Główna :  Dla autorów :  Archiwum :  Publikacje :  turystykakulturowa.ORG

Data wydania 8 lipca 2014, redaktor prowadzący numeru: Izabela Wyszowska

Numer 7/2014 (lipiec 2014)

Paweł Franczak, Karolina Listwan

1. Dane dotyczące przebiegu badania
Badanie zrealizowano metodą oceny potencjału turystyczno-kulturowego mikroregionów zawartą w: Mikos von Rohrscheidt A., 2010, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy (Wyd.2) Wyd. KulTour.pl, Poznań. 
Badania terenowe i kwerenda źródeł: październik-grudzień 2013 
Data wypełnienia formularza: 10-20 marca 2014

2. Ankieta waloryzacyjna powiatu
Kategoria I: Potencjalne cele turystyki kulturowej
I.A: Zabytki:
I.A. a) Obiekty sakralne:
Historyczna bazylika (za pierwsze dwie, punkty tylko wówczas, jeśli nie są katedrami) (6)
Wadowice, Bazylika p.w. Ofiarowania NMP z XV w. i lat 1791-1798 (6)
Sanktuarium historyczne o znaczeniu krajowym lub regionalnym (diecezjalnym) (jedno pierwsze) (6)
Kalwaria Zebrzydowska, Sanktuarium kalwaryjskie z zespołem kaplic tzw. dróżek kalwaryjskich z XVII w. (6)
Mniejszy bądź częściowo zachowany historyczny zespół sakralny (pierwsze dwa) (3)
Zebrzydowice, Klasztor i szpital Bonifratrów z XVI w. (3)
Inne obiekty sakralne o znacznych walorach architektonicznych (pierwsze trzy) (4)
Nidek, kościół parafialny p.w. św. Szymona i Judy z 1539 r. (4)
Radocza, kościół parafialny p.w. Przemieniania Pańskiego z 1535 r. (4)
Woźniki, kościół p.w. Wniebowzięcia NMP z XVI w. (4)
Marcyporęba, kościół p.w. św. Marcina z 1670 r. (0)
Skawinki, kościół p.w. św. Joachima z 1733 r. (0)
Tłuczeń, kościół p.w. Nawiedzenia NMP z 1664 r. (0)
Sosnowice, kościół p.w. Imienia NMP z I poł. XVI w. (0)
Barwałd Dolny, kościół p.w. św. Erazma z II poł. XVIII w. (0)
I.A. b) Zamki i pałace:
Zamek lub pałac historyczny ZD (za pierwsze trzy) (3)
Andrychów, klasycystyczny pałac Bobrowskich wraz z kompleksem parkowym i stawem miejskim z XVIII/XIX w. (3)
Spytkowice, zamek z I poł. XVI w. (3)
Paszkówka, pałac rodziny Wężyków z XIX w. (3)
Ruina historycznego zamku, pałacu, grodu D (za pierwsze trzy) (2)
Lanckorona, ruina zamku z XVI w. (2)
Ruina historycznego zamku, pałacu, grodu D (za pierwsze trzy) (1)
Zakrzów, ruina średniowiecznego zamku zw. "Włodkowa Góra" (1)
I.A. c) Inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne:
Inny cenny zespół urbanistyczny na przynajmniej krajową skalę (10)
Lanckorona, układ urbanistyczny Lanckorony wraz z historyczną zabudową drewnianą i układem drogowym z przełomu XVIII/XIX w. (10)
Historyczny zespół urbanistyczny z rynkiem, zachowany we fragmentach (pierwsze dwa) (3)
Kalwaria Zebrzydowska, układ urbanistyczny (3)
Wadowice, układ centrum miasta z Placem Jana Pawła II (rynek) z zabudowaniami klasycystycznymi z XIX w. (3)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych ZD (pierwsze trzy) (4)
Stryszów, dwór wzniesiony pod koniec XVI w. (4)
Zebrzydowice, dwór z II poł. XVI w. wybudowany przez Michała Zebrzydowskiego (4)
Brody, dwór z I poł. XIX w., który po upadku Powstania Listopadowego pełnił rolę placówki konspiracyjnej tzw. poczty obywatelskiej (4)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych Z (pierwsze trzy) (3)
Witanowice, drewniany budynek szkoły parafialnej, z połowy XIX w. (3)
Izdebnik, budynek dawnej poczty, z XVIII/ XX w. (3)
Wadowice, budynek dawnych koszar wojskowych (3)
Klecza Dolna, Collegium Marianum mieszczące się pod Wadowicami będące domem macierzystym pallotynów w Polsce (0)
Częściowo zniszczone lub niedostępne obiekty związane z innymi grupami etnicznymi (pierwsze dwa) (1)
