku. Dwa lata później, 13. XII 1812 roku, zawitać miał tam niecodzienny gość - cesarz Napoleon Bonaparte, który wracał do Francji po klęsce kampanii rosyjskiej pod przybranym nazwiskiem hrabiego de Saint Vincent. Zajął pokój na pierwszym piętrze. Po jego wyjeździe gospodarz wynajmował ten pokój po wyższej cenie. Nie była to jednak pierwsza wizyta Napoleona w Bolesławcu. Wcześniej pojawił się on w mieście po zwycięskiej bitwie pod Friedland z dnia 9.VIII 1807 roku.
Należy przejść ulicę Braci Śniadeckich w kierunku ulicy Teatralnej, na której mieści się budynek Teatru Miejskiego.

4. Teatr Miejski
Wcześniej znajdował się tutaj arsenał 3 batalionu 6 regimentu Landwehry w Bolesławcu. W 1857 roku budynek został przekształcony na potrzeby teatru miejskiego. Dnia 25 grudnia odbyła się w nim premiera sztuki Laubego pt. "Książę Fryderyk". Trzydzieści lat później zdecydowano się na gruntowną modernizację, wyburzono całe wnętrze, poddasze i dach. Wzniesiono nową dwukondygnacyjną konstrukcję z widownią, zautomatyzowaną sceną oraz miejscem dla orkiestry. Obecnie teatr nie posiada stałego zespołu aktorów i jest wykorzystywany przez Młodzieżowy Dom Kultury w Bolesławcu.

5. Sąd Rejonowy
Najwyższym budynkiem w tym fragmencie miasta jest Sąd Rejonowy, którego gmach pierwotnie wzniesiono na potrzeby gimnazjum. Kamień węgielny położono w dniu koronacji pomniejszego cesarza Wilhelma I na króla Prus, to jest 18.X 1861 roku. Otwarcie szkoły nastąpiło 3.VIII 1864 roku w samo południe. Obiekt uważany był za jeden z najładniejszych gimnazjów na Śląsku. Budynek utrzymany jest w stylu angielskiego gotyku. Na wieży znajduje się duża płaskorzeźba z przedstawieniem herbu miasta wzorowanym z pieczęci z początku XVIII wieku. W pobliżu budynku Sądu znajduje się pomnik urodzonego w Bunzlau Martina Opitza, XVII-wiecznego poety epoki baroku, uznawanego za założyciela tzw. "śląskiej szkoły poetów".
Ulicą Sądową i krzyżującą się z nią ulicą Daszyńskiego dochodzi się do Placu Wolności.

6. Pomnik Kresowiaków oraz Reemigrantów z Jugosławii
Wykonany z piaskowca pomnik zdobią dwie pamiątkowe tablice: 50 lat minęło… 17 września 1945-1995 Przybyliśmy z Kresów Wschodnich. Powróciliśmy. Tutaj będziemy; Po latach tułaczki ponownie na ojczystej ziemi - Reemigranci z b. Jugosławii. Przed rokiem 1945 w miejscu obecnego pomnika stał inny, poświęcony pochodzącym z Bunzlau niemieckim bohaterom wojen tzw. zjednoczeniowych z lat 1864, 1866 oraz 1870-1871.
Z Placu Wolności przejście wzdłuż ulicy Mickiewicza, na której mieści się ważny budynek Muzeum Ceramiki.

