Alan Wawrzyniak
Abstrakt: Analiza potencjału turystyczno-kulturowego mikroregionu oparta została na metodzie opracowanej
w tym celu i opublikowanej pierwotnie w monografii A. Mikos v. Rohrscheidt "Turystyka Kulturowa. Fenomen,
potencjał, perspektywy", Gniezno, 2008. Uwzględnia ona potencjalne cele turystyki kulturowej w powiecie,
pozostałą ofertę czasu wolnego oraz inne czynniki wpływające na turystykę kulturową, infrastrukturę turystyczną,
w tym służącą spędzaniu czasu wolnego oraz komunikacyjną, noclegową i gastronomiczną. Waloryzację przeprowadzono
w oparciu o metodę bonitacji punktowej z odpowiednio dobranymi kryteriami oceny, odpowiadającemu skali
popularności danej grupy atrakcji i typu wypraw kulturowych.
I. Dane dotyczące przebiegu badania
Obszar badań: powiat wołowski
Lokalizacja: województwo dolnośląskie
Zasięg: mikroregion
Metodologia: Armin Mikos von Rohrscheidt, "Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy.",
Wydanie drugie, rozszerzone i uzupełnione, Poznań 2010, s. 447-472
Kwerenda: źródłowa i literatury regionalnej - lipiec-sierpień 2016
Okres badania: lipiec-sierpień 2016
Przeprowadzający badania: Alan Wawrzyniak
Data wypełnienia formularza: listopad 2016
II. Formularz waloryzacyjny mikroregionu
Kategoria I: Potencjalne cele turystyki kulturowej
I.A: Zabytki:
I.A. a) Obiekty sakralne:
Zespół sakralny dużej wielkości (6)
Lubiąż - Zespół klasztorny dawnego opactwa cystersów (6)
Mniejszy lub częściowo zachowany historyczny zespół sakralny (pierwsze dwa) (3)
Wołów - Zespół klasztorny karmelitów (3)
Głębowice (gmina Wińsko) - Zespół klasztorny karmelitów (3)
Inna świątynia innych wyznań i religii Z (2)
Wołów - Cerkiew pw. Opieki Najświętszej Maryi Panny (2)
Inny obiekt sakralny o znacznych walorach architektonicznych (pierwsze trzy) (4)
Wołów - Kościół par. pw. św. Wawrzyńca (4)
Brzeg Dolny - Kościół par. p.w. Najświętszej Maryi Panny Szkaplerznej (4)
Wińsko - Kościół par. pw. św. Michała Archanioła (4)
I.A. b) Zamki i pałace:
Zamek lub pałac historyczny ZD (za pierwsze trzy) (3)
Wołów - zamek piastowski z pierwszej połowy XIV w. (3)
Brzeg Dolny - zespół pałacowy (XVIII-XIX w.) (3)
I.A. c) Inne zabytkowe obiekty architektoniczne i techniczne:
Historyczny zespół urbanistyczny z rynkiem, zachowany we fragmentach (pierwsze dwa) (3)
Wołów - ośrodek historyczny z rynkiem i ratuszem (XVII/XVIII w.) (3)
Brzeg Dolny - układ urbanistyczny (3)
Budynek o znacznych walorach architektonicznych ZD (pierwsze trzy**) (4)
Brzeg Dolny - budynek Poczty Głównej z XIX wieku (4)
Znaczne fragmenty historycznych fortyfikacji miejskich (2)
Wołów - fragmenty średniowiecznych murów miejskich (2)
Wińsko - fragmenty średniowiecznych murów miejskich (2)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu międzynarodowym ZD (pierwszy) (10)
Konary (gmina Wińsko) - zachowane fragmenty pierwszej na świecie cukrowni buraczanej (10)
Zabytek techniki/obiekt przemysłowy o znaczeniu regionalnym ZD (do trzech***) (3)
Tarchalice (gmina Wołów) - dymarki (3)
Lubiąż - wiatrak "paltrak" z XVIII wieku (3)
I.A. d) Obiekty militarne:
brak w regionie
Dodatkowe punkty za wszystkie obiekty wpisanych powyżej klas:
Za bardzo dobry stan konserwacji i estetyki najważniejszych trzech obiektów (element uznaniowy) można
doliczyć w sumie od 1 do 2 punktów dla całego regionu)