Wadowice, budynek dawnej mykwy, mieszczący się przy ul. Barskiej (1)
Zabytek techniki/przemysłowy o znaczeniu regionalnym ZD (do trzech***) (3)
Łączany, zespół obiektów hydrotechnicznych Łączany-Skawina (Kanał Łączański): jaz ruchomy, kanał żeglugowo-energetyczny oraz część Drogi Wodnej Górnej Wisły (3)
I.A. d) Obiekty militarne:
Pojedyncze dostępne fragmenty umocnień (pojedyncze dwa**) (1)
Nowe Dwory, bunkry z okresu II wojny światowej (1)
Dodatkowe punkty za obiekty dziedzictwa kulturowego:
Obiekty Dziedzictwa Kulturowego o znaczeniu międzynarodowym ZD: UNESCO (30)
Kalwaria Zebrzydowska, Sanktuarium kalwaryjskie z zespołem kaplic tzw. dróżek kalwaryjskich z XVII w. (30)
Dodatkowe punkty za wszystkie miejsca bądź obiekty wypisanych powyżej klas:
Za stałych przewodników miejskich oprowadzających po obiektach lub przewodników obiektowych w j. polskim (za pierwsze pięć) (po 2)
Wadowice, po obiektach w centrum miasta (2)
Za minimum dwa języki obce w ofercie przewodników (w pierwszych pięciu) (po 1)
Wadowice, Muzeum Dom Rodzinny Ojca świętego Jana Pawła II (1)
Za możliwość zamówienia przewodnika obiektowego** (pierwszych pięć) (1)
Kalwaria Zebrzydowska, po sanktuarium i dróżkach kalwaryjskich (1)
Lanckorona, po ruinach zamku lanckorońskiego oraz po drewnianych zabudowaniach (1)
Za minimum dwa języki obce w ofercie przewodników (w pierwszych pięciu) (po 1)
Kalwaria Zebrzydowska, po sanktuarium i dróżkach kalwaryjskich (1)
Własny materiał informacyjny w obiekcie, jako publikacje monograficzne, albumy (za pierwsze trzy obiekty) (1)
Kalwaria Zebrzydowska, sanktuarium kalwaryjskie (1)
I.B.) Miejsca historyczne lub znaczące:
I.B.a) Budowle historyczne i monumenty:
Pomniki lub obiekty małej architektury o znaczeniu lokalnym (do trzech****) (1)
Wadowice, pomnik Jana Pawła II na Placu Jana Pawła II (rynek) (1)
Wadowice, pomnik Solidarności przy plantach (1)
Wadowice, pomnik żołnierzy 12 pp. Przed budynkiem dawnych koszar (1)
Miejsca historyczne o znaczeniu międzynarodowym (do trzech) (8)
Wadowice, Dom Rodzinny Karola Wojtyły, późniejszego papieża Jana Pawła II (8)
Miejsca historyczne o znaczeniu regionalnym (do trzech**) (2)
Lanckorona, Kaplica Konfederatów, która według tradycji wybudowana została w miejscu zwycięskiej bitwy Konfederatów Barskich pod wodą K. Pułaskiego (2)
Miejsca związane z biografią osób o krajowym znaczeniu (do trzech) (2)
Wadowice, Klasztor o.o. Karmelitów Bosych, którego budowniczym i przeorem był św. Rafał Kalinowski (2)
Gorzeń Górny, dworek Emila Zegadłowicza; z licznymi pamiątki po poecie oraz grupie "Czartak" (2)
Miejsca związane z biografią osób o regionalnym znaczeniu (pierwsze dwa) (1)
Kalwaria Zebrzydowska, miejsce zamieszkania Wojciecha Weissa; rektora krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1)
I.B. b) Cmentarze historyczne:
Nekropolia zbiorowa znanych osób w skali regionu (do trzech) (2)
Kalwaria Zebrzydowska, klasztor kalwaryjski miejsce pochówku przedstawicieli rodu Zebrzydowskich (2)
Inny cmentarz zabytkowy z ciekawymi obiektami sztuki sepulkralnej*** (do dwóch) ZD (1)
Cmentarz wojskowy w Wadowicach (1)
Cmentarz żydowski w Andrychowie (1)
I.C) Pojedyncze dzieła sztuki:
Pojedyncze obiekty sztuki o znaczeniu regionalnym (do trzech*) (3)
Woźnik, krucyfiks w kościele p.w. Wniebowzięcia NMP pochodzący z ok. 1380 r. (3)
Marcyporęba, obraz Bożej z XVIII w. w kościele p.w. św. Marcina (3)
Kalwaria Zebrzydowska, obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej z I. połowy XVII w. znajdujący się w bocznej kaplicy bazyliki Matki Bożej Anielskiej (3)