7. Muzeum Ceramiki
Przed wojną mieściło się w tym budynku Muzeum Miejskie z 1907 roku. Wcześniej znajdowała się tam kręgielnia, restauracja oraz mieszkanie muzyka miejskiego. Muzeum zawiera prezentowane w 7 salach ekspozycje dotyczące historii i kultury niematerialnej miasta. Do baszty Muzeum przeniesiony został Wielki Garniec Mistrza Joppego z 23.VII 1753 roku, niestety zniszczony przez żołnierzy sowieckich. Muzeum oferuje turystom cztery rozbudowane wystawy stałe. Ważna dla Bolesławca ekspozycja dotyczy dziejów samego miasta począwszy od średniowiecza, epokę napoleońską aż po wiek XX. Historię po roku 1945 przybliża znacząca kolekcja zdjęć archiwalnych. Uzupełnieniem pierwszej wystawy są zbiory pocztówek ukazujących Bolesławiec i inne miasta powiatu od połowy XIX wieku do lat 40-tych XX wieku oraz lapidarium. Druga ekspozycja prezentuje wybrane prace uczestników plenerów ceramiczno-rzeźbiarskich z lat 1964-2006 z liczącej około 100 obiektów kolekcji. Po jednej ze swych prac przekazali Muzeum Ceramiki artyści o międzynarodowej renomie Znajdują się tu dzieła m.in.: Władysława Garnika, Elżbiety Grosséovej, H. Huizenga, Przemysława Lasaka, Marii Kuczyńskiej, Karen Park, Krzysztofa Rozpondka, Anny Strzelczyk, Andrzeja Trzaski, Jindry Vikovej oraz Bronisława Wolanina. Profesjonalnie opracowana trzecia wystawa ukazuje kilkusetletnie dziedzictwo ceramiczne Bunzlau do roku 1945. Okresowi powojennemu i pracom renowacyjnym profesora Tadeusza Szafrana poświęcono osobną ekspozycję.
W zbiorach muzeum znajduje się również ceramika zagranicznej proweniencji: w szczególności zaprezentowano zbiory z terenów Łużyc, Altenburga, Wasterwaldu, Sevres i Delft. W 1991 r. Muzeum Ceramiki przejęło budynek po administrowanym do tego czasu przez Rosjan Muzeum Kutuzowa, które gromadziło pamiątki związane z tym wojskowym dygnitarzem oraz elementy XIX-wiecznego oporządzenia żołnierskiego, mundurów i sztandarów. Po kilkuletnim remoncie 17 czerwca 1995 roku, uruchomiono w nim Dział Historii Miasta. W 2009 roku została otwarta stała ekspozycja poświęcona historii Bolesławca.
Następnie przejście w stronę ulicy Kościelne, Bankowej i Wybickiego, która krzyżuje się z ulicą M. Brody. Znajduje się tam gmach Loży Masońskiej z XIX wieku.

8. Budynek Loży Masońskiej
Dnia 19.IX 1849 roku 15 mieszkańców Bunzlau erygowało pierwszą lożę masońską w regionie o nazwie "Pod Złotym Łańcuchem". Ceremonia miała miejsce w "Hotelu pod Czarnym Orłem". Założycielami byli m. in. weterynarz Koch, inżynier drogowy von Nassau, właściciel folwarku Jung, muzyk miejski Stolz, redaktor Schneider, inspektor ekonomiczny Kohler, mistrz ciesielski Rohrich, karczmarz Haldmeier, nauczyciele Böhr i Kunth, poborca Kühn, mistrz murarski Gansel i kupiec solny Schlegel. W 1861 roku do loży należało już 46 mieszkańców miasta. W 1886 roku wolnomularze przenieśli się do nowo powstałego budynku przy ulicy M. Brody. Na parterze warto zobaczyć aulę z pięknym drewnianym sufitem i zawieszonym tam mistrzowsko wykonanym metalowym żyrandolem. Na zabytkowych drzwiach wyrzeźbiono na wysokości oczu napis: Anno 1885.
Dalej przejście w dół ulicy Komuny Paryskiej w kierunku ulicy Lubańskiej (krzyżującej się z Garncarską)