Dobry stan konserwacji większości obiektów (1)
I.B. Miejsca historyczne lub znaczące:
I.B. a) Budowle historyczne i monumenty:
Pomniki lub obiekty małej architektury o znaczeniu lokalnym (do trzech****) (1)
Brzeg Dolny - pomnik Nimfy i Garonny (1)
Wołów - kolumna z figurą Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej (1)
Wołów - figura św. Jana Nepomucena (1)
I.B. b) Cmentarze historyczne
Nekropolia zbiorowa znanych osobistości w skali regionu (do trzech) (2)
Lubiąż: mauzoleum Piastów śląskich w zespole klasztornym (2)
Pojedyncze miejsce pochówku osobistości znanej w skali międzynarodowej (6)
Moczydlnica Dworska (gmina Wołów): grób Franza Karla Acharda, chemika, fizyka i biologa, twórcy metody
produkcji cukru z buraków cukrowych (6)
Inny cmentarz zabytkowy z ciekawymi obiektami sztuki sepulkralnej*** (do dwóch) ZD (1)
Cmentarz żydowski w Wińsku (XIX w.) (1)
I.B. c) Budowle współczesne:
brak w regionie
I.C. Pojedyncze dzieła sztuki:
Pojedyncze obiekty sztuki o znaczeniu regionalnym (do trzech*) (3)
Lubiąż: klasztor cystersów - "Cudowne nakarmienie pięciu tysięcy" Feliksa Schefflera, freski Michaela
Willmanna (3)
I.D. Muzea i wystawy (w tym skanseny, galerie, muzea techniki)
Inne muzea typu skansenowskiego (za pierwsze dwa) (6)
Tarchalice (gmina Wołów) - Ekomuzeum "Dymarki" (6)
Lokalne izby pamięci, ogólnodostępne prywatne kolekcje pamiątek (do trzech****) (1)
Brzeg Dolny - Izba Pamięci Stowarzyszenia Pierwszych Osadników Ziemi Dolnobrzeskiej (1)
Brzózka (gmina Wińsko) - prywatne muzeum wiejskie (1)
I.E. Eventy kulturowe:
Regularne eventy kultury wysokiej o znaczeniu krajowym (do dwóch) (6)
Wołów - Festiwal Muzyki Organowej "Cantus Organi" (6)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu krajowym (do trzech) (6)
Lubiąż - Slot Art Festival (6)
Regularne eventy kultury masowej o znaczeniu regionalnym (do trzech) (4)
Godzięcin (gmina Brzeg Dolny) - Festyn Pszczelarski (4)
Tarchalice (gmina Wołów) - Piknik Archeologiczny (4)
I.F. Funkcjonujące zakłady przemysłowe z ofertą turystyczną:
brak
I.G. Kulturowo znacząca oferta przyrodnicza:
Park Krajobrazowy na terenie regionu (do trzech) (2)
Park Krajobrazowy Dolina Jezierzycy - gminy Wołów i Wińsko (2)
Rezerwat przyrody na terenie regionu (Poza Parkami Narodowymi i Krajobrazowymi) do trzech) (1)
Jodłowice (gmina Brzeg Dolny) - rezerwat przyrody (1)
Rezerwat przyrody Odrzysko (gmina Wołów) (1)
Park miejski duży kultywowany (pow. od 4 ha) z obiektami sztuki (za pierwsze dwa) (2)
Brzeg Dolny: park miejski z zespołem pałacowym (2)
I.H. Szlaki kulturowe:
Przebiegające przez region lub jego miejscowości materialne lub realne szlaki turystyczne o znaczeniu
międzynarodowym (8)
Szlak Cysterski, pętla śląska, obiekt: klasztor w Lubiążu (8)
Materialne lub realne szlaki turystyczne w regionie (własne) (za pierwsze trzy) (3)
Szlak Archeologiczny: Lubiąż -Tarchalice - Orzeszków (3)
Materialne lub realne szlaki lub trasy w poszczególnych miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (3)
Lubiąż: ścieżka przyrodniczo-historyczna (3)
Wirtualne trasy tematyczne w miejscowościach regionu (za pierwsze trzy) (1)
Budków (gmina Wińsko): ścieżka edukacyjna "Ujście Jezierzycy" (1)
Godzięcin (gmina Brzeg Dolny) - Pszczelarska Ścieżka Edukacyjna (1)