I.D. Muzea i wystawy (w tym skanseny, galerie, muzea techniki):
Muzeum o znaczeniu regionalnym (do trzech) (5)
Wadowice, Muzeum Dom rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II (5)
Stryszów, Dwór w Stryszowie; oddział Zamku Królewskiego na Wawelu. Państwowe Zbiory Sztuki (5)
Muzea o znaczeniu lokalnym (do trzech***) (2)
Wadowice, Muzeum Miejskie w Wadowicach (2)
Wadowice, Muzeum Emila Zagadłowicza (2)
Inne muzea typu skansenowego (za pierwsze dwa) (6)
Andrychów, Izba regionalna ziemi andrychowskiej (6)
Lanckorona, Muzeum Regionalne im. prof. Antoniego Krajewskiego (6)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu krajowym (w sumie za pierwsze trzy) (4)
Wadowice, wystawy poświęcone papieżowi Janowi Pawłowi II organizowane w Muzeum Miejskim np. "Błogosławiony Jan Paweł II w drodze do świętości" czy "Wadowice Karola Wojtyły" (4)
Zorganizowane w ostatnim roku wystawy czasowe o zasięgu regionalnym* (w sumie za pierwsze trzy) (2)
Stryszów, Dwór w Stryszowie; np. wystawa "dziedzictwo historyczne Konfederacji Barskiej" czy też "Wiara i wolność" (2)
Przy wszystkich uwzględnionych powyżej muzeach i ekspozycjach dodatkowe punkty za:
Ekspozycje i prezentacje multimedialne (do dwóch) (2)
Wadowice, Muzeum Miejskie w Wadowicach (2)
Wadowice, Muzeum Dom rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II (2)
Przewodnicy obiektowi stali (2)
Wadowice, Muzeum Dom rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II (2)
Przy muzeach regionalnych i lokalnych punkty dodatkowe za:
Stałe godziny otwarcia (1)
Stryszów, Dwór w Stryszowie; oddział Zamku Królewskiego na Wawelu. Państwowe Zbiory Sztuki (1)
Muzeum Miejskie w Wadowicach, Muzeum Dom rodzinny Ojca Świętego Jana Pawła II w Wadowicach, Prywatne Muzeum w Andrychowie (1)
Własny materiał informacyjny, opracowania mniejsze (broszury, foldery) (1)
Wadowice, Muzeum Miejskie (1)
I.E. Eventy kulturowe:
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu krajowym (do dwóch) (6)
Kalwaria Zebrzydowska, misteria Męki Pańskiej odbywające się na dróżkach kalwaryjskich (6)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu regionalnym (do trzech) (4)
"Art. Akcja: sztuka ponad podziałami" w Wadowicach (4)
"Reggae Most" w Wadowicach (4)
"Piosture Gorol Song - Przegląd Piosenki Turystycznej i Poetyckiej" w Andrychowie (4)
I.G. Kulturowo znacząca oferta przyrodnicza:
ZOO, Akwaria, Park Dzikich Zwierząt, inne duże obiekty zoologiczne (za każdy do trzech) (4)
Mini ZOO w Inwałdzie (4)
Park Krajobrazowy na terenie regionu (do trzech) (2)
Park Krajobrazowy Beskidu Małego, na obszarze gminy Andrychów i Wadowice (2)
Rezerwat przyrody na terenie regionu (Poza Parkami Narodowymi i Krajobrazowymi) (do trzech) (1)
Rezerwat Madahora (1)
Rezerwat Szeroka w Beskidzie Małym (1)
Ogród przy rezydencji, park kultywowany (za pierwsze dwa obiekty) (2)
Ogród przy dworze w Inwałdzie (2)
Ogród przy dworze w Gorzeniu Górnym (2)
Park miejski mniejszy (powierzchnia 1-4 ha) z obiektami sztuki* (za pierwszy) (1)
Park Miejski w Wadowicach (1)
I.H. Szlaki kulturowe:
Przebiegające przez region lub jego miejscowości materialne lub realne szlaki o znaczeniu międzynarodowym (8)
Małopolski Szlak Architektury Drewnianej (8)
Przebiegające przez region lub jego miejscowości materialne lub realne szlaki o znaczeniu regionalnym (za pierwsze dwa) (3)
Szlaki Papieskie (3)
Materialne lub realne szlaki turystyczne w regionie (własne) (za pierwsze trzy) (3)
Szlak Konfederatów (3)
Materialne lub realne szlaki lub trasy w poszczególnych miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (3)