9. Cmentarz katolicki / Cmentarz żołnierzy radzieckich
Na wzgórzu przy ulicy Lubańskiej znajdują się dwie nekropolie. Pierwsza z nich to przedwojenny cmentarz katolicki, na którym oprócz grobów polskich odnajdziemy także niemieckie. Przy wejściu znajduje się okazałe mauzoleum poświęcone osobie feldmarszałka Kutuzowa. Zmarł on w Bunzlau dnia 28. IV 1813 roku na tyfus. Jego zabalsamowane zwłoki wystawiono na widok publiczny, zanim zostały z wszelkimi honorami wywiezione do Rosji. Na cmentarzu pochowano również żołnierzy II Armii LWP, poległych w Bolesławcu i okolicach w dniach 14-20.V 1945 roku. W sąsiedztwie mieści się cmentarz żołnierzy sowieckich z 7 korpusu Pancernego Gwardii i 31 Dywizjonu Piechoty. Brakuje tam grobów imiennych z 12.II 1945 roku, co wskazuje na fakt, że Sowieci nie zdobyli miasta w walce, lecz przejęli je po wycofujących się Niemcach. Do niedawna utrzymywano nieprawdziwą wersję o całonocnych walkach, w których miała być zniszczona znaczna część miasta. Dziś wiadomo, że spustoszenia dokonały jednostki zaplecza powołane z oddziałów NKWD. W sąsiedztwie nekropolii znajduje się ulica Willowa, dawniej najbardziej ekskluzywna dzielnica miasta, na której do dziś stoją przepiękne, przypominające pałace wille. W 1872 roku przy budowie willi nr 37 na rogu ulicy Komuny Paryskiej i M. Brody odkryto małą figurkę bożka z gliny, nazywaną Wenus z Bolesławca.
Propozycja gastronomiczna: Chata Myśliwska w Bolesławcu.

Dzień 3. Okolice Bolesławca

1. Wiadukt kolejowy na rzece Bóbr - możliwość zwiedzania z ulicy Wróblewskiego (droga nr 4)
Budowla powstała dla potrzeb trasy kolejowej, łączącej Bunzlau z Görlitz (Zgorzelcem) i tym samym umożliwiającej bezpośredni ruch pociągów z Breslau (Wrocławia) do Dresden (Drezna) i dalej, do środkowych Niemiec. Budowę od strony zachodniej zapoczątkowało 600 robotników. Surowiec pozyskiwano z kamieniołomów w Dobrej. Pracami kierował Friedrich Engelhardt Gansel, który wzniósł także wieżę kościoła przy Placu Zamkowym. Obiekt został wystylizowany na rzymski akwedukt. W 1846 roku odbył się pierwszy próbny przejazd przez rzekę. Budowlę podziwiały takie osobistości jak król Fryderyk Wilhelm IV wraz z żoną oraz królowa Maria Bawarska. Wybudowanie wiaduktu kosztowało 400 tysięcy talarów. Jego konstrukcja opiera się na 36 filarach, przy czym w trzech głównych znajdują się pomieszczenia rozlokowane na trzech piętrach. Na sam szczyt można dostać się po 92 schodkach.

2. Średniowieczny Wał Śląski koło Wierzbowej
Fragment zespołu fortyfikacji drewniano-ziemnej o protogranicznym i obronnym charakterze, którego zbudowanie przypisywane jest Bolesławowi Chrobremu. Zespół Wałów Śląskich bierze swój początek w okolicy Krosna Odrzańskiego i biegnie w kierunku południowo-wschodnim, poprzez tereny powiatu zielonogórskiego, nowosolskiego, żagańskiego, i kończy się w północnej części powiatu bolesławieckiego w pobliżu wsi Wierzbowa. W tamtym obszarze rozpoczynają się już mokradła Puszczy Dolnej. Łańcuch Wałów Śląskich, leżący pomiędzy Krosnem Odrzańskim a Wierzbową, liczy około 80 kilometrów długości. Kompleks ten uznawany jest za najdłuższy zabytek archeologiczny w Europie Środkowej. W pobliżu południowego krańca Wału koło Wierzbowej położone jest niewielkie, śródleśne wzniesienie, które na historycznych mapach niemieckich oraz w kronikach szkolnych okolicznych wsi, w tym w kronice szkoły w Wierzbowej (wówczas Rückenwaldau), określane było mianem Polackenberg (Góra Polaków). Okolice te są prawdopodobne miejscem potyczki oddziałów niemieckich ze zwycięskimi plemionami słowiańskimi, o czym informuje nas Thietmar opisując bitwę pod Przemkowem z 1115 roku.

