Wywiad z dr Karoliną Smętkiewicz,
Podinspektorem ds. Promocji Urzędu Miasta w Uniejowie, z wykształcenia geografem
Turystyka Kulturowa: Uniejów jest najmłodszym uzdrowiskiem w Polsce, uzyskał
ten status dopiero cztery lata temu, w 2012 roku. Czy tworząc ofertę turystyczną korzystacie Państwo
z doświadczeń innych kurortów uzdrowiskowych?
Karolina Smętkiewicz: Gmina Uniejów jest członkiem ogólnopolskiego Stowarzyszenia Gmin Uzdrowiskowych
RP, dzięki czemu mamy możliwość wzajemnego wymieniania się swoimi doświadczeniami z funkcjonowania uzdrowisk
w gronie jeszcze bardziej doświadczonych miejscowości w tym zakresie. Ponadto współpracujemy w ramach
partnerstwa gmin z miejscowościami zagranicznymi, które rozwijają u siebie lecznictwo uzdrowiskowe i
turystykę zdrowotną. Korzystamy ze współpracy z innymi podmiotami, ale równocześnie szukamy też własnej
drogi. Nie chcemy konkurować, szukamy niszy na rynkach turystycznych i uzdrowiskowych.
TK: Szczególnie mocną stroną Uniejowa jest organizowanie wielu cyklicznych
imprez i wydarzeń kulturalnych. Które z nich uznałaby Pani za wiodące? Czy społeczność lokalna bierze
w nich aktywny udział?
KS:Owszem, wyróżnikiem naszej gminy jest bogactwo i duża różnorodność tematów wydarzeń kulturalnych,
historycznych, rozrywkowych, sportowych o randze zarówno lokalnej, jak i regionalnej, a także międzynarodowej.
Jednym z najważniejszych wydarzeń kulturalnych roku 2016 był cykl wydarzeń pod nazwą Spycimierskie Boże
Ciało 2016 mający swoje korzenie w ponad 200-tu letniej, unikalnej w Polsce, tradycji układania kwietnych
dywanów w Spycimierzu na uroczystość Bożego Ciała. Cykl wydarzeń kwiatowych reprezentował nurt sztuki
ulotnej i polegał na układaniu obrazów z pyłu kwiatowego przez członków zaprzyjaźnionego z naszą gminą
Krajowego Stowarzyszenia Artystycznego Układania Kwiatów "Infioritalia" z Włoch we współpracy z różnymi
grupami społeczności lokalnej gminy Uniejów - począwszy od najmłodszych mieszkańców po najstarszych.
W ciągu kilku miesięcy od końca kwietnia do końca sierpnia gmina Uniejów stała się swoistą stolicą sztuki
ulotnej w Polsce, gdyż nigdzie indziej nie odbywały się tego typu wydarzenia ubarwiające ważne uroczystości
kościelne, takie jak np. odpusty parafialne we wszystkich parafiach gminy Uniejów, czy też oczywiście
obchody uroczystości Bożego Ciała w Spycimierzu. Trzeba zaznaczyć, że cykl Spycimierskie Boże Ciało 2016
to zasługa wielu osób - od Burmistrza Józefa Kaczmarka, czyli pomysłodawcy serii wydarzeń, poprzez parafian
i zwykłych, zaangażowanych mieszkańców gminy pomagających w przygotowaniu materiału na potrzeby układania
obrazów, gospodynie, które częstowały pracujących domowymi wypiekami, pracowników Urzędu Miasta w Uniejowie
zaangażowanych w organizacje wydarzeń i koordynowanie współpracy z Włochami, na strażakach dbających
o bezpieczeństwo podczas układania kończąc. Oczywiście bardzo duży wkład w urozmaicenie i współtworzenie
kwiatowych dzieł sztuki ulotnej miały grupy uczniów, nauczycieli ze szkół gminy Uniejów. Te wydarzenia
to był przykład prawdziwej i efektownej integracji społeczności lokalnej naszej gminy.
TK: Gmina Uniejów położona jest na samym skraju województwa łódzkiego a kulturowo
pomiędzy Ziemią Łęczycką, Ziemią Sieradzką i Wielkopolską. Czy fakt ten postrzegacie Państwo jako niedogodność,
czy też może stanowi on zachętę do współpracy ponadregionalnej w zakresie turystyki?