Szlak Karola Wojtyły w Wadowicach (3)
Wirtualne szlaki turystyczne, przebiegające przez ten region (za pierwsze trzy) (1)
Bursztynowy Szlak Greenways (1)
Szlak Solny (1)
Szlak Tradycyjnego Rzemiosła (1)
Wirtualne trasy tematyczne w miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (1)
Kalwaryjski szlak Wojciecha Weissa (1)
Szlak Białych Serc (1)
Razem Kategoria I: 253
Kategoria II: Elementy obsługi turystycznej:
II.A. Informacja turystyczna:
Informacja turystyczna na miejscu, regularnie czynna (2)
Informacja Turystyczna w Wadowicach (2)
Przewodnicy miejscy lub terenowi na zamówienie (3)
Muzeum Miejskie w Wadowicach; PTTK Ziemia Wadowicka; PTTK w Andrychowie (3)
Przewodnicy miejscy lub terenowi, (za każdy język do czterech) (1)
Obsługa wycieczek w j. angielskim i niemieckim (2)
Aktualny własny materiał informacyjny wysokiej jakości na temat regionu lub jego miejscowości (ogólnie) (2)
Materiały informacyjne wydawane przez Muzeum Miejskie w Wadowicach oraz Urzędy Gmin i Miast (2)
Wersje obcojęzyczne materiału informacyjnego wysokiej jakości (każdy język do trzech) (1)
Materiały informacyjne w języku: angielskim, niemieckim, włoskim, hiszpańskim, francuskim, słowackim (3)
II.B. Infrastruktura turystyczna:
Hotele 5,4,3,2,1-gwiazdkowe, hostele, schroniska, kwatery zorganizowane - (za pierwsze dwa obiekty każdej kategorii) (2)
Brak hoteli w kat. 5*, ponadto znajdują się obiekty 4*, 3*,2* i 1* (14);
Park Hotel Łysoń w Wadowicach 4* (2)
Czarny Groń w Sułkowicach 4* (2)
Hotel Badura w Wadowicach 3* (2)
Hotel & Spa Kocierz w Targanicach 3* (2)
Hotel Marten w Kleczy Dolnej 2* (2)
Hotel Viktor w Wadowicach 1* (2)
Hotel Wadowice w Wadowicach 1* (2)
Kwatery zorganizowane (pensjonaty, gospodarstwa agroturystyczne, gościńce, zajazdy)(8);
Kilkanaście obiektów tej kategorii mieszczących się głównie w Wadowicach 
Hostele (4);
Schronisko Szkolne PTSM w Lanckoronie (2)
Dom Pielgrzyma w Kalwarii Zebrzydowskiej (2)
Schroniska (4);
Schronisko PTTK Leskowiec (2)
Chatka na Trzonce (2)
Istniejąca pakietowa oferta hoteli z usługami turystycznymi (za pierwsze dwie oferty w różnych klasach) (1)
Hotel & Spa Kocierz w Andrychowie 3* (1)
Czarny Groń w Sułkowicach 4* (1)
Restauracje z autentyczną kuchnią regionalną, (za pierwszy obiekt) (3)
Karczma na Kocierzu w Targanicach (3)
Restauracje z autentyczną krajową kuchnią tradycyjną (za pierwszy inny obiekt) (2)
Restauracja Spichlerz Smaków w Jaroszowicach (2)
Inne restauracje (za pierwszy obiekt) (1)
Restauracja Piwnica; pl. Jana Pawła II w Wadowicach (1)
Dodatkowe punkty za historyczne wnętrza restauracji (za pierwsze dwa obiekty) (1)
Restauracja Spichlerz Smaków w Jaroszowcach; mieści się w dawnym młynie (1)
Dodatkowe punkty za ofertę kulturową w restauracji (za pierwsze dwa obiekty) (1)
Karczma na Kocierzu w Targanicach (1)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 22 (za pierwszą) (1)
Restauracja Piwnica; pl. Jana Pawła II w Wadowicach (1)
Bistra, bary (za pierwszy obiekt) (1)
Bistro Familijne w Wadowicach (1)
Możliwość wynajęcia na miejscu autokaru, minibusa, samochodu (za pierwsze dwie oferty) (2)
Firma "GOBUS" (2)
Firma "Comfort Bus" (2)
II.C. Infrastruktura komunikacyjna:
Lotnisko międzynarodowe w odległości mniej niż 50 km od centrum regionu (1 godzina na dotarcie) (4)
Port lotniczy Kraków-Balice (4)
Inny dworzec kolejowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec PKP w Wadowicach (2)
Dworzec autobusowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Dworzec PKS w Wadowicach (2)
Droga ekspresowa lub droga główna krajowa w odległości mniej niż 10 km (za pierwsze dwie) (2)