3. Kościół p.w. Matki Boskiej Częstochowskiej w Gościszowie z XIII wieku
Budowla późnoromańska z elementami gotyckimi, zbudowana z ciosanych głazów piaskowca, powstała w pierwszej połowie XIII wieku, być może tuż po wyniszczającym najeździe mongolskim w 1241 roku. Kościół w Gościszowie od początków swego istnienia związany był z pobliskim zamkiem. To właśnie kolejni panowie na gościszowskim zamku byli przez lata głównymi darczyńcami kościoła. Z pierwotnej budowli do naszych czasów zachowała się nawa, prezbiterium z gotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym, portal północny - niegdyś główne wejście do kościoła i dwa wąskie romańskie okienka od strony północnej. Kościół jest jednonawowy, z prostokątnym prezbiterium zakończonym trójboczną apsydą. Bardzo oryginalna jest dekoracja zewnętrznej części apsydy. Została ona podzielona kolumienkami zwieńczonymi fryzem arkadkowym, w którym umieszczono 21 płaskorzeźb przedstawiających ciekawe motywy roślinno-geometryczne i zoomorficzne.

4. Zamek Kliczków
Najprawdopodobniej w 1297 roku z inicjatywy Bolka I Surowego jako część umocnień książąt świdnicko-jaworskich skierowanych przeciwko penetracji wojsk czeskich w głąb Śląska powstał murowano-drewniany zamek na prawym brzegu Kwisy. Na przestrzeni XIII i XIV wieku księstwa śląskie straciły jednak swą niezależność, a ich dawne warownie były przekazywane rodom rycerskim i przekształcane w założenia zamkowo-folwarczne. Taki los spotkał także warownię kliczkowską, która decyzją króla Wacława IV w 1391 roku stała się własnością saskiej rodziny von Rechenbergów. Dobra Kliczków-Wehrau pozostawały w ich rękach prawie trzysta lat. Dla zamku najbardziej zasłużył się Kacper Średni (ok. 1545-1588), który zapoczątkował jego renesansową przebudowę. Ukończył ją Kacper Młodszy, jego syn. Kacper Średni był też fundatorem ołtarza (1580) i wspaniałego drewnianego epitafium rodzinnego (1585) w kościele parafialnym p.w. Świętej Trójcy. Wojna trzydziestoletnia spowodowała zmianę właściciela zamku. W 1631 r., po okresie sporów spadkowych, majątek przejęła i przebudowała rezydencję rodzina von Schellendorf, a w dwa pokolenia później - jej boczna linia von Frankenberg. Wtedy zmieniony został charakter elewacji południowej, zmodernizowano wnętrza, wzniesiono Lwią Bramę, na dziedzińcach założono barokowe fontanny, zmieniono też charakter parku. W 1747 r. posiadłość kupił jeden z przedstawicieli najzamożniejszego wówczas śląskiego rodu von Promnitz. Rodzina ta, wywodząca swoje korzenie od osoby Sigismunda von Promnitz cieszyła się szacunkiem na Śląsku. Wnuk założyciela rodu, Baltazar von Promnitz, został mianowany biskupem wrocławskim w 1539 roku. Rodzina gromadziła prominentne tytuły szlacheckie, jak choćby barona czeskiego (graff) oraz - w osobie Zygmunta Zygfryda von Promnitz - hrabiego Rzeszy Niemieckiej (Reichgraf). Zapoczątkował on linię hrabiowską, która wygasła w 1785 roku. Po kolejnych 20 latach Kliczków przejął Hans Christian hrabia zu Solms-Baruth. Dopiero potomkowie hrabiego rozpoczęli większą przebudowę zamku. W 1810 r. Sala Balowa otrzymała empirowy wystrój, powstała neogotycka Wieża Jenny i ujeżdżalnia. W 1881 roku architekci berlińscy, Henryk Kayser i Karol von Grossheim, rozpoczęli czteroletni okres przebudowy posiadłości. Ówczesna moda pozwalała architektom czerpać inspirację w różnych stylach: angielskim gotyku, włoskim renesansie, niemieckim i francuskim manieryzmie. Te cechy łatwo odnaleźć podczas zwiedzania rezydencji na elewacjach i we wnętrzach, szczególnie w przepięknej Sali Teatralnej. Eduard Petzold, znany w Europie twórca parków krajobrazowych, zaprojektował ponad 80-hektarowy park przypałacowy w stylu angielskim.
Opracowanie na podstawie http://old.nowogrodziec.pl/index.php