Kategoria II: Elementy obsługi turystycznej:
II.A. Informacja turystyczna:
Informacja turystyczna na miejscu, regularnie czynna (2)
Wołów: Punkt Informacji Turystycznej przy Miejskiej Bibliotece Publicznej (2)
Brzeg Dolny: Punkt Informacji Turystycznej i Kulturalnej (2)
Pozostały aktualny materiał informacyjny: (1)
Wołów: ulotki i foldery wydane przez Urząd Miejski (1)
II.B. Infrastruktura turystyczna:
Hotele 5,4,3,2,1-gwiazdkowe, hostele, schroniska, kwatery zorganizowane - (za pierwsze dwa obiekty każdej
kategorii) (2)
Brzeg Dolny, Hotel Rokita ** (2)
Wołów, Hotel Cameleon * (2)
Wołów, Hotel "Magnolia" * (2)
Lubiąż, Gospodarstwo Agroturystyczne "Zacisze" (2)
Inne restauracje (za pierwszy obiekt) (1)
Wołów, Restauracja "Ratuszowa" (1)
Dodatkowe punkty za restauracje otwarte po godzinie 22 (za pierwszą) (1)
Wołów, Restauracja "Splendor" (1)
Bistra, bary (za pierwszy obiekt) (1)
Wołów, Pizzeria "Samolot" (1)
Możliwość wynajęcia na miejscu autokaru, minibusa, samochodu (za pierwsze dwie oferty) (2)
"GaborBus" (Brzeg Dolny) - wynajem autokarów (2)
II.C. Infrastruktura komunikacyjna:
Lotnisko z połączeniami międzynarodowymi w odległości mniej niż 50 km od centrum regionu (4)
Port Lotniczy Wrocław, ok. 50 km od Wołowa (4)
Inny* dworzec kolejowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Brzeg Dolny - dworzec PKP (2)
Dworzec autobusowy na miejscu (za pierwszy) (2)
Wołów, dworzec autobusowy (2)
Obecność komunikacji miejskiej, gminnej, regionalnej (2)
PKS Wołów (2)
Całodobowa oferta taxi na miejscu (1)
Wołów (1)
II.D. Promocja turystyczna:
brak
Kategoria III: Pozostała oferta czasu wolnego:
III.A. Instytucje kultury
Kino stałe (za pierwszy obiekt) (2)
Brzeg Dolny, Kino Odra (2)
III.B. Atrakcje krajobrazowe:
Pomniki przyrody (za pierwsze dwa) (1)
Uskorz Mały (gmina Wołów), morwa biała - (1)
Godzięcin (gmina Brzeg Dolny), park - lipa drobnolistna (1)
III.C. Oferta sportowa, edukacyjna i rekreacyjna:
Baseny kryte ogólnodostępne - (za pierwszy obiekt) (2)
Brzeg Dolny, kryta pływalnia "Aquasport" (2)
Plaże morskie ogólnodostępne, plaże jeziorne, rzeczne - (za pierwszy obiekt) (2)
Golina (gmina Wołów) - plaże jeziorne (2)
Stała oferta kursów językowych ogólnodostępnych (za pierwszą ofertę) (2)
Wołów, Szkoła Języków Obcych "CST" (2)
Stałe centra sportowe z ofertą ogólnodostępną (za pierwszy obiekt) (2)
Brzeg Dolny, Kompleks Hotelowo-Sportowy "Rokita" (2)
Stadiony sportowe (za pierwszy obiekt) (1)
Brzeg Dolny, Stadion Miejski (1)
Lodowiska sezonowe* (za pierwszy obiekt) (1)
Brzeg Dolny, lodowisko, ul. Wilcza 8 (1)
Kategoria IV: Inne czynniki wspierające turystykę kulturową:
IV. A. Instytucje w regionie:
brak
IV.B. Oferta turystyki zdrowotnej w regionie:
Sanatoria i ogólnodostępne ośrodki rehabilitacji (punkty za pierwsze dwa obiekty) (2)
Wołów - Ośrodek Pielęgnacyjno-Rehabilitacyjny "Dębowy Park" (2)
Brzeg Dolny - Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej "Terapia" (2)
IV.C. Oferta turystyki biznesowej w regionie:
brak
IV.D. Oferta shoppingu w regionie:
brak
IV.E. Zagraniczne Partnerstwa Miast i Regionów:
Istnienie zagranicznych związków partnerskich regionu lub jego miejscowości (pierwsze cztery) (1)
Miasta partnerskie Wołowa:
Buchholz in der Nordheide (Niemcy) (1)
Canteleu (Francja) (1)
Miasta partnerskie Brzegu Dolnego (wybrane):