KS: Transgraniczne położenie gminy Uniejów, oczywiście w skali regionalnej, jest naszym zdaniem
walorem wpływającym na urozmaicenie kulturowe i stwarzającym możliwość integrowania atrakcji turystycznych
różnych regionów. Jest to dobrze widoczne w wieloletniej współpracy Uniejowa z Centralnym ŁUK-iem Turystycznym
- Lokalną Organizacją Turystyczną będącą wspólną inicjatywą miast i gmin regionu centralnej Polski oraz
firm branży turystycznej. Organizacja ta promuje atrakcje turystyczne znajdujące się na terenie kilku
gmin pogranicza województwa łódzkiego i wielkopolskiego. Celem współpracy jest stworzenie i promocja,
oferującego wiele różnorodnych atrakcji, wspólnego produktu turystycznego. Głównymi miejscowościami Centralnego
Łuku Turystycznego, od których wzięła się nazwa tego projektu, są: Łęczyca, Uniejów i Kłodawa. Gmina
Uniejów współpracuje także z Regionalną Organizacją Turystyczną i Urzędem Marszałkowskim w Poznaniu np.
w zakresie szlaków rowerowych, a także z Lasami Państwowymi i Regionalnym Zarządem Gospodarki Wodnej
w Poznaniu.
TK: Czy macie już Państwo skonkretyzowaną wizję dalszej rozbudowy infrastruktury
turystycznej na terenie miasta i gminy Uniejów, zwiększenia jego atrakcyjności?
KS: Tak, pracujemy nad około siedemdziesięcioma projektami, które dotyczą modelu przestrzennego
uzdrowiska, ale także modelu społecznego i gospodarczego. Przygotowywane są konkretne projekty dotyczące
terenu całej gminy. Systematycznie aplikujemy o ich dofinansowanie ze środków UE.
TK: Czy badany był już profil statystycznego turysty odwiedzającego Uniejów?
Skąd pochodzi? Jakie są jego zainteresowania, oczekiwania, preferencje?
KS: Kilka lat temu, na początku funkcjonowania kompleksu termalno-basenowego "Termy Uniejów" przeprowadzane
były pilotażowe i dość ogólne badania statystyczne dotyczące ruchu turystycznego w Uniejowie. Badane
były podstawowe parametry, takie jak: kierunki skąd przyjeżdżają turyści do Uniejowa, w jakim towarzystwie,
na jak długo oraz w jakim są wieku. Ponadto na przestrzeni kilku lat studenci różnych uczelni wyższych
prowadzili badania ankietowe i wywiady z osobami odwiedzającymi Uniejów na potrzeby prac dyplomowych
i naukowych.
MG: Szczególnie promowaną formą turystyki na terenie gminy jest turystyka
uzdrowiskowa. Tymczasem nadal dominują tutaj krótkie bo jednodniowe pobyty. Czy podejmowane są działania
mające na celu zachęcenie turystów do dłuższych, bardziej efektywnych pod względem zdrowotnym, wizyt?
KS: Zachęcanie turystów do zatrzymywania się na dłuższe pobyty w Uniejowie polega na poszerzaniu
oferty turystyczno-rekreacyjnej oraz na stałej rozbudowie infrastruktury poprzez budowę kolejnych obiektów
turystyczno-rekreacyjnych np. rozbudowę kompleksu termalno-basenowego "Termy Uniejów", budowę hali sportów
zimowych (Hali Jodowej), budowę hoteli…oj dużo by trzeba wymienić.
TK: Od kilku lat Uniejów jest w województwie łódzkim
niekwestionowanym liderem pod względem absorpcji środków unijnych. Jakie szanse na finansowanie z tego
źródła mają projekty mające na celu ochronę dziedzictwa kulturowego?
KS: Możliwości w tym zakresie są naprawdę znaczne. Z aktualnych prac mogę wymienić kilka przykładowych.
Jest podpisana umowa na wykonanie wizualizacji oraz projektu budowlanego zagospodarowania terenu obejmującego
rejon pomiędzy Kolegiatą pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i brzegiem rzeki Warty w Uniejowie.
Mamy przygotowaną dokumentację na dostosowanie budynku starej plebanii w Uniejowie do pełnienia nowych
funkcji. Jest również przygotowana dokumentacja na elementy rzeźbiarsko-architektoniczne szlaku krajobrazowego
w Spycimierzu - Trasa Bożego Ciała. Wreszcie realizujemy remont Cerkiewki w Uniejowie w ramach dofinansowania
ze środków budżetu Województwa Łódzkiego.
TK: Jest Pani członkiem Redakcji naukowego periodyku "Biuletyn Uniejowski"
ukazującego się od 2012 roku. Skąd pomysł na takie właśnie wydawnictwo? Jaki jest profil tematyczny rocznika?
Do kogo jest adresowane?