5. Wieża widokowa z XIX wieku w Nowogrodźcu
Na wzniesieniu, po południowej stronie miasta, w kierunku Gościszowa kilkaset metrów od murów miejskich znajduje się wieża widokowa. Wzniesiona została ona przez mieszczanina nowogrodzieckiego Alfreda Simona w 1892 roku dla upamiętnienia setnej rocznicy przybycia jego rodziny z Francji do miasta Nowogrodźca. Wieżę wzniesiono na wzór średniowiecznego kasztelu z miejscowego ciosanego piaskowca i cegły ołdrzychowskiej. Dawniej do wysokości pierwszej kondygnacji opasywała ją drewniana konstrukcja działającej tutaj restauracji.

6. Ruiny klasztoru w Nowogrodźcu z XIII wieku
Po północnej stronie kościoła parafialnego stoją ruiny klasztoru zakonnic św. Marii Magdaleny ufundowanego jak głosi tradycja i miejscowe kroniki w 1217 roku przez św. Jadwigę Śląską. W tym miejscu stał pierwotnie zamek myśliwski wzniesiony przez Henryka Brodatego, na prośbę księżnej zamieniony na klasztor. Z pierwotnej budowli do naszych czasów nie pozostał żaden ślad. Jedynie badania archeologiczne mogą odsłonić np. fundamenty XIII wiecznej budowli, co potwierdziłoby lub zanegowało twierdzenia miejscowych dziejopisów. Klasztor był wielokrotnie przebudowywany, o czym wspominano w części historycznej. Dzisiejszy układ budynków klasztornych jest pozostałością po ostatniej wielkiej przebudowie jaka miała miejsce w XVIII wieku Po sekularyzacji zakonu w 1810 roku budynki przeszły na własność państwa i częściowo miasta. Tym samym odwróciły się dziejowe losy - odtąd to nie klasztor był właścicielem miasta, ale miasto zostało właścicielem klasztoru. Po zmianie przeznaczenia budynków konwiktu rozpoczęto przebudowę przede wszystkim wnętrz przygotowanych na przyjęcie szeregu urzędów państwowych i samorządowych. Cele mniszek zamieniono na biura, a potem na izby dla uczniów. W dzisiejszych ruinach można jeszcze dostrzec relikty po XIX-wiecznych urządzeniach. Nie następowała przy tym degradacja zabytkowych budynków i pomieszczeń. Prawdziwy kres klasztoru Magdalenek nie nastąpił w 1810 roku, ale ponad 100 lat później.

Wykorzystane opracowania:

1. Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, 750 lat Bolesławca, dzieje miasta i jego historyczne związki ze Śląskiem, Łużycami i Czechami, Bolesławiec 2001
2. Andrzej Jarosiewicz, fot. Franciszek Grzywacz, Bolesławieckie Sanktuarium Maryjne, Legnica-Bolesławiec 2011
3. Bugaja Tadeusz, Matwijowska Krystyna (red),Bolesławiec : zarys monografii miasta, Wrocław-Bolesławiec 2001.
4. Piotr Napierała, rys. Malwina Terka, Zamek Kliczków: historia i współczesność, Wrocław 2004

Nasi Partnerzy