Paweł Franczak
Dzień I: Sucha Beskidzka
1. Renesansowy zamek
Największą atrakcją turystyczną miasta jest renesansowy zamek, którego historia sięga już XVI wieku. Wówczas teren dzisiejszego miasta został zakupiony przez Gaspara Castiglione od Stanisława Suskiego, który u podnóża góry Jasień wybudował dwór obronny. Jednakże już w XVII w. dwór przejął ród Komorowskich z Żywca, którego przedstawiciele prowadzili jego dalszą rozbudowę. W bardzo krótkim czasie został on przekształcony w renesansową rezydencję magnacką, która otoczona została okazałym murem. Kolejna jego znaczna przebudowa nastąpiła w XVIII w., gdy Anna Lubomirska z Wielopolskich wybudowała dwie bliźniacze wieże, w południowej części zamku, a jego wnętrza poddała gruntownej modernizacji. Wnętrze zamku zostało wówczas zaaranżowane w stylu barokowym. Natomiast kolejne jego zmiany poczynione zostały dopiero po 1905 r., gdy w jego wnętrzach wybuchł groźny pożar. Z tego okresu pochodzi m.in. stylowy strop z sali rycerskiej, czy też balkon od ulicy Zamkowej.
Wokół suskiego zamku rozciąga się jego park z zabudowaniami gospodarczymi i małą architekturą. Najciekawszym z nich jest tzw. „Domek Ogrodnika”, w którym mieści się obecnie Muzeum Ziemi Suskiej, a także „Lodownia”, która wydrążona w stokach góry Jasień pełniła rolę piwnicy.
2. Kaplica konfederatów
Na stokach góry Jasień wznosi się kaplica konfederatów. Jest to niewielka budowla wzniesiona najprawdopodobniej w 1773 r., która łączy w sobie cechy stylu renesansowego z elementami gotyckimi i klasycznymi. Została wzniesiona dla upamiętnienia walk, jakie stoczyli w tym regionie w 1771 r. konfederaci barscy z wojskami rosyjskimi.
3. Rynek i karczma „Rzym”
Suski rynek, który w przeszłości pełnił funkcję miejsca jarmarków i targów mieści się nad brzegiem Stryszawki, w jej ujściowym odcinku do Skawy. Dziś pełni on funkcję reprezentatywną, o czym m.in. świadczy ustawiony w jego centralnej części pomnik przedstawiający konia – symbol miasta. Natomiast przestrzeń samego placu została stylowo urządzona i udostępniona mieszkańcom oraz turystom. Wspomniany już pomnik został umieszczony na rynku w 2005 r., w celu uczczenia 600-lecia lokacji miasta. Natomiast na jego wschodnim skraju placu, stoi wzniesiona w II poł. XVIII w. karczma „Rzym”. Jest to masywna drewniana budowla, pokryta czterospadowym dachem, który zwieńczony jest kalenicą. Natomiast od strony centralnego placu miasta zdobią ją reprezentacyjne arkadowe podcienie. Karczma, owiana jest legendami, które zwarte zostały w mickiewiczowskiej balladzie „Pani Twardowska”.
Proponowane miejsce na obiad:
„Karczma Rzym” , Sucha Beskidzka Rynek 1, Tel. 33 874-27-97
4. Zespół klasztorno-kościelny
Nad centrum miasta na pagórku zwanym Wesoły wznosi się zespół klasztorno-kościelny. Jego najstarszym elementem jest tzw. „stary kościół”, który został zbudowany w latach 1613-1614 r. przez ówczesnego właściciela Suchej – Piotra Komorowskiego. Jest to świątynia o późnogotyckiej bryle, z licznymi elementami zdobniczymi, wykonanymi w stylu renesansowym. Z kolei nowy kościół wzniesiony został w latach 1895-1907 w stylu eklektycznym. Jest to jednonawowa świątynia z otwartym transeptem. Ponadto w obrębie murów klasztornych wznosi się budynek plebanii, który przekształcony został z dawnego klasztoru, zbudowanego w 1624 r. Przebywając na obszarze zespołu, należy również zobaczyć trzy kaplice, które stanowią pozostałość po pierwotnych siedmiu, które zostały wybudowane w tym samym okresie co klasztor. Z zachowanych do dnia dzisiejszego najciekawszą z nich jest kaplica-dzwonnica, zbudowana na rzucie ośmioboku. Pozostałe dwie poświęcone są św. Annie oraz św. Hubertowi.