Kowel (Ukraina) (1)
Czerniachowsk (Rosja) (1)
III. Ocena mikroregionu z punktu widzenia turystyki kulturowej
Na podstawie analizy wyników waloryzacji należy stwierdzić, że powiat wołowski to obszar o średnim potencjale
turystyczno-kulturowym (131 punktów w I kategorii). Mikroregion wypada przeciętnie na tle pobliskich
powiatów, a jego wynik znajduje się blisko dolnej granicy przedziału. Większość atrakcji turystyki kulturowej
skoncentrowana jest w Lubiążu, miejscowości położonej na peryferiach powiatu, graniczącej z powiatem
legnickim. Wołów mimo faktu, iż jest siedzibą władz i największym miastem, nie pełni funkcji głównego
ośrodka kulturowego. Jedyne miasta znajdujące się w powiecie - wspomniany Wołów oraz Brzeg Dolny, położone
blisko siebie, posiadają porównywalną ofertę turystyczną. Gmina wiejska Wińsko, zajmująca prawie połowę
powierzchni powiatu od strony północnej, posiada marginalne znaczenie dla ruchu turystycznego i może
być traktowana jedynie jako uzupełnienie propozycji, które mogłyby stworzyć Wołów i Brzeg Dolny wraz
z okolicami.
Główną atrakcją turystyczną powiatu jest dawny klasztor cystersów w Lubiążu. Jest to jeden z największych
tego typu obiektów w Europie. Jako jedyna z atrakcji mikroregionu, lubiąskie opactwo oferuje zwiedzanie
z przewodnikiem. Na temat klasztoru powstało kilka publikacji naukowych i popularyzacyjnych, opublikowanych
przez niezależnych wydawców z zewnątrz. W regionie znajduje się szereg obiektów sakralnych niższej rangi,
także innych wyznań, wśród których wyróżnić można np. klasztor w Głębowicach czy wołowską cerkiew.
Ziemia wołowska, podobnie jak okoliczne powiaty, posiada dużo zespołów pałacowych, jednak znaczna część
z nich jest niedostępna dla zwiedzających. Często również stopień zachowania tych miejsc nie pozwala
określać ich jako aktualne obiekty zainteresowania turystów. Z tej grupy na uwagę zasługuje pałac w Brzegu
Dolnym, w którym mieści się obecnie urząd miasta i gminy. Budynki, odnowione przy pomocy środków europejskich,
położone nad Odrą, stanowią najbardziej reprezentacyjną część miasta, a cały teren łączy piękno architektury
z urozmaiconymi i interesującymi elementami świata przyrody.
W stolicy powiatu dobrze zachował się średniowieczny układ urbanistyczny, którego częścią jest zamek
z pierwszej połowy XIV wieku. W pobliżu wołowskiego rynku znaleźć można niewielkie fragmenty murów miejskich.
Większe i lepiej wyeksponowane części fortyfikacji znajdują się w Wińsku, stanowiąc pamiątkę po miejskiej
przeszłości wsi. Na terenie mikroregionu zlokalizowane jest także jedno miejsce o znaczeniu międzynarodowym.
W Konarach w gminie Wińsko znajdują się wpisane na listę zabytków ruiny pierwszej na świecie cukrowni.
To tam w roku 1801 niemiecki naukowiec Franz Karl Achard po odkryciu metody pozyskiwania cukru z buraków
zbudował pierwszy tego typu zakład. Obiekt został zabezpieczony jako trwała ruina. Na miejscu znajdują
się pozostałości po budynku, który spłonął w 1945 roku i umieszczona tam tablica ku pamięci Acharda.
Także na ziemi wołowskiej znajduje się jego grób: pochowano go na poniemieckim cmentarzu w Moczydlnicy
Dworskiej niedaleko Wołowa. W kategorii pojedynczych dzieł sztuki wyróżnia się jedynie Lubiąż z kilkoma
pojedynczymi obiektami sztuki w klasztorze.