KS: Pomysł stworzenia naukowego czasopisma dotyczącego Ziemi Uniejowskiej zrodził się w 2011 roku
przy okazji nawiązania współpracy między Gminą Uniejów a Wydziałem Nauk Geograficznych Uniwersytetu Łódzkiego,
którego jestem absolwentką, zaś ówcześnie na którym byłam doktorantką. Z własnego doświadczenia naukowego,
realizując prace licencjacką, magisterską i doktorską na temat wykorzystania wód geotermalnych w województwie
łódzkim, ze szczególnym uwzględnieniem Uniejowa i widząc ogromny potencjał gminy Uniejów oraz potrzebę
prowadzenia badań naukowych na jej terenie, postanowiłam zwrócić się z pomysłem współpracy do ówczesnego
Dziekana Wydziału, prof. dr hab. Tadeusza Marszała. Profesor obecnie reprezentuje Instytut Zagospodarowania
Środowiska i Polityki Przestrzennej, a także jest pomysłodawcą i redaktorem naczelnym rocznika "Biuletyn
Szadkowski", co sprawia, że zainteresowania naukowe i badawcze Profesora były zbieżne z koncepcją nawiązania
współpracy z tak dynamicznie rozwijającą się gminą w województwie łódzkim. Profesor zaproponował, by
jednym z filarów współpracy było publikowanie wydawnictwa naukowego o charakterze ciągłym (raz do roku)
i interdyscyplinarnym, które dotyczyć będzie różnych zagadnień z obszaru Ziemi Uniejowskiej (miasto i
gmina Uniejów oraz tereny sąsiednie). W koncepcji "Biuletynu Uniejowskiego" region uniejowski rozumiany
jest nie tylko w wymiarze współczesnym - jako miasto i otaczająca je gmina, ale także z uwzględnieniem
historycznej roli i zasięgu oddziaływania Uniejowa, gdy był on jednym z ważniejszych ośrodków miejskich
w tej części Polski. Zakres tematyczny publikowanych artykułów obejmuje zarówno problematykę środowiska
przyrodniczego i antropogenicznego, zagadnienia historyczne (dziedzictwo kulturowe), gospodarcze, demograficzne
i społeczne, urbanistyczno-architektoniczne (zagospodarowanie przestrzenne), a także tematy związane
z ochroną i kształtowaniem środowiska. "Biuletyn Uniejowski" zawiera zarówno treści opisujące aktualną
rzeczywistość i przeszłość Uniejowa, jak i takie które pozwolą na praktyczne wykorzystanie wniosków zawartych
w publikowanych materiałach ułatwiając rozwiązywanie realnych problemów z zakresu rozwoju lokalnego oraz
formułowanie wskazań na potrzeby polityki samorządowej. Publikacja czasopisma ma na celu propagowanie
wiedzy o szeroko rozumianej tematyce uniejowskiej, a także stworzenie forum dla wymiany doświadczeń (tak
w sferze prac badawczych jak i wdrażanych rozwiązań praktycznych), w której uczestniczą środowiska naukowe
oraz przedstawiciele praktyki, zwłaszcza reprezentujący samorząd lokalny. Celem Zespołu i Rady Redakcyjnej
jest aby "Biuletyn Uniejowski" stanowił źródło informacji, zbiór analiz wybranych problemów związanych
z obszarem gminy Uniejów, jak również aby stanowił użyteczną pomoc w podejmowaniu racjonalnych decyzji
przez władze samorządowe i instytucje działające na rzecz rozwoju lokalnego. Publikacja jest również
cennym elementem strategii promocyjnej miasta i gminy Uniejów, przez co pomaga zwiększyć zainteresowanie
tym obszarem wśród mieszkańców gminy i województwa łódzkiego oraz turystów. Wydanie "Biuletynu Uniejowskiego"
zaspokaja potrzeby poznawcze i naukowe szerokiej grupy społeczności lokalnej, a przede wszystkim nauczycieli,
wychowawców i młodzieży szkolnej, przez co umożliwia kompetentne przekazywanie wiedzy o regionie i służy
pogłębianiu tożsamości lokalnej wśród społeczeństwa w tej części województwa łódzkiego. "Biuletyn Uniejowski"
adresowany jest do środowiska akademickiego oraz praktyków zaangażowanych w realizację polityki społeczno-gospodarczej
na szczeblu lokalnym i regionalnym, a także do społeczności regionu uniejowskiego.
TK: Cechą charakterystyczną zabudowy wiejskiej na obszarze gminy Uniejów jest
znaczna liczba zagród wzniesionych z miejscowego kamienia wapiennego, co jest ewenementem na skalę kraju,
przynajmniej w jego północnej i środkowej części. Czy widzicie Państwo możliwość skutecznego przeciwdziałania
zanikowi tego typu zabudowań?
KS: Tak, oczywiście, tradycyjne budownictwo wykorzystujące lokalny surowiec, jakimi są eksploatowane
na terenie naszej gminy skały wapienne, jest dużym walorem i wartością wyróżniającą naszą gminę. W planowanych
w najbliższej przyszłości działaniach rewitalizacji Uniejowa z pewnością weźmiemy pod uwagę to, aby odpowiednio
zadbać o jakość i promocję budynków z naszego "białego kamienia".
MG: Dziękuję za rozmowę
KS: Również dziękuję za rozmowę w imieniu swoim i Pana Burmistrza Józefa Kaczmarka.
Wywiad przeprowadził Marcin Gorączko
|