5. Budynek dawnych Zakładów Owocowo-Warzywnych
Przy ul. Mickiewicza 32, wznosi się budynek, który na przestrzeni dziesięcioleci pełnił różne funkcje. Wybudowany został jako budynek browaru dla zamku, później pełnił funkcję fabryki gwoździ suskich hut. Natomiast podczas II wojny światowej Niemcy zlokalizowali tu getto. Niestety dziś budynek niszczeje.
Proponowane miejsce kolacji i noclegu:
„Beskidzki Raj” , Zawoja Przysłop, Tel. 33 486-50-00
Dzień II: Stryszawa i Zawoja
1. Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Lachowicach
W Lachowicach wznosi się jeden z najciekawszych drewnianych budynków sakralnych w Małopolsce. Kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła wzniesiony został w latach 1789-1791, na miejscu wcześniejszej kaplicy cmentarnej. Jego wnętrze zdobi stara XIX- wieczna polichromia, a w jego głównym ołtarzu mieści się obraz przedstawiający Matkę Bożą z Dzieciątkiem, który został do niego przeniesiony ze starszej od kościoła kaplicy cmentarnej. Sam budynek jest natomiast konstrukcją zrębową wykonaną na podmurówce. Jego charakterystyczną częścią jest czworoboczna wieża konstrukcji słupowej, o pochyłych ścianach, która zwieńczona jest hełmem z cebulastą banią zakończoną krzyżem.
2. Beskidzkie Centrum Zabawki Drewnianej
W Stryszawie w XIX w. dworku, w którym dawniej mieściła się leśniczówka znajduje się Beskidzkie Centrum Zabawki Drewnianej. Można w nim zobaczyć tradycyjne wzory zabawek ludowych, a także poznać ludzi, którzy od pokoleń zajmują się tworzeniem tego typu zabawek.
3. Kościół pw. św. Klemensa w Zawoi i Dworzec Babiogórski
W centrum Zawoi na miejscu starej polany Jastrzębie Niżne wznosi się duży drewniany kościół pw. św. Klemensa, którego budowa rozpoczęła się w 1888 r. Stanął on na miejscu starszego budynku kościoła, który wybudowany został w tym miejscu w latach 1757-1759. Obecny kościół został ufundowany przez arcyksięcia żywieckiego Albrechta Habsburga. Konsekrowany w 1919 r. charakteryzuje się stosunkowo nietypową bryłą. Nawiązuje ona bowiem do wzorców niemieckich i szwajcarskich. W zachodniej jego części wznosi się czteropiętrowa wieża o konstrukcji słupowo-ramowej. Natomiast wyposażenie świątyni jest późnobarokowe.
Naprzeciwko kościoła wznosi się stylowy Dworzec Babiogórski, który stanowił miejsce odpoczynku dla letników – tych na początku XX w. dowożono do Zawoi dorożkami.
4. Park Czarnego Daniela
W Zawoi Podpolicach, u podnóża Policy mieści się prywatna hodowla jeleni oraz danieli. Miejsce to jest godne odwiedzenia ponieważ możliwe jest na obszarze parku bezpośrednie obcowanie ze zwierzętami poprzez pomoc w ich karmieniu oraz w opiece nad nimi.