Droga krajowa nr. 44 Gliwice-Kraków (2)
Droga krajowa nr. 28 Zator-Medyka (2)
Całodobowa oferta taxi na miejscu (1)
Partner Taxi Wadowice (1)
II.D. Promocja turystyczna:
Samodzielny udział regionu lub wchodzących w jego skład miejscowości, gmin lub obiektów w krajowych targach turystycznych (za każde stoisko w roku do trzech) (2)
Targi Regionów i Produktów Turystycznych w Poznaniu-Tour Salon Poznań (2)
Targi Turystyczne "Na styku kultur" w Łodzi (2)
Targi Turystyki i Wypoczynku "Lato" w Warszawie (2)
Wydawanie regularnych publikacji o charakterze promocyjnym (za pierwsze 2 w ostatnim roku) (1)
Wadoviana, czasopismo popularno-naukowe wydawane przez Wadowickie Centrum Kultury im. M.Wadowity (1)
Razem Kategoria II: 78
Kategoria III: Pozostała oferta czasu wolnego:
III.A. Instytucje Kultury
Kino stałe (za pierwszy obiekt) (2)
Wadowice, kino "Centrum" (2)
III.B. Atrakcje krajobrazowe:
Góry ze znakowanymi szlakami turystycznymi na terenie regionu (2)
Południowa część powiatu wadowickiego położony jest na obszarze Beskidu Makowskiego oraz Beskidu Małego, z licznymi szlakami turystycznymi (2)
Pomniki przyrody (za pierwsze dwa) (1)
Kilkadziesiąt drzew na obszarze całego powiatu, w tym głownie lipy, dęby a także cisy (2)
III.C. Oferta sportowa, edukacyjna i rekreacyjna:
Baseny kryte ogólnodostępne - (za pierwszy obiekt) (2)
Kryta pływalnia w Wadowicach (2)
Stała oferta kursów językowych ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę) (2)
Szkoła Językowa MAGIC w Wadowicach (2)
Stałe centra sportowe z ofertą ogólnodostępną (za pierwszy obiekt) (2)
Orliki w Andrychowie, Mucharzu, Wadowicach oraz Wieprzu (2)
Stadiony sportowe (za pierwszy obiekt) (1)
Stadion MKS Skawa Wadowice (1)
Szkoły i szkolenia sportowe ogólnodostępne (jeździeckie, lotnicze, inne) (pierwsze dwa) (1)
Szkoła narciarska SKI Centrum w Czarnym Groniu (1)
Szkoła pływania LIDER w Wadowicach (1)
Lodowiska sezonowe (za pierwszy obiekt) (1)
Lodowisko w Wadowicach (1)
Razem Kategoria III: 16
Kategoria IV: Inne czynniki wspierające turystykę kulturową:
IV. A. Instytucje w regionie:
Obecność innej uczelni wyższej w regionie (za pierwsze dwie) (2)
Wyższe Seminarium Duchowne o.o. Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej (2)
IV.B. Oferta turystyki zdrowotnej w regionie:
Sanatoria i ogólnodostępne ośrodki rehabilitacji (punkty za pierwsze dwa obiekty) (2)
Park Hotel Łysoń w Andrychowie (2)
"Wyspa zdrowia" w Wadowicach (2)
IV.C. Oferta turystyki biznesowej w regionie:
Całoroczne centra konferencyjne (za pierwszy obiekt) (3)
Młyn Jacka Hotel & SPA w Jaroszowicach (3)
IV.D. Oferta shoppingu w regionie:
Galeria zakupów o znaczeniu regionalnym (za pierwszy obiekt) (4)
Centrum handlowe "Filar" w Wadowicach (4)
IV.E. Zagraniczne Partnerstwa Miast i Regionów:
Istnienie zagranicznych związków partnerskich regionu lub jego miejscowości (pierwsze cztery) (1)
Asyż (Włochy), Sona (Włochy) Chicago Heights (USA), Lewocza (Słowacja) (4)
Razem Kategoria IV: 17
Suma punktów:
Za kategorię I: 253
Za kategorię II: 78
Za kategorię III: 16
Za kategorię IV: 17
Razem za wszystkie kategorie: 364 punktów


3. Wnioski: ocena potencjału turystyczno-kulturowego powiatu wadowickiego