Zdecydowaną słabością mikroregionu, mająca wpływ na wynik analizy potencjału turystyki kulturowej, jest
brak muzeum regionalnego lub miejskiego. Na terenie powiatu znajduje się tylko muzeum skansenowskie położone
na peryferiach, prywatna kolekcja wiejska oraz izba pamięci w Brzegu Dolnym. Ta ostatnia powstała z inicjatywy
oddolnej, nie uzgadnianej z programami władz lokalnych. Odbiło się to w postaci niezapełnienia środków
puc\blicznych na jej profesjonalne urządzenie i bieżące funkcjonowanie, a co za tym idzie - niewielkiej
atrakcyjności turystycznej.
Oferta eventowa powiatu wołowskiego jest zadowalająca. Odbywa się tu w ciągu roku jeden event kultury
wysokiej o znaczeniu krajowym oraz jedna impreza masowa o tożsamej randze i zasięgu. Są to odpowiednio:
Festiwal Muzyki Organowej "Cantus Organi" w Wołowie i organizowany w lubiąskim klasztorze Slot Art Festival.
Lubiąż był także do niedawna gospodarzem Electrocity Festival. Ponieważ jednak jego ostatnia edycja odbyła
się w 2014 roku, nie jest on uwzględniany w waloryzacji. Poza wyżej wspomnianymi imprezami powiat jest
także gospodarzem Festynu Pszczelarskiego w Godzięcinie, który ma zasięg regionalny.
W mikroregionie znajduje się jeden park krajobrazowy - Park Krajobrazowy Doliny Jezierzycy. Poza nim
wytyczono tu kilka rezerwatów, które razem z Parkiem mogą potencjalnie stanowić atrakcje w ramach propozycji
turystyki przyrodniczej, funkcjonującej obok turystyki kulturowej lub wraz z nią jako oferta mieszana.
Przykładem takiego funkcjonowania w ramach lokalnej propozycji jest zagospodarowany park miejski w Brzegu
Dolnym przy zespole pałacowym, z oznakowanymi ścieżkami i tablicami informacyjnymi.
Ze względu na swój zespół poklasztorny, Lubiąż jest jednym z przystanków na międzynarodowym Szlaku Cysterskim,
powołanym do istnienia w ramach programu Europejskich Dróg Kulturowych. Jako jedyna miejscowość w powiecie,
Lubiąż posiada także własną ścieżkę turystyczno-historyczną. Jest ona dobrze oznakowana i pozwala na
odbycie interesującej wycieczki po wsi. Z Lubiąża startuje także szlak archeologiczny prowadzący przez
Park Krajobrazowy Doliny Jezierzycy.
W zakresie informacji i promocji turystycznej oraz infrastruktury służącej turystyce, oferta powiatu
wołowskiego może być określona jako przeciętna. Punkty informacji turystycznej znajdują się w obu miastach
powiatu. Jednak widoczne są wyraźne braki materiałów informacyjnych. Nie zostały opracowane zbiorcze
przewodniki po regionie, jedyne dostępne materiały to ulotki i foldery wydawane przez poszczególne urzędy
miejskie lub gminne, a także materiały dotyczące pojedynczych obiektów, dostępne na miejscu (np. w lubiąskim
klasztorze). Kolejny z poważnych mankamentów odkrytych w trakcie badania jest brak działań promocyjnych
ze strony powiatu. Żadna z gmin nie była obecna na ostatnich edycjach Międzynarodowych Targów Turystycznych
we Wrocławiu, nie mówiąc już o promowaniu się poza najbliższą okolicą.
W regionie nie ma hoteli o wysokim standardzie, a sama liczba miejsc noclegowych jest skromna. Oferta
gastronomiczna jest standardowa i mało atrakcyjna - czego miarą jest choćby brak potraw kuchni regionalnej
w restauracjach. Na analizowanym obszarze funkcjonują prywatne przedsiębiorstwa, które wynajmują autokary
i busy.
Bardzo poważną wadą powiatu wołowskiego w kontekście oferty turystycznej jest jego słabo wykształcona
infrastruktura komunikacyjna. Przez zachodnią część powiatu przebiega tylko jedna linia kolejowa, która
umożliwia dotarcie do Wołowa i Brzegu Dolnego od strony Wrocławia lub Głogowa. Ziemia wołowska znajduje
się w strefie zasięgu Wrocławskiego Portu Lotniczego oddalonego o około 50 km od stolicy powiatu. W żadnym
z miast nie funkcjonuje komunikacja publiczna, a połączenia międzymiastowe i międzygminne obsługuje PKS
w Wołowie, głownie w dni robocze i nauki szkolnej. Jedyna droga krajowa w powiecie (DK 36) prowadzi przez
jego północną część, z dala od koncentracji walorów turystyki kulturowej (Wołowa, Brzegu Dolnego i zwłaszcza
Lubiąża), które położone są na południu. Paradoksalnie, do Lubiąża łatwiej dojechać od strony Środy Śląskiej
czy Legnicy, a to z racji jego peryferyjnego położenia tuż przy drodze krajowej nr 94. Wołów posiada
ofertę przewozów taksówkami.