5. Muzeum Babiogórskiego Parku Narodowego
W budynku Dyrekcji Babiogórskiego Parku Narodowego w Zawoi mieści się Ośrodek Edukacji Przyrodniczej BgPN, gdzie znajduje się wystawa stała, na której prezentowane są odwiedzającym ją turystom zasoby przyrody oraz walory turystyczne Babiej Góry. Ponadto w jednej ze sal prezentowane jest dziedzictwo kulturowe babiogórców, a w kolejnej mieści się „Galeria pod Cylem”, w której prezentowane są prace lokalnych artystów. Z kolei wokół budynku mieści się arboretum, w którym można zapoznać się z roślinnością Babiej Góry. Na terenie Ogrodu Roślin Babiogórskich rośnie ok. 200 gatunków roślin. Natomiast osoby niepełnosprawne wzrokowo i ruchowo mogą zapoznać się z walorami Babiej Góry poprzez odwiedzenie Ogrodu Zmysłów, który ma za zadanie odzwierciedlać walory górującego nad ośrodkiem, masywu.
6. Skansen na Markowych Rówienkach
W Zawoi w sąsiedztwie wejścia do Babiogórskiego Parku Narodowego na przysiółku Markowa, wznosi się skansen im. Józefa Żaka na Markowych Rówienkach. W jego obrębie znajduje się kilka babiogórskich zabudowań, spośród których najstarszym jest pochodząca z 1840 r. „kurna chałupa”.
Proponowane miejsce na obiad:
„Karczma Zbójnicka” , Zawoja Policzne, Tel. 33 488-32-52
7. Zbójnicka Kapliczka
Na przysiółku Policzne w Zawoi, mieści się jedna z najstarszych podbabiogórskich kapliczek przydrożnych. Jest to XVIII w. kapliczka domkowa, nakryta gontowym dachem z cebulastą banią, którą zwieńcza krzyż. Według ludowej tradycji jej fundatorami byli zbójnicy, którzy w tym miejscu dzielili się zrabowanymi pieniędzmi.
8. Mosorny Groń
Ponad zabudowaniami zawojskiego przysiółka Policzne, góruje Mosorny Groń, na szczyt którego prowadzi wyciąg krzesełkowy. W sezonie zimowym korzystają z niego narciarze, natomiast w pozostałym okresie warto wyjechać nim na szczyt, aby móc podziwiać jedną z najwspanialszych panoram wznoszącej się naprzeciwko Babiej Góry.
Proponowane miejsce kolacji i noclegu:
„Pensjonat Jawor” , Zawoja Górna, Tel. 33 877-51-98
Dzień III: Jordanowszczyzna
9. Skansen w Sidzinie
W Sidzinie na przysiółku Bieńkówka, znajduje się skansen w skład którego wchodzi siedem zabudowań. Najstarszym z nich jest „chałupa wójta Maja” pochodząca z II poł. XVIII w. Ponadto ciekawymi zabudowaniami skansenu są: młyn, kuźnia, spichlerz oraz dzwonnica loretańska.
10. Cmentarz na Wysokiej
Na Wysokiej mieści się cmentarz, na którym pochowano żołnierzy polskich poległych podczas kampanii wrześniowej, w bitwie pod Wysoką. Na cmentarzu tym znajduje się pomnik poświęcony żołnierzom Wojska Polskiego i patriotom poległym w obronie ojczyzny w latach 1939-1945, przed którym co roku w Dniu Niepodległości odbywają się uroczyste msze.
11. Dwór obronny na Wysokiej
Na Wysokiej wznosi się dwór obronny z XVI w. , który wybudowany został jako rezydencja i ośrodek zarządzający czterema wsiami (Wysoka, Naprawa, Skawa, Malejowa), należącymi do jego właścicieli. Budowli tej nadano charakter obronny, wzniesiona została na planie kwadratu, a w jej narożnikach wykonano przypory.
12. Jordanów
Jordanów, miasto lokowane w połowie XVI w. przez Wawrzyńca Spytka Jordana z Zakliczyna, zachował swój układ przestrzenny z czasów lokacji. Na środku Rynku wznosi się oryginalny architektonicznie, wybudowany z czerwonej cegły Ratusz. Natomiast przy skrzyżowaniu dróg wznosi się pochodząca z XVIII w. figura św. Jana Nepomucena. Na jordanowskich plantach rośnie „Dąb Wolności” posadzony w 1919 r., w celu upamiętnienia odzyskania przez Polskę niepodległości.
Proponowane miejsce na obiad:
„Karczma u Lipy”, Jordanów, Tel. 18 267-43-95
|