W wyniku przeprowadzonej waloryzacji powiatu wadowickiego stwierdzono, że omawiany mikroregion posiada DUŻY potencjał turystyczno-kulturowy, na co wskazuje wynik waloryzacji, ustalony dla pierwszej kategorii na 253 punkty. Wynik ten pozwala sklasyfikować ten mikroregion w dolnym przedziale tej kategorii (250-450 pkt). Potencjał powiatu generowany jest w głównej mierze przez kilka dziedzin. Najmocniej na ocenę wpływają liczne zabytki, w tym także jeden znajdujący się na Światowej Liście Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Oferta turystyki kulturowej powiatu związana jest głównie z turystyką religijną i pielgrzymkową, ta zaś koncentruje się przede wszystkim w Kalwarii Zebrzydowskiej oraz w samych Wadowicach. Jednak na obszarze mikroregionu znajdują się również liczne zabytki innych typów, w tym przede wszystkim dwory oraz pałace.
Rozwojowi turystyki kulturowej na obszarze mikroregionu z pewnością sprzyja jego dogodne położenie w sąsiedztwie Krakowa, dzięki czemu posiada on dobre połączenia komunikacyjne. Na skomunikowanie obszaru z innymi regionami wpływa jego położenie w bliskiej odległości od międzynarodowego portu lotniczego w Krakowie-Balicach. Ponadto przez jego obszar przebiegają dwa odcinki dróg krajowych, a w odległości zaledwie około 25 km od centrum mikroregionu znajduje się węzeł autostrady A4. Nie bez znaczenia jest także przebieg linii kolejowej i lokalizacja stacji, na których zatrzymują się pociągi jadące z Krakowa na południe. Znacznie gorzej rozwinięty jest transport zbiorowy w obrębie mikroregionu, zwłaszcza do małych miejscowości znajdujących się na uboczu głównych szlaków komunikacyjnych.
Infrastruktura noclegowa na obszarze powiatu wykazuje znaczne zróżnicowanie pod względem oferowanego standardu. Istnieje możliwość skorzystania niemal z każdego rodzaju oferowanych usług noclegowych, z wyjątkiem hoteli pięciogwiazdkowych. Funkcjonuje kilka hoteli oraz ośrodków noclegowych o wysokim standardzie, w kilku wypadkach będących kompleksami, które prócz funkcji noclegowych oferują również usługi gastronomiczne, sportowe i rozrywkowe. Najliczniejszą grupę stanowią obiekty klasy ekonomicznej: hotele jedno- i dwugwiazdkowe, motele, a także tanie miejsca noclegowe: bazy agroturystyczne oraz schroniska młodzieżowe. Ponadto osoby chcące spędzić nocleg w górach mogą skorzystać z ofert górskich schronisk turystycznych.
Również w ofercie gastronomicznej regionu występuje duże zróżnicowanie. Kilka lokali proponuje dania kuchni regionalnej oraz tradycyjnej kuchni polskiej, inne specjalizują się w daniach kuchni międzynarodowej. Pozwala to na zaspokojenie potrzeb turystów o różnych preferencjach kulinarnych.
Dopełnienie oferty rekreacyjnej regionu stanowią liczne obiekty sportowe, w tym kryta pływalnia, sezonowe lodowisko, wielofunkcyjne boiska sportowe i stacje narciarskie. Ponadto w Inwałdzie znajduje się centrum rozrywkowe, w skład którego wchodzi kilka tematycznych parków rozrywki.
Dwa ośrodki koncentracji zabytków znajdują się w Kalwarii Zebrzydowskiej oraz w Wadowicach. Jednakże inne cenne obiekty architektury sakralnej mieszczą się również w kilku małych miejscowościach na obszarze powiatu. Najważniejszym miejscem pod względem turystyki kulturowej jest kalwaryjskie sanktuarium pasyjno-maryjne, w skład którego wchodzą położone u podnóża góry Żar bazylika oraz klasztor, a także rozsiane na obszarze Kalwarii Zebrzydowskiej i okolicznych miejscowości 42 kaplice. Sanktuarium kalwaryjskie (nazywane w publikacjach opisowych Polską Jerozolimą) wraz z manierystycznym zespołem architektonicznym i krajobrazowym zostało w 1999 r. wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Sanktuarium jest również ważnym ośrodkiem pielgrzymkowym, gdzie corocznie odbywają się liczne nabożeństwa, spośród których do grona najważniejszych zaliczają się nabożeństwa pasyjne Wielkiego Tygodnia oraz maryjne wokół uroczystości odpustowych (15 sierpnia).