Poza atrakcjami turystyki kulturowej, powiat wołowski posiada ofertę spędzania czasu wolnego typową dla
krajowych obszarów poza dużymi miastami. Jedynym kinem w powiecie jest placówka w Brzegu Dolnym. W tym
samym mieście znajdują się kompleksy sportowe i pływalnie. Brzeg Dolny oferuje także sezonowe lodowisko.
Warto zauważyć, że pod tym względem miasto prezentuje się znacznie lepiej niż Wołów pełniący funkcje
siedziby powiatu. Brak większych ośrodków miejskich wpłynął również na nieistnienie oferty shoppingu
turystycznego oraz turystyki biznesowej. Analizowany mikroregion jest dość słabo zaangażowany w partnerstwo
międzynarodowe. W tej dziedzinie najaktywniejszy jest Brzeg Dolny, mający umowy partnerskie z czterema
miastami, o dwie więcej niż stolica powiatu.
IV. Postulaty dotyczące rozwijania turystyki kulturowej w mikroregionie wołowskim
Najważniejszym czynnikiem wspomagającym rozwój turystyki, który dosyć wyraźnie zaniedbywany jest przez
władze powiatu, jest częstotliwość oraz forma działań promocyjnych. Widoczna jest w tym zakresie tylko
aktywność poszczególnych gmin - promują się one w zasadzie samodzielnie. Odpowiednia do niewielkiej skali
pozostaje efektywność tych działań, mierzona m.in. niewielką liczbą publikacji oraz małym zróżnicowaniem
form promocji - na przykład brakiem przewodnika turystycznego po całym powiecie. Rozwiązaniem w tej kwestii
może być tworzenie wspólnych kampanii promocyjnych z udziałem gmin, a przynajmniej publikowanie wspólnych
materiałów promocyjnych, w tym przewodników turystycznych skupiających się nie tyle na niewielkim terenie,
co na wybranych rodzajach walorów, skierowanych do (turystów nimi zainteresowanych). W lepszym promowaniu
powiatu jako obszaru atrakcyjnego dla zwiedzających zdecydowanie pomoże wzięcie udziału w targach turystycznych
w pobliskim Wrocławiu. Ponadto jako bardzo dobre miejsce do promowania powiatu wołowskiego można wykorzystać
stolicę Dolnego Śląska. Ziemia wołowska stanowi niejako obszar peryferyjny Wrocławia. W związku z niewielką
odległością od miasta oraz dobrą dostępnością komunikacyjną stamtąd do Wołowa i Brzegu Dolnego. Dlatego
kampanie promocyjne ukierunkowane do wrocławian i gości pozostających w mieście nieco dłużej mogłyby
przyczynić się do zwiększenia ich wiedzy na temat atrakcji powiatu, a w konsekwencji do wzrostu liczby
odwiedzających.
Aby potencjał turystyczny mógł być wykorzystywany w pełni, możliwość poznania regionu powinni posiadać
także turyści niezmotoryzowani. W przypadku powiatu wołowskiego komunikacja międzygminna nie jest dostosowana
do obsługi turystów i spełnia wyłącznie funkcje obsługi mieszkańców dojeżdżających do pracy lub szkoły.