Drugim ważnym ośrodkiem religijnym na obszarze mikroregionu jest rodzinne miasto świętego papieża Jana Pawła II - Wadowice. Przy jego rynku wznosi się związana z biografią tej postaci XVII-wieczna bazylika Mniejsza Ofiarowania NMP, z prezbiterium pochodzącym z XV w. Jednakże najważniejszym punktem na turystycznej mapie miasta jest budynek domu rodzinnego Karola Wojtyły, późniejszego papieża, z otwartym w roku 2014 na nowo po przebudowie biograficznym muzeum. Oba wymienione obiekty corocznie odwiedzają setki tysięcy turystów i pielgrzymów. Na obszarze powiatu wadowickiego mieści się również kilka innych ważnych obiektów sakralnych. Zaliczają się do nich głównie drewniane kościoły, we wnętrzu których mieszczą się liczne zabytki architektury sakralnej.
Prócz obiektów architektury sakralnej potencjalnymi atrakcjami dla turysty kulturowego są liczne dwory i pałace. Spośród nich za najcenniejszy należy uznać dwór w Stryszowie, w którym mieści się oddział Muzeum Państwowego Sztuki na Wawelu. Ponadto cenne walory architektoniczne i urbanistyczne posiadają układy urbanistyczne Kalwarii Zebrzydowskiej oraz Wadowic, przy których wznosi się wiele starych kamieniczek. Jednakże najwyższe wartości pod względem urbanistycznym reprezentuje Lanckorona (wieś gminna, posiadająca długą miejską historię), ze swoim oryginalnym układem urbanistycznym, w ramach którego zachowały się historyczne zabudowania drewniane. Natomiast spośród budowli obronnych do najcenniejszych zaliczają się ruiny zamku na Lanckorońskiej Górze oraz ruina średniowiecznego zamku, tzw. "Włodkowa Góra".
Południowa cześć powiatu położona jest na obszarze Beskidu Małego i Makowskiego, natomiast północna mieści się na mniej urozmaiconym Pogórzu Karpackim. Tworzy to znaczne zróżnicowanie rzeźby terenu i krajobrazu i tym samym generuje wysokie walory przyrodnicze. Na górskim obszarze powiatu utworzone zostały dwa rezerwatu przyrody (Madahora i Szeroka w Beskidzie Małym), natomiast na całym jego obszarze ochroną prawną w formie pomników przyrody objęto wiele starych drzew. Z kolei ze względu na wysokie walory krajobrazowe południowy obszar powiatu objęty został ochroną w ramach Parku Krajobrazowego Beskidu Małego. Tak znaczne walory tego obszaru spowodowały że na jego obszarze wytyczone zostały także liczne szlaki turystyczne, w tym piesze i rowerowe.
Oferta przewodnicka w powiecie wadowickim jest na dobrym poziomie: za pośrednictwem lokalnego oddziału PTTK istnieje możliwość zamówienia jednego spośród kilkunastu przewodników. Natomiast po obszarze Wadowic i po jego zabytkach oprowadzić mogą przewodnicy miejscy. Z przewodnikiem można również zwiedzić Lanckoronę wraz z górującymi nad nią ruinami zamku i - po wcześniejszej rezerwacji - sanktuarium wraz z dróżkami w Kalwarii Zebrzydowskiej.
Ważnym miejscem rozrywki na obszarze mikroregionu jest Inwałd, w którym wybudowano rozległy kompleks rozrywkowy. Na jego obszarze znajduje się park miniatur, w którym prezentowane są miniatury najbardziej popularnych obiektów architektury z całego świata. Niejako uzupełnieniem tego obiektu jest lunapark z licznymi atrakcjami skierowanymi dla osób w różnym wieku. Obok "Parku Miniatur" mieści się "DINOLAND Park Rozrywki", w którym prócz realistycznych replik dinozaurów wykonano dla odwiedzających dodatkowe atrakcje. Oba te kompleksy uzupełnia "Mini ZOO" oraz replika wioski indiańskiej. Niezależnie od oceny autentyczności zgromadzonych tam artefaktów, obiekty cieszą się znacznym powodzeniem wśród turystów, szczególnie rodzin z dziećmi. W tej funkcji mogą być atrakcyjnym uzupełnieniem dla prywatnej wyprawy o charakterze kulturowo-turystycznym.
Na obszarze powiatu wadowickiego odbywa się corocznie kilka dużych eventów kulturowych, spośród których najważniejsze związane są z kultem religijnym. Największa liczba pielgrzymów bierze udział w nabożeństwach pasyjnych (realizowanej w oparciu o tradycyjny scenariusz rekonstrukcji procesu i męki Chrystusa w formule paraliturgicznej), które odbywają się w okresie Wielkiego Tygodnia. Zaśnięcie i pogrzeb Matki Bożej są tematem nabożeństwa odpustowego z procesją dróżkami maryjnymi w sierpniu. W ciągu całego roku, kalwaryjskimi dróżkami przechodzi ponad milion osób. Na znacznie mniejszą skalę odbywają się liczne eventy kultury masowej w Wadowicach i Andrychowie. Związane są one głównie z koncertami różnych gatunków muzyki i spektaklami teatralnymi. W Wadowicach funkcjonuje ponadto stałe kino.
Ziemia wadowicka posiada stosunkowo dobrą promocję turystyczną, instytucje i organizacje za nią odpowiedzialne uczestniczą corocznie w największych ogólnopolskich targach turystycznych. Ponadto prowadzone są portale internetowe, na których można odnaleźć najważniejsze, regularnie aktualizowane informacje o zabytkach regionu, możliwościach noclegu czy też o punktach gastronomicznych.
Jednakże propozycje z zakresu turystyki kulturowej na obszarze powiatu wymagają korekty i rozbudowy. W ramach rozwijania regionalnego produktu turystycznego potrzebne jest wytyczenie kilku nowych szlaków turystycznych, posiadających wyraźny profil tematyczny, w przekazie dla turystów sformułowany w wyraźny temat przewodni. W ramach opracowania takich systemów należałoby uwzględnić szlaki łączące zabytkowe dwory oraz kościoły drewniane. Ponadto należy zwrócić uwagę na usprawnienie komunikacji zorganizowanej pomiędzy poszczególnymi miejscowościami w regionie. Przy aktualnym poziomie oferty transportu publicznego nawet najatrakcyjniejsze obiekty, mieszczące się poza Wadowicami i Kalwarią oraz Lanckoroną nie będą często odwiedzane. Warto również uporządkować ofertę turystyczną mikroregionu, w tym stworzyć indywidualne pakiety turystyczne, obejmujące nocleg w różnych kategoriach wraz z ofertą przewodnicką i kulinarną. Takie przygotowanie programu pobytu powinno zachęcić spora grupę turystów nie korzystających z wycieczek zbiorowych do spędzenia dłuższego pobytu na ziemi wadowickiej. Podobnie zainteresowani (w tym podmioty kościelne) powinni wykorzystać możliwość tworzenia pakietów indywidualnych (z ofertą przewodnictwa i np. publikacjami, obok noclegu) dla zatrzymania w regionie na dłuższy okres czasu licznych pielgrzymów, przybywających do Kalwarii Zebrzydowskiej i Wadowic na wspomniane eventy religijne, którzy jednak dotychczas szybko wyjeżdżają z regionu. Funkcjonowanie takich kilkudniowych pakietów, opartych o miejsca maryjne i "papieskie" dla grup pielgrzymkowych poza okresem wielkich eventów zagospodarowałoby czas pielgrzymów i tym samym wspomogło specjalizujących się w turystyce religijnej touroperatorów, dając im do rąk gotowe produkty, dla których mogliby pozyskiwać klientów. Jednocześnie - oferowane na interaktywnych portalach internetowych np., klasztoru w Kalwarii Zebrzydowskiej lub za pośrednictwem Informacji turystycznej - mogłyby one przyciągać indywidualnych turystów, w tym pielgrzymów. Takie działanie jest szczególnie pożądane w okresie wzmożonego zainteresowania życiem i biografią Karola Wojtyły w kontekście jego kanonizacji. Popularność jego osoby i dzieła nie musi stale rosnąć, zatem jej wykorzystanie w turystyce kulturowej (w tym religijnej) przez stworzenia długofalowej oferty ma być może teraz swoją niepowtarzalną szansę. Należy ją traktować jako priorytetowe zadanie dla organizatorów turystyki w mikroregionie.
 

Nasi Partnerzy