Kursów autobusów jest niewiele i odbywają się one zazwyczaj we wczesnych godzinach rannych i godzinach
popołudniowych dni roboczych. Sytuacja wygląda nieco lepiej w przypadku transportu kolejowego, jednak
pociągi pasażerskie docierają jedynie do Wołowa i Brzegu Dolnego, pomijając Lubiąż, czyli główną atrakcję
turystyki kulturowej mikroregionu. Poprawa systemu transportu publicznego w powiecie jest szczególnie
istotna ze względu na peryferyjne położenie Lubiąża, do którego obecnie najlepiej dojechać własnym samochodem
od strony Legnicy czy Środy Śląskiej, właściwie omijając teren powiatu. Wykorzystanie znaczenia Lubiąża
dla turystyki w mikroregionie jest możliwe tylko przy zwiększeniu jego dostępności komunikacyjnej od
wewnątrz mikroregionu, w powiązaniu z jego miastami i umożliwiającymi dotarcie z zewnątrz, co zachęci
turystów do odwiedzenia pozostałych atrakcji mikroregionu. Takim rozwiązaniem może być zorganizowanie
przez gminy Wołów i Brzeg Dolny wspólnej oferty komunikacji skierowanej m.in. do turystów, nas przykład
przez wprowadzenie częściowo subwencjonowanych przewozów turystycznych w weekendy w relacji między stacją
w Brzegu Dolnym, Lubiążem i stacją w Wołowie, oczywiście przy założeniu towarzyszącej jej akcji promocyjnej.
Z takiej oferty komunikacji w dni wolne od pracy skorzystać mogliby także mieszkańcy sami ziemi wołowskiej.
Jedną z najważniejszych kwestii dotyczących stricte turystyki kulturowej, jest brak zinstytucjonalizowanych
kolekcji ogniskujących, oraz dynamizujących ten rodzaj turystyki. Żadna z gmin nie posiada muzeum, a
jedyne obiekty tego typu to niewielkie, prywatne zbiory pamiątek oraz dolnobrzeska izba pamięci, efekt
inicjatywy lokalnego środowiska. Władze powiatu powinny rozważyć utworzenie muzeum ziemi wołowskiej,
które oprócz generowania ruchu turystów kulturowych przyczyni się do poprawy poziomu edukacji mieszkańców
na temat historii i tradycji ich własnej małej ojczyzny.
Powiat wołowski posiada duży potencjał, jeżeli chodzi o eventy kulturowe. W stosunkowo mało zaludnionym
mikroregionie odbywają się corocznie dwa eventy o zasięgu krajowym: jeden kultury wysokiej oraz jeden
- kultury masowej. Szczególnie w tym kontekście należy podkreślić rolę festiwalu Slot Art, którego gospodarzem
jest lubiąski klasztor. Jest to impreza skierowana głównie do osób młodych. Można ją wykorzystać przy
planowaniu rozbudowanych ofert turystycznych, włączając festiwal w program wycieczek, bądź też organizując
okolicznościowe pakiety dla uczestników festiwalu, zachęcić młodych ludzi do zwiedzania ziemi wołowskiej.
Sukces Slot Art Festivalu i doświadczenia uzyskane przy jego organizacji mogą być również spożytkowane
przez władze powiatu przy kreowaniu i promocji imprez przeznaczonych głównie dla młodzieży bądź też impulsem
do inicjatyw oddolnych dla podobnej grupy docelowej, co w konsekwencji mogóloby przełożyć się na wzrost
potencjału turystyki eventowej.
Warte przemyślenia są także formy wspierania potencjalnych inwestorów służącego poszerzeniu zaplecza
noclegowego. Obecna oferta jest mało zachęcająca dla turystów o wymaganiach wyższych niż podstawowe -
w powiecie brak nawet hotelu trzygwiazdkowego. Powstanie obiektu o wyższym standardzie miałoby wpływ
na przyjazdy tej grupy turystów , a także na wydłużenie średniego czasu pobytu - ponieważ posiadając
dogodne warunki noclegowe chętniej wybieraliby się tu na kilkudniowe, na przykład weekendowe wycieczki.
Aktualnie wielkość ośrodków miejskich i mała liczba przedsiębiorstw nie zachęca inwestorów z branży hotelarskiej,
który to stan nie ulegnie zmianie w najbliższych latach. Dlatego optymalnym rozwiązaniem dla analizowanego
mikroregionu wydaje się wspieranie powstania kilku niewielkich prywatnych pensjonatów w obu miastach
i Lubiążu oraz sprawne działanie sieci gospodarstw agroturystycznych w oparciu o system informacji i
rezerwacji prowadzonych przez oba punkty IT. Takie działanie może rozwiązać problem lokalizacyjny tworząc
miejsca noclegowe w miejscach, w których hotele nie miałyby racji bytu (np. na wsiach), jak i zaspokoi
zwiększające się zapotrzebowanie na tego typu usługi, które będzie szło w parze z rozwojem turystyki.
Równolegle z ulepszeniem oferty noclegów powinna rozwijać się oferta gastronomiczna, która obecnie jest
bardzo mało zróżnicowana.
|